راهکار اجرایی افزایش راندمان نیروگاهی
احداث واحدهای جدید حرارتی با راندمان بالا، ازرده‌خارج‌شدن واحدهای فرسوده و جایگزینی آن‌ها با واحدهای جدید راندمان بالا و تبدیل واحدهای سیکل ساده به سیکل ترکیبی، سه‌راهکار افزایش راندمان نیروگاهی‌ست؛ اما راهکار سوم اجرایی‌ترین راهکار محسوب می‌شود. به‌گزارش تسنیم؛ متوسط راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور در پایان سال گذشته به 39درصد رسید. البته قرار بود بسیار پیش از پایان 1400، این رقم از 40درصد بگذرد اما روی 39درصد قرار گرفت. طبق سند توسعه صنعت برق کشور، متوسط راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور باید تا سال 1420 به 50درصد برسد. به‌منظور افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی، سه اقدام در دستورکار قرار گرفته که شامل، احداث واحدهای جدید حرارتی با راندمان بالا، ازرده‌خارج‌شدن واحدهای فرسوده و جایگزینی آن‌ها با واحدهای جدید راندمان بالا و تبدیل واحدهای سیکل ساده به سیکل ترکیبی‌ست. باتوجه‌به محدودیت منابع مالی و نیاز به اولویت‌بندی به منابع مالی موجود و قابل‌جذب، از بین سه راهکار مذکور، راهکار سوم زودبازده‌تر، اقتصادی‌تر و اجرایی‌تر است. احداث واحدهای بخار نیروگاه‌های سیکل ترکیبی بیشترین تأثیر را در افزایش راندمان تولید برق حرارتی دارند؛ به‌نحوی‌که احداث هر 10 واحد بخار سیکل ترکیبی حدوداً یک‌درصد به متوسط راندمان تولید حرارتی کشور می‌افزاید. از اوایل دهه نود تبدیل واحدهای گازی موجود به سیکل ترکیبی به‌عنوان مهم‌ترین سیاست وزارت نیرو در افزایش راندمان به‌همراه احداث نیروگاه‌های جدید راندمان بالا و حداقل بهره‌برداری از نیروگاه‌های کم راندمان ازطریق اصلاح آرایش شبکه در دستورکار قرار گرفت. برنامه‌ریزی‌هایی برای راه‌اندازی 7500مگاوات نیروگاه سیکل ترکیبی جدید با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی با تبدیل واحدهای سیکل ساده به سیکل ترکیبی در دستورکار قرار گرفت که پیش‌بینی شده بود با تکمیل این‌طرح، سه تا چهاردرصد به مجموع راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور افزوده شود، اما کمتر از نیمی از این‌برنامه اجرایی شد و با احداث حدود 3000مگاوات نیروگاه سیکل ترکیبی جدید با افزودن واحدهای بخار به واحدهای گازی سیکل ساده، صرفه‌جویی یک‌میلیاردمترمکعبی در مصرف سالانه سوخت کشور حاصل شد. بهره‌برداری از هر واحد بخار در یک نیروگاه سیکل ترکیبی، می‌تواند از مصرف سالانه معادل 250 تا 300میلیون‌مترمکعب سوخت و تولید میلیون‌هاتن دی‌اکسید کربن جلوگیری کند. درواقع با احداث واحدهای بخار و تبدیل واحدهای گازی سیکل ساده به سیکل ترکیبی، بدون مصرف سوخت جدید، از حرارت بازیافتی واحدهای گازی برای تولید برق در واحدهای بخار استفاده شده و بدین‌صورت راندمان نیروگاه به بیش از 50درصد افزایش می‌یابد. درحال‌حاضر حدود 10هزارمگاوات نیروگاه گازی قابل‌تبدیل به سیکل ترکیبی با راندمانی درحدود 32درصد فعالیت می‌کنند که می‌توان با احداث واحدهای بخار سیکل ترکیبی، حدود 5000مگاوات نیروگاه بدون مصرف سوخت اضافی به ظرفیت تولید برق کشور اضافه کرد و راندمان نهایی این نیروگاه‌ها را از 32درصد به حدود 50درصد رساند. با تبدیل تمامی واحدهای سیکل ساده گازی به سیکل ترکیبی، (بدون درنظرگرفتن اقدامات احتمالی دیگر نظیر احداث واحدهای جدید راندمان بالا) متوسط راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور به 43درصد افزایش خواهد یافت و صرفه‌جویی سالانه 12میلیاردمترمکعب گاز طبیعی را به‌همراه خواهد داشت. همچنین اجرای این‌طرح‌ها با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به‌میزان سالانه 43میلیون‌تن همراه خواهد بود که براین‌مبنا به‌عنوان مؤثرترین روش کاهش کربن و سایر آلاینده‌ها در صنعت برق به‌شمار می‌رود.