تجارت با آسیا؛ فرصتی طلایی برای آمریکای لاتین
آسیا بهطور فزایندهای نقش محوری در توسعه اقتصادی آمریکای لاتین ایفا میکند و موقعیت خود را بهعنوان یک مقصد استراتژیک صادرات و یکی از شرکای تجاری اصلی منطقه تثبیت میکند. بهگزارش ایرنا بهنقلاز تارنمای اسپانیایی اسپوتنیک موندو؛ روابط تجاری میان آسیا و آمریکای لاتین در ماههای اخیر بهبود یافته و علاوهبر سفر «میگل دیاز کانل» رئیسجمهوری کوبا به چین، علاقهمندی این غول آسیایی برای امضای توافق تجارت آزاد با السالوادور مشهود است اما این همه ماجرا نیست؛ کره جنوبی از سال ۲۰۱۸، درحالمذاکره با «مرکوسور» (بلوک تجاری شامل آرژانتین، برزیل، پاراگوئه و اروگوئه) بر سر توافق تجارت آزاد است و در سالهای اخیر با تماس مداوم با دولتهای اینکشورها درتلاش است تا روند این توافق را تسریع کند. «فلورنسیا روبیولو» تحلیلگر آرژانتینی به اسپوتنیک گفت، تجارت با چین بهطور فزایندهای مهم میشود و چشمانداز خوب روابط با آسیای جنوبشرقی و کره جنوبی را تقویت میکند. علاوهبر چین، مبادلات تجاری بین آمریکای لاتین و جوامع جنوبشرقی آسیا وجود دارد. بهگفته وی، روابط تجاری بین دو منطقه بیش از عوامل ایدئولوژیک یا سیاسی، به عوامل اقتصادی وابسته است. واقعیت روابط آمریکای لاتین با آسیا فراتر از نقش مهم ایالاتمتحده بهعنوان دومین شریک تجاری اکثر جوامع منطقه، ادامه دارد. چین برای اکثریتقریببهاتفاق کشورها شریک تجاری اصلیست، بهاستثنای مکزیک و آرژانتین که همچنان برزیل را بهعنوان شریک تجاری اصلی خود دارند. چین در سال ۲۰۲۱، ۱۴ درصد از مجموع صادرات آمریکای لاتین را دریافت کرد و ۲۱ درصد از واردات کشورهای اینمنطقه را بهخود اختصاص داد. دومین کشور آسیایی که اهمیت بالایی برای آمریکای لاتین دارد، هند است. «هند اگرچه دررقابتبا چین نیست اما درحالیافتن برخی نقاط ضعف مانند تولید با منشأ کشاورزیست؛ و یا درمورد آرژانتین، صادرات روغن سویا». اینسطح از روابط با هند را اگرچه میتوان یک «رابطه ابتدایی» دانست که هنوز بر سرمایهگذاری اندک هند در آمریکای لاتین دلالت دارد اما به ما امکان میدهد تا آیندهای از تعمیق روابط را پیشبینی کنیم. روبیولو بااشارهبه اهمیت «اتحادیه کشورهای جنوبشرقی آسیا» (آسهآن) متشکل از اندونزی، مالزی، ویتنام، تایلند، فیلیپین، سنگاپور، کامبوج، لائوس، برمه و برونئی گفت: کشورهای این بلوک دارای حدود ۶۰۰میلیوننفر جمعیت است و برای بسیاری جوامع آمریکای لاتین یک بازار استراتژیک است. رابطه با آسیا برای کشورهای مخروط جنوبی آمریکای جنوبی مانند کشورهای آمریکای مرکزی یا حتی مکزیک یکسان نیست. کشورهای جنوبی همچون برزیل، آرژانتین، شیلی یا اروگوئه روابط خود با آسیا را بر هیدروکربنها یا مواد غذایی کشاورزی بنا نهادهاند. مبادلات تجاری شیلی بر مس، برزیل بر سویا یا روغن و صادرات آرژانتین و اروگوئه بر مشتقات سویا با صادرات روبهرشد گوشت تمرکز یافته است. درمقابل، مکزیک تولید اولیه مهمی همچون آمریکای جنوبی ندارد و در تولید کالاهای واسطهای، رقیب چین محسوب