زنگ پژوهش
نقش خنده در سلامتی انسان
خنده و خندیدن یکی از رفتارهایی‌ست که باعث سلامتی و شادی در انسان می‌شود. انسان از ابتدای زندگی خود شروع به خندیدن می‌کند، نوزادان از سن دو تا شش‌ماهگی با بالا‌بردن گوشه‌های دهان یا درآوردن صدا، خوشحالی خود را نشان می‌دهند. کودکان پس از گذراندن دوران نوزادی نیز الگویی برای شادی و صمیمیت هستند. آن‌ها درطول‌روز تا 400 مرتبه می‌خندند درحالی‌که بزرگ‌سالان به‌طورمیانگین 15 تا 20 بار در روز می‌خندند. خندیدن هوا را از ریه‌ها خارج می‌کند و باعث می‌شود کودک نفس عمیق بکشد. وقتی کودک نفس عمیق می‌کشد جریان اکسیژن در بدن او افزایش می‌یابد و درنتیجه احساس می‌کند دوباره انرژی گرفته است. خندیدن به‌نوعی ورزش برای عضلات صورت است. ماهیچه‌های دهان، بینی، گونه‌ها و اطراف چشم موقع خنده حرکت می‌کند. با خندیدن نه‌تنها افراد در زندگی احساس آرامش بیشتری می‌کنند؛ بلکه خنده برای سلامت جسم، از بسیاری از داروها مفیدتر است. خنده باعث ایجاد ارتباط اجتماعی بهتر و بیشتر با مردم می‌شود و مردم دوست دارند که با فرد خنده‌رو رابطه داشته باشند. همچنین باعث کاهش درد دیگران می‌شود، خنده موجب افزایش اکسیژن‌رسانی و ماد غذایی به سلول می‌شود. اگر شما 1 دقیقه بخندید، آن خنده، 45دقیقه باعث آرامش شما می‌شود، خطر بیماری قلبی را کم می‌کند و باعث افزایش اشتها و هضم مواد غذایی خورده شده می‌شود. هرگاه بخندیم، کبد که یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اندام بدنمان است، شروع‌به‌فعالیت می‌کند. کبد مواد زائد را دور می‌ریزد، مواد غذایی که بیشتر از نیاز بدن است را به‌شکل قند (گلیکوژن) در خود ذخیره می‌سازد تا وقتی بدن نیاز به انرژی داشت، قند را بسوزاند و تبدیل به انرژی کند و به خون تحویل دهد. همچنین کبد محل ذخیره پروتئین‌های خون، ویتامین‌ها و عناصر معدنی می‌باشد؛ بنابراین خنده دارای فواید فراوانی است و باعث شادی و سرگرمی انسان است زمانی که ما می‌بینیم کسی می‌خندد، احساس خوبی پیدا می‌کنیم و با او به راحتی ارتباط برقرار می‌کنیم.
