هنر با داشتنِ هدف و اقتصاد، در مسیر رشد باقی میمانَد
«آزاده حسینجانی»؛ هنرمند نقاش، دانشآموخته مقطع دکترای کسبوکار، گالریگردان و برگزارکننده نمایشگاه «راه هنرمند» با ابراز خرسندی از اینکه بسیاری از شرکتکنندگان دراینرویداد، از شهرهای مختلف، در افتتاحیه حضور داشتند، گفت: «تمام شرکتکنندگان ازنظر تکنیک، رزومه هنری، اخلاق و معنویت، درخشان بودند و هدف ما رشد و بالندگی درکنارهم است». وی بااشارهبه تأثیر عمیق کتاب «جولیا کامرون» بر شکلگیری اینرویداد، از رسالت معنوی هنر، چالشهای برگزاری سومیندوره و اهمیت انتخاب هنرمندان گفت و تأکید کرد: «هنر باید؛ هم هدف داشته باشد و هم اقتصاد تا بتواند در مسیر رشد باقی بماند». وی که تألیف کتاب «نقشآفرینان راه هنرمند» را نیز در کارنامه خویش دارد، بااشارهبهاینکه هنر باید حامل «معنا» باشد، افزود: «هنرمند باید به ارزش وجودیِ خود پی ببرد، فیلتر وجودیاش را پاک نگه دارد؛ چون آیینه الهیست و باید عشق و نور الهی را از وجودش عبور دهد و آنرا بهشکل اثر هنری به ظهور برساند». وی بابیاناینکه یک اثر هنری باید با مخاطب ارتباط کلامی و غیرکلامی برقرار کند، افزود: «هنر میتواند جهانی معنوی و الهی را در برابر دیدگان مخاطب شکوفا کند و پنجرهای تازه بهروی او بگشاید». وی باتأکیدبراینکه حتی «بیهدفی در هنر» نیز خود یک هدف است، گفت: «وقتی بیهدف قلم بر بوم میکشیم، بازهم معنایِ وجودیمان را بهتصویر میکشیم».
هنرمند عاشق است و زیبایی را القا میکند
«بهروز بلوری» متولد بهار ۱۳۲۲، فارغالتحصیل هنرستان هنرهای زیبای پسران در سال ۱۳۴۴ و رشته معماری داخلی از دانشگاه بینالمللی هنرهای زیبای لندن در سال ۱۳۵۵، شاعر و غزلسرا، عضو انجمن هنرهای تجسمی استان تهران و مدرس آموزشگاه هنرهای تجسمی «کنته» است. او پیش از انقلاب فرهنگی در دانشگاههای الزهرا(س)، علموصنعت و امیرکبیر؛ و نیز در دبیرستانهای خوارزمی، هشترودی، مرجان و بابکان تدریس کرده. «بلوری» درزمینه نقاشی، مجسمهسازی و معماری فعال بوده و طی ۴۰سال غرفههای بینالمللی را دیزاین کرده و در نمایشگاههای انفرادی و گروهی نقاشی در داخل و خارجازکشور شرکت داشته. وی بابیاناینکه خود را «هنرمندی کوچک» میداند، گفت: «هیچ باور ندارم کسی هستم. هنرمند، انتخاب خداست و هرکس نمیتواند هنرمند شود و جایگاه خاصی در محضر خداوند داریم». وی هنرمند را پدیدهای الهی دانسته و افزود: «هنرمند، عاشق است و خدا او را انتخاب کرده که با وجود خودش، به دیگران زیبایی را القا کند». وی بااذعانبهاینکه آثار ارائهشده در گالری، با عشق خلق و پذیرفته شدهاند، گفت: «آنچه به دلم نشست، وجود داشت و همه کارها را دوست داشتم و صحبتها با عشق بود و پذیرفتند کاریکه کردند، درست است». وی بابیاناینکه نقاشی یکنفره انجام میشود؛ اما گاهی فراتر از پرتره حرکت دارد، گفت: «استاد بزرگم آثاری دارند که دنیا به وجودشان افتخار میکند و نظیرشان نیست و حتی من نتوانستم عین ایشان ادامه بدهم و اجازه گرفتم که خودم باشم؛ 50سال تجربه کاریِ هنری در سهساعت کار متجلی شد و آثار ایشان دنیای زیباییست».
