دستاورد
«فناوری ایرانی»؛ الهامبخش پنتاگون
یک نشریه هنگکنگی طی گزارشی به بررسی کپیبرداری آمریکا از پهپاد «شاهد ۱۳۶» پرداخت و نوشت: پنتاگون برخلاف رویکرد گذشته به الگوگیری از سلاحهای کارآمد خارجی روی آورده و اینبار فناوری ایرانی الهامبخش واشنگتن شده. در گزارش «آسیا تایمز» آمده است: ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) بهعنوان یکی از بازیگران کلیدی در امنیت آسیای غربی، اکنون از نسخه کپیشده پهپاد ایرانی استفاده میکند. بهگزارش علی طالبی (ایرنا)؛ این پرنده که یک هواپیمای بدونسرنشین یکبارمصرف است، از یک موتور پیستونی ۲۱۵سیسی کاربراتوری با ملخ عقبران برای ایجاد صدایی بلند و متمایز شبیه «موتور موتورسیکلت» یا «ماشین چمنزن»، بهره میبرد و میتواند ششساعت پرواز کند. درواقع، آمریکا درراستای اجرای برنامه سامانه تهاجمی بدونسرنشین کمهزینه، کپی از پهپاد ایرانی که بهارزش بین ۲۰ تا ۵۰هزاردلار است را آغاز کرده و احتمالاً ۳۵هزاردلار قیمتگذاری کند. این درحالی است که بهای این پهپاد احتمالاً شامل بوستر راکتی هنگام پرتاب یا هزینههای تحقیق و توسعه برای ساخت نسخه آمریکایی نمیشود. همچنین مدل آمریکایی پیش از گران ۲ توسعه یافته و بهاحتمالزیاد کاملاً برپایه پهپاد شاهد ایرانی است اما توانایی حمل بارهای مشابه نسخه روسی دارد. مسکو با ارتقای پهپاد گران ۲، تغییرات زیادی در موقعیتیاب این پرنده ایجاد کرده و آنتنهای ضدجمینگ پیشرفته و قابلیتهای هوش مصنوعی برای عملیات گروهی افزوده است. علاوهبراین نیز، مواد سازهای، پوششهای کاهش رادار و امضای بصری و موتورهای پرنده را ارتقای داده است. نسخه سنتکام از پهپاد شاهد احتمالاً برای محیط عملیاتی فعلی آمریکا شامل آسیای غربی، آسیایمرکزی و شمالشرق آفریقا استفاده شود اما برای جنگ اوکراین مناسب نیست؛ جاییکه پدافند هوایی غربی حضور دارد و روسها مجبور شدهاند مدلهای گران را برای مقابله با لایههای متعدد پدافندی و جنگ الکترونیک ارتقا دهند. این پرنده که اکنون در آمریکا به اف آلام 136 معروف است، در قالب یگان جدید سنتکام بهنام «ضربه عقرب» در منطقه آسیای غربی مستقر شده؛ بنابراین، استفاده سنتکام از یک پهپاد کپیشده ایرانی تغییری چشمگیر نسبت به ذهنیت قدیمی پنتاگون محسوب میشود که تمایل نداشت از فناوریهای ساختهشده در خارج استفاده کند؛ مفهومی که باعنوان «اختراعنشدن در داخل» شناخته میشود. ابزارهای خارجی کارآمد دیگری نیز وجود دارد که میتوان آنها را بهکار گرفت، اما اینکه پنتاگون چنین رویکردی را ادامه دهد، هنوز نامعلوم است.