مردسالاری؛ مانعی برای حضور زنان در عرصههای مختلف
مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان لازمهی دستیابی به توسعهی پایدار را مشارکت فعال همهی افراد جامعه به خصوص زنان عنوان کرد و گفت: متأسفانه در کشورهایی چون ایران، موانعی برای حضور آگاهانه و فعالانهی زنان در عرصهی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی وجود دارد که عمدهترین آن فرهنگ مردسالارانه است. به گزارش ایسنا، وحیده نگین افزود: در جهان کنونی دستیابی به توسعهی همهجانبه و پایدار، بدون مشارکت فعال و موثر همهی افراد جامعه به خصوص زنان میسر نیست. مسئلهی مشارکت در معنای وسیع کلمه دربرگیرندهی انواع کنشهای فردی و گروهی به منظور دخالت در تعیین سرنوشت خود در جامعه و تاثیر نهادن بر فرآیندهای تصمیمگیری دربارهی امور عمومی است و این مشارکت میتواند حضور سازنده، توانمند و شایستهی زنان را در برداشته باشد. مشارکت در توسعهی همهجانبه تنها به رای دادن خلاصه نمیشود بلکه فراتر از آن باید شرایط گفتوگوی آزاد و شرکت فعال در فعالیتهای مدنی، سیاسی و اقتصادی را برای زنان فراهم سازد. وی با بیان اینکه مشارکت نیازمند موقعیتی است که زنان بتوانند در تصمیمهایی که در سرنوشت خودشان موثر است، تاثیرگذار باشند، گفت: اگر مشارکت زنان به درستی مورد توجه قرار گیرد، موجب افزایش کارآیی برنامههای توسعه اعم از توسعهی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و... میشود. به طور قطع زنان از اهمیت خاصی در مقولهی توسعه برخوردار هستند؛ به گونهای که حضور فعال، آگاهانه و ایمان آنان به توانمندیهایشان و میزان و چگونگی این حضور را میتوان یکی از شاخصهای ارزیابی یک جامعه در حرکت به سوی توسعه در نظر گرفت. مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان افزود: در حال حاضر چنین مشارکتی در جامعهی ما نسبتا کم و افزایش آن نیازمند فعالیت و برنامهریزی وسیع و عمیق فرهنگی است؛ به ویژه با توجه به وضعیت خاصی که زنان در طول تاریخ پشت سر گذاردهاند و حساسیتهایی که نسبت به آنها وجود داشته و دارد. نگین افزود: موانع و محدودیتها برای به صحنه کشاندن زنان همانند محدودیتهای خانوادگی، فقدان شرایط اجتماعی مناسب برای کارکردن، گسترش نگاه جنسیتی، قضاوت مبتنی بر عدم توانمندی زنان در توسعه و در یک کلام فرهنگ حاکم بر جامعه از جمله عوامل کاهشدهنده حضور و مشارکت واقعی زنان هستند. وی تصریح کرد: هرچند توجه به مفهوم مشارکت در توسعه در کشورهای در حال توسعه تا حدودی رواج یافته اما ابزارهای مشارکت در میان مسئولان و مردم به خوبی جا نیفتاده است. یکی از این ابزارها که در اغلب کشورهای دموکراتیک با موفقیت عمل میکند، فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی زنان در قالب تشکلهای مردمی، سازمانهای غیردولتی و تعاونیهاست. نگین افزود: هرچند که انگیزهها، استعدادها و توانمندیهای افراد و گروهها متفاوت از یکدیگر است لیکن در حرکت جمعی واقعی هر فرد و گروهی به اندازهی امکان و توان و مسئولیتپذیری خودش نقش دارد. به این ترتیب یکی از نقشهای تشکلها -که مشارکت و همکاریهای مردم در پذیرش مسئولیت و کاهش تصدیگری دولت است- تحقق مییابد. مشاور وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان در ادامه گفت: تعاونی نوعی همکاری و مشارکت افراد برای تاسیس و ایجاد یک سازمان اقتصادی با قبول اصولی است که سوداگری و بهرهکشی از افراد را طرد میکند، همهی فعالیتها در آن با تشریک مساعی و به صورت جمعی انجام میشود، به انسان و آزادی او احترام گذارده و بدین ترتیب اجازه شکوفایی استعدادها داده میشود و در آن روابط نه به صورتی عمودی بلکه به صورت افقی و مبتنی بر تفاهم و احترام متقابل استوار است، چنین نهادی پاسخگوی نیازهای کنونی تمامی جوامع و الگویی برای تحقق مدیریت مشارکتی و دموکراسی واقعی است. به نظر میرسد برای تحقق هر بیشتر اهداف این نهاد نیاز به نیرویی عظیم و پرانگیزه و تغییرخواه است و زنان چنین نیرویی هستند. وی با بیان اینکه زنان در تعاونیها و تشکلهای غیر دولتی، توانمندیهای خود را باور میکنند، اظهار کرد: تعاونیها و تشکلهای غیردولتی، زنان را برای مسئولیتهای بزرگتر آماده میکنند. در کشورهایی چون ایران، موانعی برای حضور آگاهانه و فعالانهی زنان در عرصهی اقتصادی و سیاسی و اجتماعی وجود دارد که عمدهترین آن فرهنگ مردسالارانه است. وجود نهادها و موسسات خودجوش و نیرومند و جلب علائق افراد و تودههای پراکنده در اصناف، گروهها و تشکلهای مختلف و سازماندهی آنان، باعث تقویت جامعهی مدنی خواهد شد. نگین اضافه کرد: این وضعیت به تقسیم قدرت در میان مردم کمک میکند و مشارکت و علاقهمندی آنها را به مسئولیتپذیری جلب خواهد کرد؛ بنابراین تشکلها و فعالیت زنان در حوزههای اقتصادی و اجتماعی رسالت بزرگی دارند. تعاونی های زنان با جذب زنان در جامعه پذیری آنان نیز نقش مهمی ایفا میکنند. به این نحو که زنان وارد فضای کسب و کار میشوند و گرایشات آنها نسبت به اهداف اقتصادی شکل میگیرد. در این شرایط پرداختن به ماهیت وجودی تشکلها و تعاونیهایی که توسط زنان اداره میشوند، در روشن کردن اذهان جامعه و فرهنگسازی برای تغییر نگرشها و باورها نسبت به نقش زنان از اهمیت برخوردار است. نگین ادامه داد: انقلاب اسلامی ایران نشان داد که زنان میتوانند ضمن حفظ مسئولیتهای خانوادگی و نگهداری حریم خود، در اجتماع هم حضوری فعال داشته باشند. زنان در جریان انقلاب همواره در صحنهی فعالیتهای انقلابی بودند و پس از انقلاب هم در عرصههای متعدد اجتماعی، سیاسی و علمی حضوری پررنگ داشتهاند؛ اما به لحاظ اقتصادی به نظر میرسد که شرایط چندان برای فعالیت آنها فراهم نبوده است تا به صورتی مستقل به کارآفرینی و اشتغال بپردازند.