در گفتوگو با رئیس منابعطبیعی شهرستان علیآباد کتول مطرح شد؛
ضرورت احیاء و حفظ عرصه جنگلی بااستفادهاز ظرفیت بسیج مردمی و بخش خصوصی
وحید حاجسعیدی
عرصههای جنگلی در طبیعت از مهمترین منابعطبیعی محسوب میشوند و حفظ و نگهداری آنها در همه جای دنیا با دقت و ظرافت خاصی پیگیری میشود. کمک به تأمین اکسیژن موردنیاز انسان، تعدیل آبوهوا، خنک نگهداشتن کره زمین، پر شدن سفرههای آبهای زیرزمینی، حفاظت از خاک و گونههای گیاهی متنوع، پیشگیری از رانش زمین و سایر بلایای طبیعی نظیر بهمن، سیل، خشکسالی و ... و درنهایت کمک به اقتصاد جوامع انسانی از مزایای مستقیم و غیرمستقیم عرصههای جنگلی محسوب میشوند. در حقیقت جنگل یکی از منابع تجدیدپذیر کره خاکیست که درصورت برنامهریزی بلندمدت برای استفاده از آن، میتواند بهعنوان یک کارخانه مولد در بخشهای مختلف در توسعه پایدار مؤثر باشد. علاوهبر نگاه اقتصادی و صنعتی مستقیم به جنگل، قابلیتهای تفریحی و گردشگری جنگل نیز از دیگر مزیتهای آن محسوب میشوند که بهصورت غیرمستقیم در اشتغال جوانان جویای کار نقش دارند؛ بنابراین برنامهریزی درجهت جلوگیری از آسیبهای محیطی به جنگل و فراهمکردن زمینههای اشتغال در کنار حفاظت پایدار از عرصههای جنگلی، یکی از آرمانهای علاقهمندان واقعی محیطزیست و توسعه کشور است و برای حفظ این منابع خدادادی باید همه نهاد و مسئولان در کنار مردم با عزمی ملی و جهادی تلاش کنند. بههمین مناسبت گفتوگویی داشتیم با فتاح قاسمی؛ رئیس منابعطبیعی شهرستان علیآباد کتول که در ادامه میخوانید:
رئیس منابعطبیعی شهرستان علیآباد کتول درخصوص ضرورت از عرصههای طبیعی گفت: استان کوچک ولی سرسبز گلستان یکی از مناطق جنگلی لجستیک و مهم شمال کشور است که مراقبت از جنگلهای آن بسیار ضروری مینماید. وجود دو ذخیرهگاه درختان سرونوش و سرخدار در این استان در مناطق محمدآباد و افراتخته شهرستان علیآباد و منطقه حفاظتشده جنگلهای هیرکانی، وظیفه ما را در قبال این نعمت خدادادی بیشتر میکند. وی به مداخلات انسانی در برهم زدن اکوسیستم جنگلی اشاره کرد و بیان داشت: جنگلهای استان گلستان از گلوگاه در غرب تا گلیداغ در شرق استان به طول تقریبی 260کیلومتر در سطح 452 هزار هکتار پراکنده هستند که علاوهبر بیمهری در حفظ و نگهداری از آنها، متأسفانه از تمام ظرفیتهای موجود در این بخش نیز استفاده بهینه نمیشود؛ بلکه بهصورت مقطعی و در مواردی نیز خارج از ضوابط زیستمحیطی و فنی و همراه با تخریب صورت میگیرد. متأسفانه برخی موارد مشاهدهشده پیمانکارانی که ملزم به قطع درختان فرسوده یا دارای ریشههای سست هستند، به قطع درختان سالم و تنومند و فروش آنها در خارج از شبکه قانونی اقدام میکنند. درواقع بهجرئت میتوان گفت درطول این سالها هیچگاه با جنگل رفتار شایستهای نداشتیم و این نعمت خدادادی همواره مورد بیمهری ما قرار گرفته است. از برداشتهای غیرمجاز و قطع درختان بهمنظور توسعه زمینهای کشاورزی گرفته تا آتشسوزیهای عمدی و غیرعمدی، تحمل زبالههای مسافران شمال، ورود با خودرو به عرصههای جنگلی، ساختوساز در