مسجد؛ نهادی بسیط و اثرگذار در جامعه

بدیهی‌ست که مسجد، نهاد بسیط و دارای ظرفیت استعداد جامعه مدنی می‌باشد، در صعود و نزول تحولات جامعه؛ و همانا مسجد کوثر است که در تمامی ابعاد جامعه باید مسجد مدیریت کند و ساختار تکوینی و تشریحی، سبک دینی اجتماعی و فردی مردم را در جامعه تحقق بخشد که در تاریخ اسلام و از نگاه پیامبر خدا؟ص؟ است که فرمود: کسی که خداوند متعال متعال را دوست دارد و (پرستش می‌کند) باید مرا نیز دوست بدارد و هر که مرا دوست می‌دارد، باید خاندان مرا نیز دوست بدارد، من در میان شما دو چیز گران قدر، کتاب خدا و خاندانم را به جا گذاشته‌ام، هر کس که عترتم را دوست داشته باشد، باید قرآن را نیز دوست داشته باشد، دوستدار قرآن باید دوست دار مساجد هم باشد؛ چرا‌که مساجد محضر و خانه‌های خداوند است، که خودش فرمان به بالایی و مبارکی آنها را داده است، مساجد (محل) فرخنده نشاط و اهل آن نیز فرخنده‌اند و (خرسند). مساجد و اهل آن هر دو آراسته و محفوظ‌اند؛ اهل مسجد در نمازند و خداوند حوائجشان را برطرف می‌کند (زمانی که تعهد و عمل را سرمشق عبادت و کار خویش قرار دهند) آنان (عبارت کنندگان) در مسجدند و خداوند پشتیبان و یاور آنان است (زمانی که به اخلاق دقت نمایند). حضرت امام علی علیه السلام فرمودند: نماز جماعت را در حد ناتوان‌ترین آنها بگذارید و (با طول دادن نماز) مردم را نرنجانیدو بیزار نکنید، و با آنها مهربان باشید، آری جهت گرایی چپ و راست در رسالت امامت مسجد مفهوم ندارد و بلکه آنچه معقول است امام مسجد در راستای حق و ولایت (رهبر) در ایفای عمل داشته باشد و امامت مسجد و مسجد را دستاویز سیاسیون قرار ندهد و بلکه خود در قلعه سیاست و مدافع نظام و حافظ حقوق شهروندان مسجد را قرار دهد و مسجد را از مسجدی بیرون نبرد.

اهمیت رضایت مردم از امام جماعت
امام جماعت مسجد، در نظام اسلامی از جایگاه خاصی برخوردار است که حاصل عملکرد آن در تقویت و اصول اعتقادات دینی مردم بازتاب بی‌همتا دارد و همانا با عمل به وظایف امام جماعتی، سعادت دنیا و آخرت را نیز خواهد داشتکه در این موضوع رضایت مردم و نمازگزاران در تاریخ اسلام از منظر کارگزاران دین از جمله امام علی؟ع؟ این آمده است که فرمود: رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و سلم فرمود: از اینکه فردی (امامی) بدون رضایت قومی (جمعی) بر آنان پیش نمازی (امام جماعت نماز) شود، نهی کرده است، و فرموده: هرکس با اجازه قومی (جمعی) بر آنان پیش نمازی (امامت نماز) کند و آنان از وی (آن امام جماعت نماز) خشنود (و راضی) باشند و در حضور با آن میانه روی داشته باشد و در نماز (اعمال و اذکار) قیام و قرائت و رکوع و سجود و قعودش را نیکو انجام دهد، برای وی پاداشی به مقدار پاداش آنان خواهد بود و از پاداش آن هم چیزی کاسته نمی‌شود، آگاه باشید که به فرمان قومی (جمعی) بر آنان (نمازگزاران نماز جماعت) پیش نمازی (امامت نماز جماعت) کند؛ اما نماز آنان را درست به جا بیاورد و خشوع و رکوع و سجود و قرائتش را نیک، انجام ندهد، نمازش به وی (امام جماعت نماز) بازگردانده می‌شود و از گلوی او تجاوز نمی‌کند و موقعیت وی همچون پیشوای ستمگر و متجاوز است که برای رعیت خود چیزی انجام نمی‌دهد و در بین آنان اقامه حق نمی‌کند و کاری را در بین آنان انجام نمی‌دهد، (بی‌تردید امام جماعت مسجد مترجم و مفسّر اسلام است) و بنیادی‌ترین فرهنگ امام جماعت نماز برخوردار و عملکرد پدر گونه باید باشد و چندین خیابان منتهی به مسجد را محل محراب خود بداند و مسجد را مرکز مدیریت و عبادی با حضور مستمر خویش تحقق بخشد، و درنهایت همچنان‌که در جایگاه امامت علی‌؟ع؟ رضایت مردم به خواسته‌ خود امام مهم بود در امامت مسجد هم، رضایت مردم مهم است.

