روز جهانی سالمند
«شورای جهانی سالمندی» از سال ۱۹۸۲ در «سازمان ملل» شروعبهکار کرد و هشتسالبعدش، با تصمیم این شورا؛ روز اول اکتبر هرسال را «روز جهانی سالمندان» نامیدند. ازاینرو، در تقویم کشور ما نیز از آغاز «روز جهانی سالمند»، بهمدت هفتروز «هفته ملی سالمندان» نامیده شده و دراینهفته، با برگزاری برنامههای متنوع، به مشکلات اینقشرِ مهم و محترم جامعه میپردازند. شعار سال 2023 اینروز چنین است: «تحقق وعدههای اعلامیه جهانی حقوق بشر برای افراد مسن: در تمام نسلها». اینروز، مشابه «روز ملی مادربزرگها و مادربزرگها» (در ایالاتمتحده و کانادا) و نیز «دومین جشنواره نهم» (در چین) و «احترام به روز پیر» (در ژاپن) است. این آگاهسازیها، با تمرکز سازمانهای پیری و برنامه «سازمان ملل متحد» درزمینه سالمندیست. با تعاریفی که «سازمان بهداشت جهانی» آورده؛ افراد از سن 60سالبهبالا در دسته سالمندان قرار میگیرند که ایندسته خود، به سه گروه تقسیم میشوند: سالمندِ جوان، سالمندِ میانسال و سالمندِ پیر. دراصل، افرادیکه توانایی انجام فعالیتهای فیزیکی و اجتماعی نداشته باشند یا توانایی آنها کاهش یافته باشد، سالمند نامیده میشوند. باید بدانیم هرچند تلخ؛ اما ایندوره از زندگی، برای همه ما ایجاد خواهد شد. معمولا سالمندی، با کاهش یا افت تواناییهای جسمی، فکری، اجتماعی و ... شناخته میشود. برخی از این تغییرات، در جسم روی میدهد؛ مثلاً ۵۰درصدِ سلولهای قشر مخ تحلیل میرود؛ بهویژه نورونهای عصبی که ارتباطی مستقیم با بینایی، شنوایی و اعصاب حرکتی دارند. تحلیل در بخشهایی از مخ که مربوط به تنظیم اطلاعات، قضاوت و تفکر است، کمتر اتفاق میافتد. بهسبباینکه قلب با نیروی کمتری پمپاژ میکند، بیماریهای قلبی-عروقی نیز پیش میآید. ضعف دستگاه ایمنی نیز باعث میشود سالمندان نسبت به جوانان، زودتر بیمار شوند و دیرتر بهبود یابند. ازنظر اجتماعی نیز سالمندان، با تحولات زیادی در زندگی روبهرو میشوند. برخی از این رویدادها عبارتاند از بازنشستگی، یائسگی، سپردهشدن به خانه سالمندان بهوسیله فرزندان، فوت همسر و ...؛ مهمترین مشکلات سالمندان که بهنوعی برای اطرافیان هم مشکلاتی ایجاد میکند، بهخطرافتادن سلامتی و استقلال آنها و احساس تنهایی و گاه حس بیارزشی در روابط با دیگران است.