هر نمایشگاه، یک آموزشگاه است
«وحید نجفی»؛ کارشناس گرافیک، دبیر هنر و عضو رسمی انجمن خوشنویسان ایران و برگزارکننده ورکشاپ «رهانویسی» دراینرویداد، بابیاناینکه هدف نخستش معرفی خود و آثارش بوده است، گفت: «هدف من معرفی خودم و آثارم بود و آشنایی با استادان و دیدن آثار تازه آنان اهمیت داشت و بازدید از آثار هنرجویان و گرفتن ایدههای جدید برایم ارزشمند بود». وی بااشارهبهاینکه اهداف نمایشگاه برای هر هنرمند متفاوت است، افزود: «برای برخی، هدف اصلیشان دیدهشدن است و برای برخیدیگر، آشنایی با آثار تازه و برای من، همه اینموارد درکنارهم اهمیت داشت». وی وظایف گالریگردانان را سنگین برشمرده و بااشارهبهاینکه انتخاب محل برگزاری، گزینش هنرمندان مطرح، انتخاب آثار از میان آثار ارسالی و استفاده از استادان صاحبنام برای ارزیابی و معرفی آثار، از جمله مسئولیتهای مهم گالریگردانان است، افزود: «شخصاً هیچگاه جرئت ورود به این مسئولیتها را نداشتم؛ زیرا وظایف گالریگردانان بسیارسخت و حساس است». وی با ابراز امیدواری از اینکه این اتفاق در نمایشگاه اخیر نیز افتاده باشد؛ زیرا چنین همکاریهایی برای رشد هنرمندان جوان بسیارارزشمند است، یادآور شد: «هر نمایشگاه، یک آموزشگاه است و هنرمندان، با مشاهده آثار دیگران الهام میگیرند و مسیر تازهای برای خلاقیت خود مییابند و این فضای آموزشی، دراینرویداد بهخوبی ایجاد شد». وی باتأکیدبراینکه «دیدهشدن هنرمند» فقط وظیفه گالریگردان نیست، افزود: «هر هنرمند باید اطلاعرسانی و مخاطب جذب؛ و آثارش را در فضای مجازی و حضوری معرفی کند. هرچه آثار بیشتر دیده شوند، امکان موفقیت هنری افزایش مییابد». وی افزود: «همه هنرمندان باید دستبهدست بدهند؛ زیرا دیدهشدن آثار، تنها وظیفه گالریگردان نیست؛ بلکه مسئولیت مشترک همه شرکتکنندگان است».
از تجربهکردن نترسید
«مریم خونساری»؛ نقاش و مدرس هنرهای تجسمی بااشارهبهاینکه بیش از دودهه در حوزه نقاشی معاصر ایران فعالیت کرده است، مسیر حرفهای خود را شامل تدریس نقاشی مدرن، مینیاتور ایرانی و خوشنویسی نستعلیق خواند و افزود: «تجربه حضور در بیش از ۲۱ نمایشگاه (داخلی و خارجی) بخشی از کارنامهام است و افتخار عضویت در انجمن هنرمندان ایران و انجمن نقاشان معاصر برای من اهمیت بسیار دارد». وی بابیاناینکه نمایشگاه ازنظر ساختار اجرایی و کیفیت آثار نسبت به دورههای قبل پختهتر بود، افزود: «توجه به یکپارچگی و انتخاب آگاهانه آثار، درایندوره مشهود بود و بههمیندلیل این نمایشگاه، حرفهایتر از دورههای گذشته برگزار شد». وی جسارت هنرمندان جوان در تجربهگری تحسینبرانگیز و خلاقیت آنان را عامل امیدواری برای آینده هنر معاصر خواند و افزود: «این روحیه، آینده هنر را امیدوارکنندهتر میکند». وی نمایشگاهها را فرصتی واقعی برای دیدهشدن و تجربهکردن خواند و بابیاناینکه نمایشگاه برای هنرجویان، کلاس آموزشی زنده است و مشاهده تنوع تکنیکها و شیوه بیان از نزدیک، جایگزین هیچ کلاس تئوری نمیشود، افزود: «حضور در چنین رویدادهایی، راه حرفهایِ هنرمندان جوان را روشنتر میکند. معتقدم نمایشگاهها حتی امکان اشتباهکردن را فراهم میکنند». وی بااذعانبهاینکه استمرار چنین رویدادهایی، هنر ایران را در سطح بینالمللی معرفی میکند، گفت: «هنرمندان باید در مسیر خود استوار بمانند و از تجربهکردن نترسند».