مسجد؛ پناهگاه و مأمن نیازمندان
همانا مسجد در دین اسلام از جایگاه بی‌همتا برخوردار است که پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم به حقیقت مسجد را نهاد بسیط مدیریت جامعه اسلام در تمام ابعاد آن معماری نمود که اسلام و انسجام و وحدت امت اسلامی بی‌بدیل دستاورد و کارآفرینی پیامبر صلی‌الله علیه و آله و سلم در مسجد بوده است؛ از جمله طراحی رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و سلم در توجه مسجد در رسیدن به اقشار مبتلا به ناهنجاری‌ها شده‌اند مستمند شده و در راه ماندنددر خدمت به آن‌ها دستور کار خود قرار داده، قسمتی در جوار مسجد مکانی به نام (صفّه) معین کرده به‌عنوان سر پناه و اسکان (مهمانسرا) استفاده کنند، (صفّه) مکان سر پوشیده‌ای بود در انتهای مسجدپیامبر صلی الله علیه و آله و سلم که برای سکونت افراد غریب و بی‌خانمان ساخته شده بود و تعداد آنان بسته به اینکه ازدواج می‌کردند یا می‌مردند یا به سفر می‌رفتند کم و زیاد می‌شد، که در مجموع حضرت محمد‌؟ص؟ افراد مجروح جنگی و افراد مستحق را در این مکان مساعدت، و از هر لحاظ مورد عنایت قرار می‌دادند و به مشکلات آنان رسیدگی می‌کردند و در جمع آن‌ها حضور می‌یافتند که در‌این‌راستا مسجد امام رضا؟ع؟ بیش از یک‌دهه است که مکانی را در جوار مسجد به‌عنوان حسینیه لحاظ نموده و همچنان شبانه‌روز با حضور مؤسس مسجد (امام جماعت) در خدمت مسافران و بیماران سطح کشور و بین شهری استان تهران می‌باشد که مردم از این خلاقیت امام جماعت مسجد شگفت‌زده و خوشحال و خواستار گسترش این‌گونه مساجد در سطح کشور هستند و اینگونه امام مسجد را خواستارند و می‌گویند مسجد باید این گونه باشد که مسجد امام رضا‌؟ع؟ مصداق آن است؛ مسجدی برقرار و مردمی و مدافع نظام و خدمت به توده مردم است یادآور می‌شود این گونه مسجدها مساعدت متمکنین و زمامداران را می‌طلبد که در این مدت با تحمل کاستی‌ها، در خدمت مردم بوده و هستیم که در این مقوله در خدمت مسافران و بیماران مسجد امام رضا علیه السلام پیشگام می‌باشد و در تعطیلات نوروزی در خدمت مردم است.

