جایگاه توسعه فردی در برقراری تعامل مؤثر با دیگران
عباس گلستانی
آموختن مهارتهای اجتماعی یکی از راههای تربیت انسانهای مسئولیتپذیر و دارای ویژگیهای اجتماعی مثبت است. برخی از مهارتهای شخصی نظیر صداقت، ارتباط، اخلاق کاری، رهبری، حل مسئله، اعتمادبهنفس و مهارتهای بین فردی در رسیدن به اهداف معنادار زندگی و داشتن یک زندگی رضایتبخش تأثیرات بسزایی دارند. این مهارتها و درمجموع تمرکز بر خویشتن، خودآگاهی بیشتر و رسیدن به تعادل عاطفی گامهای اساسی دراینمسیر محسوب میشوند. افرادیکه دراینزمینه توفیقاتی بهدست آوردهاند و به توسعه فردی دستیافتهاند، در برقراری ارتباط با دیگران، حل تعارضات و پرورش گفتگوهای عمیقتر و معنادارتر نیز توفیق دارند و فرسنگها از سایرین جلو هستند. بدونشک توسعه فردی نقشی اساسی و غیرقابلانکار در ارتقای مهارتهای ارتباطی ایفا میکند و باید تأکید کرد داشتن مهارت در برقراری ارتباطات مؤثر، هسته اصلی تعاملات انسانی و موفقیت در عرصههای مختلف زندگی، از روابط شخصی گرفته تا محیطهای حرفهای، بهشمار میروند؛ اما دستیابی به سطوح بالای مهارتهای ارتباطی، مستلزم خودآگاهی، خودسازی و تلاش مداوم برای بهبود و ارتقای ویژگیهای فردی است. درواقع، توسعه فردی بهمثابه زیرساختی قوی عمل میکند که مهارتهای ارتباطی بر آن بنا میشوند. توسعه فردی به افراد کمک میکند تا نقاط قوت و ضعف خود را درزمینهٔ ارتباطات شناسایی کنند. این خودآگاهی، اولین گام برای بهبود و رفع نواقص است. برای مثال، فردی که متوجه میشود در هنگام ارائه مطالب در جمع دچار استرس و اضطراب میشود، میتواند بااستفادهاز تکنیکهای توسعه فردی مانند تمرینات مدیتیشن، تنفس عمیق و خودهیپنوتیزم، این استرس را کنترل کرده و عملکرد بهتری در سخنرانی داشته باشد. علاوهبراین، توسعه فردی با تقویت اعتمادبهنفس، افراد را قادر میسازد تا با اطمینان بیشتری با دیگران ارتباط برقرار کنند. فردی که به تواناییهای خود باور دارد، بهراحتی میتواند ایدهها و نظرات خود را بیان کند، در بحثها شرکت کند و با دیگران تعامل سازنده داشته باشد. همچنین، توسعه فردی با افزایش هوش هیجانی، به افراد کمک میکند تا احساسات خود و دیگران را بهتر درک کنند و بتوانند واکنشهای مناسبتری در موقعیتهای مختلف نشان دهند. این درک عمیق از احساسات، به افراد کمک میکند تا همدلی بیشتری با دیگران داشته باشند، به نیازها و خواستههای آنها توجه کنند و ارتباطی صمیمانهتر و مؤثرتر برقرار کنند. درنهایت، توسعه فردی با ایجاد نگرش مثبت و سازنده، افراد را قادر میسازد تا با چالشهای ارتباطی بهطور مؤثرتری مقابله کنند. فردی که نگرش مثبتی دارد، بهجای تمرکز بر مشکلات و موانع، بهدنبال راهحلها و فرصتها میگردد و میتواند با انعطافپذیری و خلاقیت بیشتری با موقعیتهای دشوار ارتباطی روبرو شود؛ بنابراین، میتوان گفت که توسعه فردی نهتنها به بهبود مهارتهای ارتباطی کمک میکند، بلکه به افراد این امکان را میدهد تا بهطورکلی، انسانهای کارآمدتر، موفقتر و خوشبختتری باشند. سرمایهگذاری در توسعه فردی، سرمایهگذاری در آیندهای روشنتر و موفقتر است.