پروژه فیبرنوری؛ پیشران تحقق عدالت ارتباطی
بیبیزهرا لعل موسوی
پس از افتتاح حساب «صندوق توسعه فیبرنوری» در خزانه کل کشور بهتازگی اهداف کلان و برنامه عملیاتی آن تصویب شده که میتواند به شتابدهی توسعه شبکه ملی اطلاعات، افزایش دسترسی عادلانه به اینترنت پرسرعت و تقویت زیرساختهای دیجیتال کشور منجر شود. فناوری فیبرنوری پهنای باندی بسیاربالاتر از کابلهای مسی معمولی دارد و دادههای صوتی و تصویری را بهراحتی با پهنای باند بالا تا ۱۰گیگابیتبرثانیه و بالاتر انتقال میدهد؛ بههمیندلیل است که با گسترش فناوری و نیاز به اینترنت پرسرعت، جایگزینی کابلهای مسی قدیمی با فیبرنوری به یک ضرورت تبدیل شده. بهگزارش یاسمین نسبتی (ایسنا)؛ طبق مصوبه شورایعالی فضای مجازی، در سالهای گذشته مقرر شد تا سال ۱۴۰۴، ۸۰درصد خانوارها و ۱۰۰درصد کسبوکارها با متوسط سرعت ۲۵مگابیتبرثانیه به پهنباند ثابت دسترسی داشته باشند و دسترسی ۲۰میلیونخانوار و پنجمیلیون کسبوکار تا سال گفتهشده به اینترنت پهنباند ثابت بر بستر فیبرنوری شکل بگیرد؛ پس ازسوی کارشناسان و مسئولان بر موضوع توسعه اینترنت ثابت و دسترسی عموم مردم در سراسر کشور به شبکه امن، پایدار، پرسرعت و ارزان همراه باید یک عزم و اراده ملی تأکید شده تا نهضت فیبرکشی در کشور راه بیفتد. دراینراستا ازسوی مجلس تصویب شد تا به دولت اجازه داده شود برای توسعه تار (فیبر) نوری منازل حسابی تحتعنوان «حساب توسعه فیبرنوری»، در اعتبارات مصوب وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایجاد شود. درآنزمان تأکید شد کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی نزدیک به یکسال فعالیتهای گستردهای درخصوص «صندوق توسعه شبکه فیبرنوری» آغاز کرد؛ برهمیناساس موضوع صندوق توسعه شبکه فیبرنوری بهمنظور دسترسی نهایی شبکه اینترنت ثابت برای مردم در مجلس مدنظر بود که درنهایت کلیات طرح یکفوریتی متمرکزسازی منابع مالی توسعه اینشبکه در کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بهتصویب رسید؛ بنابراین بهدلیل اهمیت اینپروژه، مقرر شد روند پیشبرد طرح توسعه فیبرنوری در دولت چهاردهم نیز با رویکرد بازنگری و اتصال ادامه پیدا کند؛ برایناساس سال ۱۴۰۳ اساسنامه صندوق توسعه شبکه فیبرنوری تأیید شد. با گذشت دوسال از معرفی اینطرح، حمید فتاحی؛ رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اخیراً از تصویب اهداف کلان و برنامه عملیاتی صندوق توسعه شبکه تار (فیبر) نوری درراستای اجرای مأموریتهای محول شده و انسجام چارچوب اجرایی توسعه زیرساختهای فیبرنوری در کشور خبر داده. بهگفته وی؛ برنامه عملیاتی صندوق با تمرکز بر توسعه پوشش فیبرنوری، ارتقای کیفیت خدمات، حمایت از کارورهای ارتباطی، تسریع در راهاندازی شبکههای دسترسی پرسرعت و ایجاد سازوکارهای کارآمد حمایتی و مالی تدوین شده و براساسآن شاخصهای نظارتی و ارزیابی عملکرد اپراتورهای دارای تعهد ایجاد پوشش فیبرنوری در قالب دستورالعمل هیئتمدیره، نهایی و پیادهسازی میشود. اجرای اینبرنامه عملیاتی با هدف شتاببخشی به توسعه شبکه ملی اطلاعات، افزایش دسترسی عادلانه به اینترنت پرسرعت و تقویت زیرساختهای دیجیتال کشور در دستورکار صندوق قرار گرفته و مصوبه یادشده مسیر حرکت صندوق را در ماههای پیشرو شفافتر و زمینه را برای تعامل مؤثرتر با کارورهای ارتباطی، بخش خصوصی و دستگاههای مرتبط فراهم میکند. پیشتر عضو موظف هیئتمدیره صندوق توسعه شبکه فیبرنوری از گشایش حساب صندوق در خزانهداری کل کشور خبر داده بود. بهواسطه انجام اینمهم توسعه اجرای پروژه فیبرنوری ازسوی اپراتورهای دارای تعهد پوشش تسریع میشود، اعطای مشوق درزمینهٔ توسعه پوشش شبکه شامل ایجاد، توسعه، بهرهبرداری و اتصال، جلب، جذب و هدایت منابع مالی و وجوه ریالی و ارزی از سرمایهگذاران داخلی و خارجی و همچنین حمایت و تشویق صنایع و شرکتهای دانشبنیان تولیدکننده تجهیزات و محصولات بومی موردنیاز توسعه شبکه در دستورکار قرار میگیرد. طبق قانون برنامه هفتم؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید بااستفادهاز منابع این صندوق و سرمایهگذاری کاروران مخابراتی سالانه، حداقل پنجمیلیون امکان برقراری اشتراک اینترنت پهنباند ثابت مبتنیبر فیبرنوری در کشور ایجاد کند. به تأکید کارشناسان؛ کابلهای قدیمی که امروزه در منازل برای انتقال دادههای اینترنتی مورداستفاده قرار میگیرند، ظرفیت لازم را برای انتقال با سرعت بالا ندارند و اگرچه شاید بهزعم برخی، کاربران عادی اینترنت نیازی به اینترنت با سرعت چنددهمگابیتی نداشته باشند؛ اما گسترش فناوری بهمرور بهاینسمت حرکت خواهد کرد و اینموضوع لزوم تسریع پروژه فیبرنوری را آشکار میکند.