انتخابات ونزوئلا؛ از وقوع ناآرامیها تا تنشهای دیپلماتیک!
درپی اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری «ونزوئلا»؛ و پیروزی «نیکلاس مادورو» برای سومینبار در رقابتهای انتخاباتی اینکشور، گروهی از نمایندگان جمهوریخواه کنگره آمریکا مصرانه خواستار اعمال تحریمهای شدید دولت «جو بایدن» علیه کاراکاس شدند. بهگزارش ایرنا (از پایگاه خبری آکسیوس)؛ نمایندگان جمهوریخواه کنگره بر دولت «بایدن» فشار آوردهاند تحریمهای شدیدی را بر دولت کاراکاس بهاتهام «براندازی» در نتایج انتخابات اعمال کند! برخی از این جمهوریخواهان پیشازاین توافق دولت «بایدن» با «مادورو» را برای کاهش تحریمهای بخش نفت و گاز بهازای برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه موردانتقاد قرار داده بودند. هرچند دولت آمریکا نیز در ماه آوریل و پسازآنکه «ماریا کورینا ماچادو» (نامزد اصلی اپوزیسیون) از حضور دراینرقابتها منع شد، تحریمها را بازگرداند. «ماریو دیاز-بالارت»، «ماریا سالازار» و «کارلوس گیمنز» (نمایندگان جمهوریخواه ایالت فلوریدا) در نامهای به «بایدن» و «کامالا هریس» (معاون وی)، خواستار اعمال تحریمهای گسترده و شدید علیه ونزوئلا شدند. آنها همچنین خواستار تحریمهای هدفمند علیه مسئولان برانداز نظام دموکراتیک ونزوئلا شدند.
براساس گزارش آکسیوس؛ علیرغم اینکه نتایج نظرسنجی نشان میداد که ادموندو گونزالس اوروتیا نامزد مخالفان مادورو، با اختلاف دو بر یک پیشتاز است، اما شورای ملی انتخابات ونزوئلا، مادورو را پیروز اعلام کرد. گزارشها حاکیست علاوهبر نمایندگان کنگره، سناتور ریک اسکات نیز روز دوشنبه در نامهای به بایدن از وی خواسته ضمن اعمال تحریمهای فوری علیه مادورو و حلقه نزدیکش، با ماچادو و گونزالس اوروتیا تماس بگیرد و وی را بهعنوان رئیسجمهوری منتخب بهرسمیت بشناسد و از هر دو چهره مخالف در برابر مادورو محافظت کند. دراینمیان، یک مقام ارشد دولت بایدن دوشنبه در نشست خبری به خبرنگاران گفت «درحالارزیابی نتایج انتخابات هستیم و باید ببینیم که نتیجه چه میشود». این مقام مسئول بابیاناینکه درباره سیاست تحریمها نمیتوان وارد فرضیهها شد، افزود: اکنونکه با یک سناریوی بالقوه جدید روبرو هستیم، ما اینموضوع را درنظر میگیریم که در مسیر پیشرو باتوجهبه تحریمها علیه ونزوئلا جلو برویم. وزارت خارجه ونزوئلا بامداد سهشنبه گفت که «اظهارات و اقدامات مداخلهجویانه» دولتهای آرژانتین، شیلی، کاستاریکا، پرو، پاناما، جمهوری دومینیکن و اروگوئه درباره انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا را رد میکند. خبرگزاری تاس نیز گزارش داد، وزارت خارجه ونزوئلا در بیانیه خود گفت که «دولت جمهوری بولیواری ونزوئلا تصمیم گرفته است که بهدلیل اینرویه شنیع که حمله به حاکمیت ماست، همه اعضای دفاتر دیپلماتیک خود» از اینکشورها فرابخواند. این وزارتخانه افزود که از همه دولتهای اینکشورها میخواهد که