• شماره 2427 -
  • ۱۴۰۰ يکشنبه ۱۰ بهمن

کیوان ساکت:

ساخت آثار تلفیقی با کشورهای شرقی راحت‌تر است

کیوان ساکت درباره ساخت آثار موسیقی دوزبانه بیان می‌کند؛ در آثار موسیقی دوزبانه همین‌که بخشی از کلام به‌زبان دیگری جز فارسی خوانده شود، می‌تواند در جذب مخاطب یک عنصر خیلی مؤثر و مفید باشد ولی المان‌های موسیقی جهانی باید دراین‌آثار پررنگ‌تر باشد. به‌گزارش ایسنا؛ آهنگساز، نوازنده تار و سه‌تار و مدرس موسیقی می‌گوید؛ موسیقی ایرانی ویژگی‌های متفاوتی برای هر آواز، مقام و دستگاه موسیقی دارد ولی وقتی قرار است موسیقی ایرانی کنار زبان دیگری قرار بگیرد، المان‌ها باید متفاوت باشد؛ مثلاً وقتی می‌خواهید موسیقی مقامی یا فولکلور ایران را اجرا کنید، یکی از المان‌ها که استفاده می‌کنید باید به‌کاربردن سازهای موسیقی مقامی از منطقه مدنظر باشد؛ اگر لرستان است، حتماً باید کمانچه در آن به‌کار برده شود؛ اگر کردستان است، حتماً دف یا تنبور. این هنرمند بابیان‌اینکه «ساخت آثار موسیقی دوزبانه به‌معنای درنوردیدن دیگر مرزهاست و باید برای عده بیشتری به‌جز مردم ایران قابل‌درک باشد» بیان می‌کند؛ ازآنجا‌‌که دراین‌آثار باید المان‌های جهانی پررنگ‌تر باشد، یک ویژگی مشترک آن‌ها فاصله ویژه موسیقی ایرانی یعنی ربع‌پرده یا یک‌چهارم پرده با نشانه‌های سری و کرن است که استاد علی‌نقی وزیری آن‌ها را نام‌گذاری کرده‌اند. این نوازنده درباره دیگر ویژگی‌هایی که این‌نوع از موسیقی باید دارا باشد، می‌گوید؛ در ساخت این‌نوع از موسیقی باید درنظر گرفت که اثر در گام‌های نزدیک به موسیقی ایران باشد؛ ‌مثلاً می‌توان از گام فریژین در نت‌های کلیسای یونان قدیم استفاده کرد که تقریباً شبیه به شور یا نوای ایرانی بدون فاصله ربع‌پرده است. او ادامه می‌دهد؛ کلاً این‌مسئله درباره ساز بسیارمتفاوت است. خود من با ارکسترهای مختلف دنیا مانند ارکستر سمفونیک آلمان در بوخوم، ارکستر سازهای ملی سن‌پترزبورگ در خود سن‌پترزبورگ، ارکستر فیلارمونیک پاریس و ... کنسرت داشته‌ام و اثر برای آن‌ها به‌گونه‌ای فاقد ربع‌پرده نوشته شده ولی من به‌گونه‌ای نواخته‌ام که ربع‌پرده در کار لحاظ شده است. او بیان می‌کند؛ به‌علت نزدیک‌بودن موسیقی کشورهای شرقی به ایران، اگر بخواهیم با نوازندگان موسیقی شرقی و کشورهای هم‌جوار آثار تلفیقی بسازیم، استفاده از فاصله‌های شرقی کار را خیلی راحت‌تر کرده است؛ مثلاً در موسیقی امروز عرب حدود ۹۰ مقام وجود دارد که ۶۱‌مورد از این مقام‌ها هنوز نام قدیمی فارسی خود را مانند صبا، راست، عشیران و ... حفظ کرده‌اند اما اگر بخواهیم با کشورهای دورتر همکاری داشته باشیم، ویژگی‌هایی که ذکر شد باید رعایت شود. او ادامه می‌دهد؛ بیشتر آثار تلفیقی دوزبانه‌ای که شنیده‌ام حول‌وحوش گوشه‌هایی مانند نَهفت، حجاز و یا بزرگ بوده است. این هنرمند همچنین درباره مخاطبان این‌گونه آثار می‌گوید؛ مخاطب عام آن‌نوع از موسیقی را می‌پسندد و از آن لذت می‌برد که زبانش را متوجه شود؛ بنابراین وقتی زبان موسیقی را متوجه نشود طبیعی‌ست با آن ارتباطی را که باید برقرار نکند.

 

ارسال دیدگاه شما

روزنامه در یک نگاه
هفته نامه سرافرازان
ویژه نامه
بالای صفحه