سردرگمی اروپا درمواجههبا «دربار سلطنتی» ترامپ
بهگفته «نیویورکتایمز»؛ متحدان سنتی آمریکا روزهای سختی را برای برقراری ارتباط مؤثر با واشنگتن میگذرانند و اروپا دیگر در اولویت ایالاتمتحده قرار ندارد. بهگزارش محمدرضا جعفری (فارس)؛ با وجود اتحاد دیرینه آمریکا با قاره سبز، مقامات دولت جدید ایالاتمتحده بهوضوح نشان دادهاند اروپا در اولویت آنها قرار ندارد. روزنامه نیویورکتایمز در یادداشتی میگوید که برای اروپاییها کاخ سفید شبیه یک دربار سلطنتی شده است که مشاوران، نزدیکان و درباریان در آن منتظر فرمانهای آقای رئیسجمهور هستند. ترامپ تصمیمگیرنده نهایی است و رفتارش بههیچوجه قابلپیشبینی نیست؛ بنابراین در سهماهاول ریاستجمهوری او هدف اروپاییها ارتباط مستقیم با خود ترامپ بوده است. برخی مانند نخستوزیر ایتالیا جورجیا ملونی دراینکار موفق شدهاند. این روزنامه آمریکایی بهنقلاز مقامات اروپایی میگوید که گیجکنندهترین مسئله ایناستکه مؤثرترین واسطهها دیگر دیپلماتهای سنتی نیستند، بلکه فرستادگان ویژه و مشاورانی مانند میلیاردر حامی ترامپ ایلان ماسک محسوب میشوند. همچنین مشخص نیست که پیامها به ترامپ میرسند یا نه. جدای از این ترامپ احتمالاً به دوستان قدیمی مانند استیو ویتکاف که بهعنوان مذاکرهکننده سیاست خارجی منصوب شده، بیشتر اعتماد دارد تا کارمندان دولتی که از آنها بیزار است. یک مقام ارشد اروپا گفت: «همه در واشنگتن میگویند باید مستقیماً با ترامپ صحبت کرد». مقامات اروپایی میگویند که مقامات ترامپ غرق در اجرای خواستههای رئیسجمهور هستند و علاقه چندانی به متحدان خود نشان نمیدهند. بهعنوانمثال دو مقام اروپایی گفتند که مقامات آمریکایی به کشورهای مهم اروپایی درباره ازسرگیری مذاکرات با ایران درمورد برنامه هستهای اطلاع ندادند. کشورهای اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان از امضاکنندگان توافق هستهای ۲۰۱۵ (برجام) بودند که ترامپ بعداً از آن خارج شد. بهگفته تحلیلگر، با وجود جمعیت بالغبر ۷۵۰ میلیوننفری و قدرت عظیم اقتصادی، اروپا برای ترامپ اولویت نیست. او قاره سبز را رقیب یا حتی دشمن میداند و معتقد است اتحادیه اروپا برای «کلاهبرداری از آمریکا» ایجاد شده. یک مقام اروپایی گفت: «دولت ترامپ علاقه چندانی به حرفهای اروپاییها ندارد. صحبت از یکجانبهگرایی است و آنها زیاد مشورت نمیکنند». نیویورکتایمز با مقامات اروپایی در برلین، بروکسل، لندن، پاریس، رم و دیگر کشورها صحبت کرده است که بهشرط ناشناسماندن با این روزنامه گفتوگو کردند. مقامات اروپایی گفتند که در ملاقاتهای خصوصی، مقامات ترامپ خوشبرخورد هستند و از تعهد او به اروپا، ناتو و دفاع جمعی اطمینان میدهند. اینموضوع درمورد افرادی مانند وزیر امور خارجه مارکو روبیو و حتی معاون رئیسجمهور جی.