مناطق جنگلی و ... بدون شک دود این بیمهری به طبیعت در آینده به چشم خودمان و نسلهای آتی خواهد رفت که کمترین تبعات آن بر هم خوردن اکوسیستم و بروز سیل و رانش زمین و ... است. قاسمی درخصوص ضرورت تجهیز ادارات منابعطبیعی به تجهیزات اطفا حریق گفت: در سالهای اخیر شاهد بودیم که آتشسوزیهای متوالی، رمقی برای جنگلهای گلستان باقی نگذاشتند و هنوز فصل خزان فرانرسیده آتشسوزیهای گسترده خزان زودرسی برای جنگلهای گلستان رقم میزنند و اگر نیروهای بسیج، مردم و اهالی روستاها کمک نکنند، آسیبها بسیار جدیتر خواهد بود. بااینحال تجهیزات اطفا حریق بسیار ناچیز است و باید بودجهای خاص به این منظور اختصاص یابد. رئیس اداره منابعطبیعی شهرستان همچنین به ضرورت ارائه راهکارهای خلاقانه درخصوص نگهداری از نهالهای کاشته شده اشاره کرد و گفت: در همه کشورهای پیشرفته دنیا استفاده از «سیستم نظام پیشنهادات» یا «suggestion system» یکی از راهکارهای اساسی و علمی در حل برخی مشکلات جوامع بشری است که در بسیاری موارد، صرفهجوییها و اثرات مثبت بیشماری به همراه داشته است. در این سیستم افرادیکه بعضاً هیچ منصب دولتی یا حتی تحصیلات آکادمیک ندارند، پیشنهادات خود را به دولت ارائه میکنند و بعد از بررسی توسط دولت از تجارب و پیشنهادهای این افراد در امورات مختلف استفاده میشود و گهگاه پاداشهایی نیز برای صاحبان اندیشههای نو و خلاقانه در نظر گرفته میشود. درمورد جنگل و حفظ و نگهداری آن نیز باید گفت یکی از دغدغههای اصلی دولت و طرفداران محیطزیست، کمبود نیروی انسانی محافظ و بهعبارتی «گارد جنگل» است؛ تاجاییکه به شهادت آمار تعداد قرقبانهای ما خیلی پائینتر از سرانه جهانی و استاندارد هستند و همین امر باعث اختلال در امر حفاظت و نگاهبانی شایسته از عرصههای جنگلی میشود. معضل دیگر بهرهبرداری از جنگل و عدم کاشت مجدد درخت و احیای جنگلها است که در سالهای اخیر باعث تنک شدن عرصههای جنگلی شده است. انباشت یا دفن زباله، ورود خودرو به عرصههای جنگلی، قطع یا از بین بردن نهالهای خودرو، تعلیف دام در جنگل، روشن کردن آتش در عرصههای جنگلی، راهاندازی آتشسوزیهای عمدی و ... نیز از دیگر مشکلات حفاظت از عرصههای جنگلی محسوب میشوند؛ اما ازآنجاکه توقع انجام همه امور توسط دولت امری غیرمنطقی و مردود است، پیشنهاد میشود در مناطق جنگلی که برداشت بیرویه یا حوادث غیرمترقبه نظیر سیل و آتشسوزی از تعداد درختان منطقه کاسته است، طرحهای تشویقی اجرا شود. درچنینشرایطی باید بااستفادهاز طرحهای تشویقی مردم را به کاشت درخت یا حفاظت از عرصههای جنگلی علاقهمند کنیم. قاسمی همچنین بااشارهبه ضرورت همدلی بین نهادها و سازمانها، اظهار امیدواری کرد: امید است مسئولین بلندپایه استان و متولیان امر با برنامهریزی و استفاده از ظرفیتهای بسیج مردمی، بخش خصوصی و اختصاص بودجه ویژه، زمینههای اصلاح، تقویت و اجرای طرحهای متنوع در احیای جنگلهای استان را فراهم سازند تا علاوهبر ترمیم بافتهای آسیبدیده جنگل، زمینه حفاظت از عرصههای جنگلی و اشتغال پایدار نیز در استان فراهم شود.