مرتضی عیلداد عبدل‌آبادی/ پایه ششم/ دبستان تمدن نوین شهرستان مه‌ولات/ سال تحصیلی: 1401-1400
استفاده از نفت خام در ایران و جهان
نفت خام، مایعی غلیظ و افروختنی به‌رنگ قهوه‌ای سوخته یا سبز تیره یا سیاه است که در لایه‌های بالایی بخش‌هایی از پوسته کره زمین یافت می‌شود. نفت دارای دو عنصر آلی هیدروژن و کربن است و دارای مقادیر کم‌تری از عناصر سنگین مانند نیتروژن، اکسیژن و گوگرد است و بهصورت طبیعی در زیرزمین و بهصورت استثنایی درروی زمین بهصورت چشمه یافت می‌شود. دانشمندان منشأ تشکیل نفت را گیاهان و موجودات آلی موجود در اقیانوس‌های نخستین می‌دانند. نفت خام حالت روغنی دارد و به شکل‌های جامد (قیرهای نفتی) و مایع دیده می‌شود. برخی اوقات به تمام اشکال نفت هیدروکربن نیز گفته می‌شود. اگر نفت در لایه‌ای رسوبی جمع شود به آن محل «حوضچه نفتی» می‌گویند. از مجموع چندین حوضچه نفتی، یک «میدان نفتی» درست می‌شود. به سنگ‌هایی که قابلیت تولید نفت را داشته باشد، «سنگ مخزن» می‌گویند. اولین چاه نفت جهان در ۱۵۹۳ میلادی در بالاخانه باکو به عمق ۳۵متر بهصورت دستی کنده شد. این در دوران صفویه است که باکو جزو ایران بوده است. نفت بهصورت خام یا فراوری نشده خیلی مفید نیست و به‌صورتی‌که از دل زمین بیرون آمده کاربرد چندانی ندارد؛ بنابراین پالایشگاه‌های نفت جهت پالایش نفت خام به‌وجود آمده‌اند، پالایشگاه نفت یک واحد صنعتی‌ست که در آن نفت خام به مواد مفیدتری مانند گاز مایع، نفت سفید، بنزین، گازوئیل، نفت کوره، قیر و دیگر فراورده‌های نفتی تبدیل می‌شود. تولیدات پالایشگاه به‌ترتیب سبک به سنگین شامل؛ گاز مایع (ال‌پی‌جی)، بنزین، نفتا (برشی که بین بنزین و نفت سفید قرار می‌گیرد و خصوصیات آن ترکیبی از این دو است)، نفت سفید و سوخت‌های جت مرتبط به آن، گازوئیل (نفت‌گاز) و به‌طورکلی سوخت‌های دیزل، نفت کوره معروف به مازوت یا نفت سیاه، روغن‌های نفتی، واکس پارافین، آسفالت و قیر، کُک نفتی و گوگرد است و این محصولات نفتی در تمام کشورهای جهان مورد‌استفاده قرار می‌گیرد و نفت مهم‌ترین سوخت جهان محسوب می‌شود.
امیرحسین وفابخش/ پایه ششم/ دبستان قرآنی میثاق
شهرستان مه‌ولات/ سال تحصیلی: 1401-1400.
انرژی پایدار با پسماندهای میوه
مزایای خوردن میوه برای سلامت بدن را هیچ‌کس نمی‌تواند منکر کند؛ اما به‌نظر شما می‌شود کار غیر از سوخت‌رسانی به بدن را با میوه انجام داد؟ باید برق را تصور کنیم و متخصصین به‌این‌باور رسیدند که از میوه می‌شود دقیقاً برای‌همین هدف استفاده کرد و به انرژی پایدار دست یافت. این‌موضوع فقط به‌عنوان یک مفهوم جالب جلوه می‌کند؛ بلکه بادرنظرگرفتن مقادیر فراوان و رو‌به‌افزایش پسماندهای غذایی مثل میوه با روش‌های تازه می‌توان به استفاده بهینه از این مشکل جهان مدرن بپردازیم. در‌واقع تنها در ایالات‌متحده در هر‌روز حدود ۱۵۰تن مواد میوه در هر‌روز به هدر می‌رود که آمار قابل‌توجهی‌ست. چنین اتفاقی نه‌تنها شدیداً اسراف به‌حساب می‌آید؛ بلکه پتانسیل‌های فراوان برای آسیب زدن به محیط زیست را هم دارد. ای‌کاش می‌شد از این مواد غذایی به هدررفته برای کار دیگری مثل انرژی پایدار استفاده کرد. همان‌طورکه گفتیم؛ در میوه‌ها، درست مانند آنچه در باتری‌های رایج می‌یابید، اسید با الکترودها تعامل می‌کند تا مقادیر اندکی از جریان برق را تولید کند و آن جریان را می‌توان به دام انداخت و برای انرژی‌رسانی به دستگاه‌های الکترونیکی کوچک استفاده کرد یک پروژه علمی سرگرم‌کننده خانگی می‌تواند این باشد که با آزمون‌وخطا با میوه (سبزی‌های خانگی) بپردازد و ببینید کدام‌یک تبدیل به بهترین باتری ممکن می‌شود. بااستفاده‌از مواد ساده، مانند دو فلز مختلف (بهترین عملکرد را روی و مس دارند) برای ساخت الکترودها، این آزمایش به‌شکل نسبتاً ساده انجام می‌شود و می‌تواند فعالیتی مؤثر برای اشتراک‌گذاری دانش آموزان باشد، یا الکترودهای فلز را درون آب‌میوه معلق می‌کنید یا آن‌ها را در درون یک میوه دست‌نخورده قرار می‌دهید و در هر دو صورت، مقادیر کمی ولتاژ به‌دست می‌آید.