بیپرواییِ نسل جوان، هنر را زنده نگه میدارد
«محبوبه آریایی» متولد ۱۶ شهریورماه ۱۳۶۵ و دارای کارشناسی ارشد نفت، بااشارهبهاینکه حضور در نمایشگاه «راه هنرمند» فرصتی برای تجربه فضای تازه و دیدار با استادان و هنرمندان جوانتر بوده، هدف خود را دیدن بازتاب اثر در نگاه مخاطب دانسته و گفت: «راه هنرمند برای من، بستری شد برای تجربه و نوآفرینی و به من امکان داد اثرم را در برابر نگاههای متفاوت قرار دهم و از پرسشها و واکنش مخاطبان انرژی بگیرم». وی باتأکیدبراینکه هنوز خود را در جایگاه «هنرمند باتجربه» نمیداند و نیاز به یادگیری و تجربه بیشتر دارد، افزود: «نسل جوانتر، بیپرواتر و جسورترند و خلاقیت آنها در شیوه نگاه و ترکیب تکنیکها قابلتحسینتر است. این بیپروایی، همانچیزیستکه هنر را زنده نگه میدارد». وی طراحی فضا را مؤثر در ایجاد توقف نگاه، پرسشگری و آغاز گفتوگو خواند و گفت: «وقتی مخاطب، فرصت مکث و مشاهده دقیق و طرح پرسش مییابد، گفتوگوی میان هنرمند و مخاطب، اثر را کامل میکند و به آن جان تازه میدهد». وی بابیاناینکه نمایشگاه فرصتی برای آشنایی با استانداردهای حرفهای بوده، افزود: «تجربه مواجهه با مخاطب و منتقد؛ و نیز یادگیری چیدمان و نحوه ارائه اثر، برای هنرجویان بسیارمؤثر است و اینرویداد به آنان نشان میدهد چگونه باید آثارشان را در فضای حرفهای عرضه کنند». وی درباره تجربه همافزایی درایندوره، گفت: «گفتوگوهای خودجوش میان هنرمندان، الهامبخش بود و تبادل تجربهها و تکنیکها باعث شد حتی نگاه خودم به برخی جزئیات تغییر کند».
هنر، ابزار ضروری برای تحلیل واقعیت است
«پریماه حیدری»؛ نقاش و فعال حوزه هنرهای تجسمی بابیاناینکه حضور در نمایشگاه گروهی «راه هنرمند» تنها یک مشارکت ساده نبود، گفت: «حضور من درایننمایشگاه، با هدف حمایت از این حرکت هنری و ادای دین به مفهومِ هنر ایران بود. رویکردم ارائه آثاری بود که تحول تکنیکی اخیر را نشان دهد و همچنین آثاری که در بطن شلوغیِ، سکوتی پرمعنا ایجاد کنند؛ سکوتی که مخاطب را وادار به تأمل کند و جاییکه خودِ هنر صحبت میکند». وی بااشارهبهاینکه آثار هنرمندان جوان، انفجار ایده و خلق تکنیک تازه بود که نیاز به پالایش فکری و تبدیل شورِ اولیه به استدلال عمیق برای ماندگاری دارد، افزود: «هنرمندان شرکتکننده درایننمایشگاه توانستند با دیدگاه تازه، فضای هنری را غنیتر کنند». وی باتأکیدبراینکه گالریها و نمایشگاهها فضایی برای تولد اثر بوده و درحقیقت، یک آیین پردهبرداری عمومی محسوب میشوند، افزود: «آنجا تنها جاییستکه اثر، زبان میگشاید و فرصتی برای حضور و درک متقابل هنرمند و اثر فراهم میشود». وی نقش گالریگردان را همانند یک تنظیمکننده فرکانس ارکستر دانسته که با انتخاب دقیق آثار و تابلوها، رشتههای نامرئی و ظریف احساسات هنرمندان را بههم گره میزند، ادامه داد: «یک گالریگردان، مانند یک آهنگساز، از مجموعه این قابهای یادشده، یک آهنگ جاودانه میسازد و درایننمایشگاه راه هنرمند، انسجام و یکپارچگیِ آثار توسط گالریگردان بهخوبی مشهود بود». وی باتأکیدبراینکه تأثیر اینرویدادها بسیارزیاد و بنیادین است؛ مانندِ چشمههای زیرین انگیزه که هنرمندان را ترغیب به ادامه فعالیت و خلق اثر هنری میکند، افزود: «نیز نقطهعطف حرفهای و سنجشی برای کیفیت ایجاد میکنند و سبب ایجاد شبکه فکری فعال میان سایر هنرمندان میشوند».