میشود. «تمک» (T-MEC) بهعنوان توافق تجاری مکزیک با ایالاتمتحده و کانادا که کاهش واردات از چین، جزو یکی از بندهای آن است، مانع دیگری در نزدیکی روابط تجاری و اقتصادی مکزیک با چین است. این تحلیلگر آرژانتینی یادآور شد که برخلاف کشورهای آمریکای جنوبی، مکزیک دارای کسری تجاری ۹۱میلیارددلاری با چین است. گنجاندن مکزیک در آمار و تجزیهوتحلیل روابط اقتصادی و تجاری با چین، تراز تجاری کل منطقه آمریکای لاتین را با کسری مواجه میکند؛ درحالیکه حذف مکزیک از دامنه این روابط، مازاد را برای آمریکای لاتین نشان میدهد. بهاینترتیب، ایجاد یک قرار آزاد تجاری با چین، برای مکزیک دشوارتر خواهد بود چراکه اینکشور دارای یک صنعت تولیدیست که با صنعت چین دچار اصطکاک میشود. تراز تجاری آرژانتین درمورد چین نشان میدهد واردات اینکشور از چین، ششمیلیارددلار بیشتر از صادرات است. براساساینگزارش، این تراز تجاری منفی، با صادرات به ویتنام، تاحدودی جبران میشود. کره جنوبی و ژاپن همچنین بهدنبال تقویت روابط با آمریکای لاتین و حفظ روابط قوی بهویژه با شیلی و برزیل هستند. بااینحال، آنها همچنان «تعرفههای بالا بر واردات محصولات کشاورزی» دارند؛ عاملی که توسعه روابط را تحتتأثیر قرار میدهد. بهگفته روبیولو، روابط تجاری بین آسیا و آمریکای لاتین بهلطف چشمانداز رشد اقتصادی و جمعیتی غول دیگر منطقه، هند، به رشد خود ادامه خواهد داد. بااینحال، این رشد «آهستهتر از آنچه چین تجربه کرده» خواهد بود. گذشته از چشماندازهای جالب ویتنام برای جذب سرمایهگذاری خارجی، بنگلادش اگرچه امروز بازار مهمی نیست اما در آینده میتواند بازار چشمگیر تقاضای مواد غذایی باشد. «تاتیانا خِلوز» اقتصاددان کلمبیایی و هماهنگکننده انجمن آمریکای لاتین برای مطالعات آسیایی و آفریقایی دراینکشور به اسپوتنیک گفت تجارت با چین همچنان در مرکز توجه آمریکای لاتین قرار دارد، بااینحال، تنوع بخشیدن عرضه آمریکای لاتین بهسمت چین یک ضرورت است؛ باید درنظر داشت که برنامه چین برای گذار از انرژیهای فسیلی واضح است و ما در آینده شاهد اینحجم تجارت نفت یا زغالسنگ با چین نخواهیم بود. «آمریکای لاتین باید بهسمت اشکال مختلف روابط با چین حرکت کند، زیرا [هیدروکربنها] دیگر برای آنها جالب نخواهد بود. این تغییر بهسمت انرژیهای تجدیدپذیر میتواند خیلیسریع اتفاق بیفتد و آمریکای لاتین باید این تغییر را درک کند». ازطرفی، کشورهای آسیایی نیز از فقدان یکپارچگی منطقهای در آمریکای لاتین آسیب دیدهاند و مجبورند مذاکرات «تکبهتک» با کشورها را در اولویت قرار دهند. بهگفته این کارشناس کلمبیایی، «این واقعیت که آمریکای لاتین یکپارچگی منطقهای منسجم ندارد بهاینمعناستکه چین باید موردبهمورد پیش برود و اولویتها و اهداف مشخصی خاص هر کشور تعیین کند». نبود انسجام و یکپارچگی منطقهای سبب شده سالها از مذاکرات تجاری کشوری چون اروگوئه با چین و کره جنوبی بگذرد و ازسوی کشوری مانند کلمبیا مقاومت شدیدی در برابر این توافق وجود داشته باشد و از اینکه این غول آسیایی، بازار آنها را کساد کند، بیمناک باشند.