دیپلماتهای خود را از ونزوئلا فرابخوانند. وزارت خارجه ونزوئلا افزود: دولت ونزوئلا این حق را دارد برای حفاظت از حق تعیین سرنوشت خود اقدامات سیاسی و حقوقی را اتخاذ کند. دولت ونزوئلا در مقابل هر اقدامی که همزیستی مسالمتآمیز آنرا تهدید کند، مقاومت میکند. این تنش دیپلماتیک پسازآن ایجاد شد که آرژانتین، کاستاریکا، اکوادور، گواتمالا، پاناما، پاراگوئه، پرو، جمهوری دومینیکن و اروگوئه در بیانیه مشترکی «خواستار بازنگری کامل در نتایج انتخابات با حضور ناظران مستقل انتخاباتی» شدند. میزان مشارکت در انتخابات یکشنبه (۲۸ ژوئیه/ هفتم مرداد) ونزوئلا ۵۹درصد بود و براساس شمارش ۸۰درصد آرا، نیکولاس مادورو ۵۱.۲درصد آرا را بهدست آورد و رقیب او، ادموندو گونزالس نامزد ائتلاف اصلی اپوزیسیون با کسب ۴۴.۲درصد آرا در جایگاه دوم قرار گرفت. آلویس آموروسو شورای انتخابات ونزوئلا دوشنبهشب مادورو را پیروز نهایی انتخابات اعلام و تأکید کرد که اکثریت مردم ونزوئلا مادورو را برای دوره ریاست جمهوری ۲۰۳۱-۲۰۲۵ انتخاب کردند. آمریکا و متحدانش در نتایج انتخابات ونزوئلا ابراز تردید کردند و برخی منابع مدعی شد که اپوزیسیون دراینانتخابات پیروز شده است. آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد: ما نگرانی جدی داریم که نتیجه اعلامشده، منعکسکننده اراده یا آرای مردم ونزوئلا نباشد. پیروزی ادعایی مخالفان دولت ونزوئلا در برابر اعلام پیروزی رسمی «نیکلاس مادورو»، به اعتراضهای خیابانی و درگیری با نیروهای پلیس و تنشهای دیپلماتیک اینکشور منجر شده است. یکروز پس از انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا، نیکلاس مادورو بهعنوان رئیسجمهوری ششسالآینده اینکشور معرفی شد و در مقابل، اپوزیسیون که به ادموندو گونزالس امید بسته بودند، نهتنها از بهرسمیتشناختن نتایج سر باز زدند بلکه گونزالس را «رئیسجمهوری منتخب» خواندند. شورای ملی انتخابات ونزوئلا بامداد روز دوشنبه نیکلاس مادورو را با ۵۱.۲درصد آرا در مقابل ادموندو گونزالس اوروتیا با ۴۴.۲درصد بهعنوان برنده انتخابات ریاست جمهوری معرفی کرد. مادورو از پیروزی خود دفاع کرد و مخالفان بهرهبری ماریا کورینا ماچادو نتیجه را رد کردند و مدعی شدند گونزالس ۷۳.۲درصد آرا را کسب کرده است. آنتونیو گوترش (دبیرکل سازمان ملل) از دولت مادورو خواست آرا را «با شفافیت کامل» بشمارد و از مردم ونزوئلا بهخاطر عزمشان برای شرکت مسالمتآمیز در انتخابات ریاستجمهوری اینکشور قدردانی کرد. آمریکا، شیلی و آرژانتین نتایج انتخابات را زیرسؤال بردند. نیکاراگوئه، روسیه، چین، ایران، کوبا، هندوراس و بولیوی پیروزی مادورو را تبریک گفتند. برزیل و مکزیک اعلام کردند تا زمان انتشار جزئیات نتایج و جدول تفکیکی آرا منتظر میمانند. آرژانتین، کاستاریکا، اکوادور، گواتمالا، پاناما، پاراگوئه، پرو، جمهوری دومینیکن و اروگوئه در بیانیه مشترکی «خواستار بازنگری کامل در نتایج