امیرعلی اسحقی/ دبستان شهید رجایی تربت‌جام
تأثیر رنگ‌ها بر کاهش یا افزایش اشتها
اشتها به‌معنی میل به خوردن غذا و احساس گرسنگی‌ست. معمولاً رنگ اولین چیزی‌ست که در ظاهر غذا موردتوجه قرار می‌گیرد. انسان‌ها از ابتدا برخی رنگ‌ها را با انواع مختلفی از غذاها همراه هم می‌بینند. غدد چشایی نقش مهمی در مشخص‌کردن چهار گروه اصلی مزه‌ها (شیرین، نمکی، ترش و تلخ) ایفا می‌کنند. وقتی غدد چشایی با غذا ارتباط برقرار می‌کنند سیگنال‌هایی به مغز ارسال می‌کنند تا طعم را تفسیر کنند. از‌آنجایی‌که قبل از خوردن غذا آن‌را می‌بینیم چشم‌ها پیش از غدد چشایی به مغز پیام می‌فرستند؛ درنتیجه این اتفاق روی طعم و مزه غذا اثر می‌گذارد. برای‌اینکه بدانیم چه رنگی اشتها را کم می‌کند نیاز است انواع رنگ‌ها و تأثیر آن‌ها را بر اشتها بررسی کنیم. معمولاً رنگ‌ها به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند: رنگ‌های گرم، رنگ‌های خنثی و رنگ‌های سرد. رنگ‌های گرم مانند نارنجی، قرمز، زرد، صورتی و ارغوانی باعث تحریک اشتها می‌شوند. رنگ‌های زرد، نارنجی و قرمز برای مراکز غذای فوری مناسب است ولی چون مشتریان را زود خسته می‌کند برای رستوران‌ها رنگ‌های جالبی نیستند. به‌همین‌خاطر در اغلب رستوران‌ها از لامپ‌های فلورسنت که دورنگ باهم ترکیب هستند به‌کار برده می‌شود. بعضی از رنگ‌ها را ما دوست نداریم. به‌طور‌طبیعی انسان رنگ غذاهای آبی، سیاه و بنفش را دوست ندارد. انگار ذهن ما طوری طراحی شده که اگر غذایی به رنگ سیاه یا آبی و یا بنفش باشد، آن غذا فاسد است. ولی در عین بی‌اشتهایی غذاهای سفید به‌راحتی خورده می‌شود، بااینکه آن‌ها اصلاً کالری دارند. به‌همین‌دلیل‌است‌که بی‌دلیل برنج و نان زیاد مصرف می‌شود. غذاهای سبز برای بدن مضر نیستند و خطر آن‌چنانی برای بدن ندارند؛ بنابراین ذهن انسان با خوردن غذاهای سبزرنگ خوشحال هم می‌شود حتی فکر می‌کنیم که غذاها و خوراکی‌های سبز سالم‌تر هستند. استفاده از غذاهای قرمزرنگ باعث تحریک اشتها و همچنین احساس خوشایندی و تولید انرژی می‌کنند؛ بنابراین انسان‌ها باتوجه‌به دو حواس بینایی و چشایی غذای مورد‌نیاز خود را تأمین می‌کنند و به خوردن بعضی غذاها تمایل بیشتری دارند.
بهنام فروزان/ پایه ششم/ دبستان قرآنی میثاق شهرستان مه‌ولات
سال تحصیلی: 1401-1400