نمایشگاهها، انگیزه میآفرینند
«محدثه امیرحسنی» با نام هنری «یوتاب» بابیاناینکه بیش از پنجسال در طراحی زیور و دوسال نیز در زریبافی فعالیت داشته، مسیر حرفهای خود را درپیوندبا هنرهای سنتی خواند و گفت: «با نام هنری یوتاب شناخته میشوم و تلاش کردهام هنر زریبافی را در قالب زیور معرفی کنم». وی بااذعانبهاینکه آثار باید نماینده شأن و جایگاه زربفت باشند، گفت: «طراحی دقیق و جزئیات در انتخاب آثار، اهمیت داشت. آثاری مدنظر قرار گرفت که بهترین و دقیقترین طراحی را داشتند و میتوانستند جایگاه درخور زربفت را بهتصویر بکشند». وی بابیاناینکه هر نمایشگاه «راه هنرمند»، در عین حفظ محوریت اصلی، تفاوتهایی در ارائه و تنوع آثار دارد، گفت: «تفاوتها، هر دوره را منحصربهفرد میکند». وی استعداد جوانان و نوجوانان سرزمین خود را تحسینبرانگیز دانسته و خاطرنشان کرد: «این استعدادها آینده هنر را روشنتر میکنند؛ چراکه معتقدم نمایشگاه را دارای فضای حرفهای برای ارتباط میان هنرمندان است و ارتباط میان هنرمندان جوان و پیشکسوتان، از اهداف اصلیِ رویداد بود». وی بااذعانبهاینکه برگزاری نمایشگاه حرفهای، انگیزه هنرمندان جوان را افزایش میدهد، گفت: «چنین رویدادهایی جهانبینی و قدرت ارائه هنرِ هر هنرمند را تقویت میکند و من معتقدم که حضور استادان و هنرمندان برجسته در کنار دانشجویان و هنرجویان ارزشمند است. این همراهی، راه آینده هنری آنان را روشنتر میکند». وی همفکری هنرمندان درباره آثار یکدیگر را عامل کشف زوایای تازه خواند و گفت: «این تعامل میتواند دیدگاههای جدیدی ایجاد کند».
حضور در نمایشگاهها اعتمادبهنفس هنرمندان جوان را افزایش میدهد
«نیایش قوانینی» هنرمند، تصویربردار و ادیتور گروه هنری «آزاده» بابیاناینکه در بیش از 10 نمایشگاه با گروه هنری «آزاده» همکاری داشته، مسیرش را همراهی با اینگروه هدفمند خواند و افزود: «این همراهی برایم ارزشمند است؛ زیرا توانستهام کنار هنرمندانِ دیگر، راه سبز هنرمند را تجربه کنم». وی بابیاناینکه نمایشگاه دارای انسجام و یکپارچگی خاص بود، افزود: «این نمایشگاه فضایی حرفهای و هدفمند داشت و هنرمندان را در مسیری مشترک قرار داد». وی بااذعانبهاینکه هنوز هنرمندی جوان است و تلاش میکند با همراهی استادان و استفاده از راهنماییهای آنان کیفیت آثار خود را افزایش دهد، گفت: «این همراهی، به اهداف هنریام اضافه میکند؛ زیرا معتقدم نمایشگاههایی ازایندست، از عوامل معرفی هنرمندان است و اینفضا نقش بسزایی در بهثمررسیدن اهداف نمایشگاه دارد». وی بااذعانبهاینکه نمایشگاهها در معرفی و رشد هنرمندان جوان مؤثرند، گفت: «آنها اعتمادبهنفس هنرمندان جوان را افزایش میدهند؛ و معتقدم نمایشگاه فرصتی برای آشنایی بیشتر با استانداردهای آموزشی و نمایشگاهیست و این تجربه، دیدی بازتر نسبت به خلق آثار بعدی ایجاد میکند». وی درپایان گفت: «هنرمندان باید خود را فقط با دیروزِ خودشان مقایسه کنند؛ نه با یکدیگر».
امین کردبچه چنگی