مسجد امام رضا؟ع؟؛ مسجدی بر پایه‌های امید مردم
آری آبادانی مسجد از اعمال و افکار انسان‌های مؤمن و مکتبی همچنان که در قرآن و سخنان انبیا الهی و اهل‌بیت؟ع؟ سرچشمه می‌گیرد که از جمله امام علی؟ع؟ فرمودند: در میان شما، عالمان، (دانشمندان تجربه‌داران) فقیهان، و فرزانگان، حاملان (قاریان) قرآن، شب زنده داران و کسانی هستند که با تلاوت قرآن مساجد را آباد می‌کنند، و همانا مسجد برای نشر و ترویج رسالت قرآن نصب شده است و مراد از تأسیس مسجد برای تقوا می‌باشد و در آن نیز انسان‌های پاک خواهان حضور داشته و دارند که مسجد را باید مسجد هدایت نمود و با حضور افراد شاخص دینی و کشور و زمامداران حضور مردم در مسجد مضاعف خواهد یافت و بهترین نهاد مردمی برای مسئولین نظام اسلامی و به ویژه نمایندگان شورا و مجلس شورای اسلامی مسجد است و با تأسی به مدیر مدیریت مسجد توسط پیامبر صلی‌الله علیه و آله در مسجد، تحکیم مبانی نظام اسلامی و انقلاب استمرار خواهد یافت که مسجد وزارتخانه اسلام بوده و یابهعبارتی مسجد سفارتخانه اسلام و امام جماعت سفیر مردم امت اسلامی در مسجد است که در مسجد از نگاه دین اسلام خرید و فروش منع شده است و گفت‌وگوی دنیوی در مسجد شایسته نمی‌باشد که مسجد امام ‌رضا‌؟ع؟ امید مردم است و شبانه روز توده‌ مردم از سطح کشور از فضای معنوی مسجد با سهولت و تسریع و تکریم و امنیت و امید بهره می‌جوید و دارای فعالیت گسترده فرهنگی و اجتماعی و کتابخانه جامع می‌باشد با حضور مستمر و بی وقفه امام مسجد که پاسخ گوی مراجعات مردم می‌باشد بی‌شک در حوزه‌های علمیه و بلکه در دانشگاه‌ها باید ترمی (یا واحدی) را برای رشته مدیریت مسجد و آموزش امام جماعت نیز لحاظ کرد که فردا دیر است.

جایگاه مسجد و امام جماعت از منظر امام‌خمینی(ره) و رهبر انقلاب
سعی شده که مسجد امام‌رضا؟ع؟ آنچه از کارکرد مسجد در تاریخ اسلام تجربه گردیده عمل نماید و با این نگرش مسجد کار آفرین خواهد بود و واکنش مردم به خدا و اسلام و روحانیت و به‌خصوص به مسجد پیوند خواهند خورد و بنابراین مسجد با روح انقلابی و مردمی پویا خواهد شد و این ویژگی در مسجد زمانی خواهد درخشید که مسجد از وجود امام جماعت مردمی و آشنا به مسائل روز و اینکه مطالبه‌گر باشد در خدمت به محل و منطقه در مسجد، و مسجد را بیش از نماز ترجمه نماید که مقام معظم رهبری اظهار داشتند: مسجد می‌تواند پایگاه همه کار های نیک باشد چنین مسجدی همان مسجد طراز اسلامی است، (با‌بودن در مسجد در‌طول روز) که مسجد امام رضا‌؟ع؟ بیش از یک دهه هست مصداق این کلام بوده و همچنان که هم اکنون مسجد امام رضا به‌صورت شبانه‌روزی در خدمت مردم با حضور مستمر امام جماعت مسجد شیخ علی واشقانی فراهانی می‌باشد، که رهبری ابراز داشتند پیشنمازی (امام جماعت مسجد) باید مسجد را خانه خود، جایگاه خود و اداره خود بداند، و این درست است. و حال اینکه بنیانگذار جمهوری اسلامی ابراز داشتند: ان‌شاالله، امیدوارم که موفق به این امر بشوید و مساجدمان برگردد به مساجد صدر اول، پیروزی ما برای اداره مسجد است، مسجد در صدر اسلام همیشه مرکز جنبش و حرکت‌های اسلامی بوده است، مسجد مرکز تبلیغ است و مسجدی‌ها باشند که بتوانند کارها را به خوبی انجام بدهند، ائمه جماعت (مساجد) باید مستقیم (متعهد و مکتبی) باشند تا بتوانند مستقیم (امید مردم) باشند بنابراین ما باید وظیفه خودمان را که بزرگترین وظیفه است؛ بدانیم، (وظایفی که امام جماعت در مسجد باید داشته باشد و از جمله مقبولیت اجتماعی، که رهبری فرمود روحانیت دارای سه مأموریت هستند: هدایت دینی، هدایت سیاسی، هدایت خدمت (و آنچه این دو مأموریت را پوشش ثمری می‌دهد خدمت است که امام مسجد تبیین کننده پیام نظام در رکاب ولایت و صدای مردم و اسلام بوده است.
*مؤسس و امام جماعت مسجد امام رضا؟ع؟، دهکده المپیک