دی. ونس صادق بوده است؛ اما برای متحدان مشخص نیست که آیا اینافراد واقعاً بر سیاست خارجی یا تجارت تأثیر دارند یا خیر. درحالیکه مقامات اروپایی در برابر واشنگتن عمدتاً سکوت کردهاند تا منجر به خشم ترامپ نشوند، اظهارات مقامات آمریکایی درباره متحدان میتواند تند باشد. علاوهبراین، کانالهای سنتی مانند وزارت امور خارجه، سفارتها و شورای امنیت ملی برای تبادلات مؤثر دیگر مانند سابق نیستند، بخشی بهایندلیلکه سنا تعداد کمی از مقامات عالیرتبه را تأیید کرده است. مقامات پنتاگون بهویژه در گفتگو با متحدان محتاط هستند و این سکوت را ناشی از ترس از اخراج میدانند. یک مقام نظامی ارشد انگلیسی اخیراً ابراز سردرگمی کرد که چهکسی سیاست هند_آرامِ دولت ترامپ را در کاخ سفید هدایت میکند. بهگفته تحلیلگر، ترامپ از قدرت جمعی اتحادیه اروپا متنفر است و بسیاری از متحدان ناتو را یک سربار میداند و به نهادهای چندجانبه حتی آنهاییکه توسط واشنگتن طراحی شدهاند را مانعی برای قدرت آمریکا میپندارد و به آن بیاعتماد است. مقامات او اینرا بهعنوان سیاست درپیش گرفتهاند. مارکو روبیو در آخرین لحظه از ملاقات با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا کایا کالاس خودداری کرد. رئیس کمیسیون اروپا اورسلا فون در لاین نیز نتوانسته با ترامپ ملاقات کند. اینوضعیت اروپا را واداشته تا برای ارتباط با کاخ سفید به رهبران ملی متکی باشد. یکیازآنها جورجیا ملونی است، تنها رهبر اتحادیه اروپا که به مراسم تحلیف ترامپ دعوت شد. بسیاری از مقامات ارشد اروپایی معتقدند که واشنگتن نیز باید همپای سایر کشورهای غربی از اوکراین حمایت کند، موضوعی که در دولت ترامپ نیز محل اختلاف است. حمایت ترامپ از رئیسجمهور روسیه ولادیمیر پوتین و درخواستهای مکرر او برای افزایش بودجه دفاعی دیگر اعضای ناتو، اروپا را در موقعیت آسیبپذیری قرار داده است. دبیرکل ناتو مارک روته در اواسط مارس با ترامپ ملاقات کرد و اطمینان یافت که او فعلاً از دفاع جمعی حمایت میکند. روته معتقد است که رابطه شخصی او با ترامپ از زمانی نخستوزیر هلند بود بهترین و شاید تنها تضمین برای شنیدهشدن صدای اروپاست. برخی از برجستهترین رهبران اروپا با ترکیبی از چاپلوسی و تلاش برای یافتن زمینههای مشترک، با دولت ترامپ تعامل کردهاند. رئیسجمهور فرانسه امانوئل مکرون که مانند روته رابطه طولانی با ترامپ دارد و نخستوزیر انگلیس کییر استارمر نیز میتوانند بهراحتی با ترامپ تماس بگیرند. استارمر در فوریه با دعوتنامه رسمی ازطرف شاه چارلز سوم برای دیدار دولتی به کاخ سفید رفت و از انتقاد از ترامپ خودداری کرد؛ اما اینرویکرد محتاطانه برخلاف انتظار لندن، نتیجه متفاوتی داشته و ترامپ انگلیس را از تعرفه ۱۰درصدی خود معاف نکرد. در دنیای ترامپ، اروپا نماد اجماع قدیمیست که باید یاد بگیرد از خود مراقبت کند درحالیکه واشنگتن جهان را بازتعریف میکند. عضو آلمانی پارلمان اروپا آنا کاواچینی پس از سفر به واشنگتن گفت: «آنها فکر میکنند اروپا ضعیف است. اروپا برپایه همکاری ساخته شده است. آنها چندان به همکاری علاقه ندارند».