نظام اقتصادی مقتدر نظامی دانشبنیان خواهد بود
داریوش پورسراجیان
طرح اصطلاح و ادبیات «اقتصاد مقاومتی» در سطح مدیریت کلان نظام اقتصاد ایران از جهات گوناگون میتواند مبارک و منشا اثر باشد. اقتصاد مقاومتی چنانچه فراتر از چارچوبهای شعاری و در سطح اجرایی و عملیات دنبال شود میتواند با تقویت «نگاه به بیرون» از سویی به حل معضلات داخلی مسیر اشتغال و اقتصاد و یا اصطلاحاً بهبود فضای کسب و کار در جامعه بینجامد و از طرف دیگر ظرفیتها و توانمندیهای داخلی کشور بزرگی چون ایران را بیشتر و بهتر آشکار ساخته و به فعلیت درآورد. دستاورد دیگر پرداختن به اقتصاد مقاومتی، اقتدار اقتصادی و استحکام بنیادهای اقتصادی است که این امر نیز برای کشوری با موقعیت ژئوپولوتیک چون ایران از کمال اهمیت برخوردار است. باید دانست توسعه، اساسا فراگیری درونزا است و تا زمانی که سیاست راهبردی «نگاه به داخل» بهطور جدی در دستور کار مجموعه حاکمیت قرار نگیرد، محقق نخواهد شد. از سوی دیگر سیاست راهبردی نگاه به داخل، کارگزاران اقتصادی را در موقعیتهای متفاوت دولتی و خصوصی متوجه کارکرد کلیدی اقتصاد دانشبنیان خواهد ساخت. چراکه توسعه درونزا و نگاه به درون که شاهبیت مورد تاکید در فضای اقتصاد مقاومتی است در درجه اول به معنای ملاحظه منابع انسانی داخلی، به عنوان بزرگترین داراییهای ملی محسوب میشود. بارزترین منابع انسانی داخلی، انبوه دانشجویان و دانشآموختگان جوان و جویای کار هستند که نیروی پیشران در اقتصاد دانشبنیان به حساب آمده و عملیاتی شدن ایدههای آنان، جهشی بزرگ در اقتصاد و اشتغال کشور به وجود خواهد آورد. این مهم بدان معناست که در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی، سیاستگذاری برای رفع موانع، توسعهی اقتصاد دانشبنیان در درجه ای اول از ضرورت و اهمیت قرار دارد. زیرا اقتدار اقتصادی و توانمندی بنیانهای تولید ثروت در یک جامعه، تابع مسقیمی از توفیق نظام اقتصادی در تولید محصولات جدید و به کارگیری شیوههای نوین مدیریت و تجارت است. فضای فعالیت اقتصادی در عصر «پساصنعتی» فضایی داناییمحور یا دانشبنیان است. دیگر نمیتوان به گذشته بازگشت و از سیاستهای کهنهی رشد صنعتی سخن گفت. باید به آیندههای بلند و روشن چشم دوخت و از ابزارهای و راهبردهای توسعهی فناوری بر پایهی ارتقاء سطح توسعه توانمندیهای انسانی، خلاقیت و ایدهپردازی سخن گفت. یک نظام اقتصادی مقاوم، مقتدر و بالنده قطعا نظامی دانشبنیان خواهد بود و همین امر لزوم توجه جدی به سیاستهای توسعه و نوآوری و فناوری را دو چندان میسازد. مدیران و سیاستگذاران اجرایی و اقتصادی باید توجه داشته باشند توسعهی فناوری و اقتصاد دانشبنیان موضوعی تجملی، تفننی و دسته چندم نیست بلکه کاملا حیاتی و سرنوشت ساز است. تمهید بسترهای نهادی و قانونی لازم، تقویت شبکهای اجزای نظام ملی نوآوری و ساختارهای موثر در توسعه فناوری از جمله مهعترین راهبردهای تقویت بنیادهای اقتصاد دانشبنیان و نهایتا تبلور اقتصاد مقاومتی خواهد بود. آرزو داریم «امید»هایی که با طرح گفتمان اقتصاد مقاومتی در فضای اقتصادی کشور از مسیر پرداختن به منابع سرشار انسانی و اقلیمی داخلی و همچنین توسعهی اقتصاد دانشبنیان در میان عموم فعالان اقتصادی و کارآفرینان ایجاد شده است، با سیاستگذاری صحیح متولیان امور تبدیل به «عمل» شده و صورت اجرایی بیابند.