انتخابات با حضور ناظران مستقل انتخاباتی» شدند و ونزوئلا درواکنشبه «اقدامات مداخلهجویانه» هفت کشور آمریکای لاتین اعلام کرد که دیپلماتهای خود را از اینکشورها خارج میکند. پاناما روابط دیپلماتیک با ونزوئلا را تعلیق کرد و وزارت حملونقل ونزوئلا پروازهای تجاری بهمقصد و از مبدأ پاناما و جمهوری دومینیکن را متوقف کرد. دولت کلمبیا از مردم ونزوئلا، رهبران سیاسی و مقامهای آن خواست تا «خشونت را رد کنند، صلح را حفظ کنند، گفتوگوی شفاف و تضمینکننده میان همه بخشها را در اولویت قرار دهند» تا به «توافقهای نهادی و دموکراتیک درمواجههبا وضعیت انتخاباتی کنونی» دست یابند. ایوان خیل وزیر امور خارجه ونزوئلا، اظهارات نایب بوکله رئیسجمهوری السالوادور که انتخابات ونزوئلا را «تقلب» خوانده بود، محکوم کرد. درهمینحال، در روز دوشنبه در مناطق مختلف اینکشور اعتراضهایی علیه نتایج انتخابات گزارش شده است. بهگزارش آل پائیس، اعتراضها در برخی مناطق کاراکاس، پایتخت ونزوئلا با واکنش نیروهای پلیس مواجه شده و طی این درگیریها ۴۶نفر بازداشت و دونفر جان خود را از دست دادهاند. نیکلاس مادورو افشا کرد که اپوزیسیون افراطی طرحی را برای نادیدهگرفتن نتایج انتخابات در «یک ضدانقلاب خشن، فاشیستی و جنایتکار» درنظر گرفته بود که شامل مجموعهای از تظاهرات خشونتآمیز در مناطق مختلف کشور است. مادورو، اقدامات خشونتآمیز را بهعنوان بخشی از تلاش برای کودتا دراینکشور توسط جریان مخالف راست افراطی محکوم کرد. درعینحال، مقامهای اینکشور آمریکای جنوبی برای جشنگرفتن نتیجه انتخابات و «دفاع از صلح جمهوری» خواستار راهپیماییهای بزرگ برای سهشنبه (دیروز) شدند. ایوان خیل وزیر امور خارجه ونزوئلا، اقدام معترضان مخالف را محکوم کرد و مخالفان را به «نادیدهگرفتن اراده مردمی»، سوزاندن وسایلنقلیه کارگران و «تیراندازی به بیگناهان»، «تخریب اتوبوسها» متهم کرد. وی در صفحه ایکس خود نوشت: اینافراد غیردموکراتیکترین مردم جهان هستند، آنها فاشیست هستند. کاخ سفید گزارش داد که جو بایدن رئیسجمهوری آمریکا با لولا داسیلوا همتای برزیلی خود درباره وضعیت ونزوئلا پس از انتخابات یکشنبه گذشته گفتوگوی تلفنی داشت. فردی نانیز وزیر ارتباطات و اطلاعات ونزوئلا در حساب کاربری ایکس خود از سوزاندن بیمارستانی در کاراکاس توسط بهاصطلاح «کوماندیتوها» انتقاد کرد. او گفت: حتی در جنگها چنین اتفاقی نمیافتد! شخصیت فاشیستی این مردم مشهود است. ونزوئلا صلح میخواهد و صلح خواهد بود، اما با عدالت. پاتریسیا ویِگاس مارین مدیر کانال تلویزیونی Telesur مستقر در کاراکاس گفت که حملات سایبری علیه تارنمای اسپانیاییزبان این رسانه صورت گرفته و اینرویداد را به ناآرامی دراینکشور مرتبط دانست. وی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: اینوضعیت بخشی از همان خط وقایعیست که علیه نهادهای دولتی ونزوئلا رخ داده. دموکراتهای دروغین چهره خود را نشان میدهند!