گفتوگو با میثم رجبپور
موفقشدن در موسیقی بستگی به خودت و هنرت دارد؛ نه معجزه
مصطفی رفعت
اگر بخواهیم به تهیهکنندههای برتر موزیک در ایران اشاره کنیم، بیشک نام «ترانه شرقی» در صدر میایستد؛ برند معتبری که با تیزهوشی، تلاش و البته خون دلخوردن محسن رجبپور در طی این سالها، نامهای موفق و محبوبی را به جامعه موسیقی ایران معرفی کرده است. اینبار اما «ترانه شرقی» قرار است در میان استعدادهای جوانش، میزبان حضور چهرهای باشد که یک تفاوت عمده با سایر چهرههای برتر این شرکت دارد؛ او برادر محسن رجبپور است. احتمالا همینجا اولین چیزی که به ذهن خواننده این خبر میرسد این است که یک تهیهکننده خوشنام، از موقعیت خوبش استفاده کرده تا یکی از آشناهایش را به بازار موسیقی دیکته کند یا برعکس، یک چهره جویای نام میخواهد با برند برادر مطرح خود وارد میدان همیشه پرتبوتاب و شهرتساز موسیقی شود؛ اما صبر کنید. میثم رجبپور خیلی پیشتر از اینها قدم در این مسیر گذاشته و اگر شما هم مثل من از این جریان بیخبر بودهاید که او بیش از یکدهه پیش آلبومی را بهشکل رسمی در بازار موسیقی منتشر کرده که حتی موفقیتهایی هم داشته است، سعی میکنید نگاهی منصفانهتر به ماجرا داشته باشید؛ مسئلهای که خواستیم در این گفتوگو از زوایای مختلف به آن بپردازیم و البته میثم رجبپور با حوصله فراوان و بهدور از هرگونه جبههگیری، صمیمانه درباره این ابهامات سوءتفاهمبرانگیز صحبت کرد. این هنرمند جوان درباره فعالیت اینروزهای خود میگوید: «مشغول انجام کارهای مربوط به ساخت موزیکهای جدیدم هستم و قصد دارم فعلا تا زمان انتشار آلبوم، روی تکترکها کار کنم». او که مدتهاست در کلن آلمان زندگی میکند و این اواخر، قطعه «دیوونگی کن» را با شعر و ملودی آرش عادلپور، تنظیمی از مسعود جهانی و میکس و مسترینگ محمد فلاحی، در فضای مجازی منتشر کرده است، با اشاره به این موضوع که چندسالی در مسیر دیگری جدای از خوانندگی در زمینه موسیقی فعالیت کرده، میگوید: «بهعنوان نماینده شرکت فرهنگی-هنری ترانه شرقی در اروپا، در زمینه برگزاری کنسرت برای خوانندههای این مجموعه در کشورهای خارجی فعالیت دارم. برای نمونه در سال 2013 برای بنیامین بهادری کنسرتی را برگزار کردم و برای مردادماه سال 96 هم تور سراسری اروپا را برای حامد همایون برگزار خواهم کرد». رجبپور ادامه میدهد: «در کل میتوان گفت که از فضای موسیقی دور نبودم. فقط خودم بهشخصه کاری نساختم یا اجرا نکردم. این درحالیست که از آلبوم اولم بازخوردهای خوبی هم گرفته بودم». رجبپور با اشاره به آلبوم هیپهاپ «بابا پولداری» که سال 1383 به همراهی فرهاد نجفی مشتمل بر 10 قطعه منتشر کرد، میگوید: «بعدازآن، کاری در زمینه موزیک انجام ندادم تا همین یکسال پیش که دوباره شروع کردم. آنزمان به همراه سیروان خسروی، جزو اولینهای اینگونه از موزیک بودیم که البته او ادامه داد و من رها کردم». رجبپور در پاسخ به اینکه آیا در حال حاضر رویکرد جدیدی را در موسیقی دنبال میکند؟ گفت: «در شروع فعالیت مجدد، بهکلی سبک و شیوهام را تغییر دادم. راستش بهنسبت آنسالها نگاهم به موزیک عوض شده و بهنظرم اینهم طبیعیست. اساسا انسانها یکجورهایی در هر دهه از عمرشان تغییر میکنند و نظراتشان عوض میشود. الان از زمان انتشار آلبومم 12سال میگذرد و بیشک دیگر آن نگاه اولیه را به کار ندارم». او درباره اینکه بهخاطر حضور مستمر و حرفهای برادرش محسن رجبپور، در اینسالها نخواسته در زمینهای با او همکاری کند، میگوید: «با اینکه برادرم از بزرگترین تهیهکنندههای موسیقیست؛ اما من کاری با او انجام ندادم. در واقع، بخشی از فعالیتهایم در این سالها جدای از مقوله موسیقی بود؛ برای مثال، در زمینه طراحی دکوراسیون فعال بودم یا مشاغل دیگری که دارم را دنبال کردم». وقتی از او میپرسم حالا که نگاهش به نوع کارکردن در این زمینه عوض شده آیا موسیقی هم برایش جدیتر شده است؟ پاسخ میدهد: «میتوانم بگویم که موسیقی از حالابهبعد برایم واقعا جدیست. دنبال این هستم که سبک خاصی را کار کنم. اگرچه در کارهای قبلیام، سبکهایی را تجربه کردهام؛ اما هنوز به آن نگاه منحصربهفرد خودم نرسیدهام. باید مدتی بگذرد و بازخوردها را روی کارهای متنوعتری ببینیم تا تصمیم بگیرم چه ایدهای را دنبال کنم». او درباره اینکه آیا تکترکها کمک میکنند تا خواننده طیف مخاطبین خودش را پیدا کرده و به یک بازار هدف برسد، میگوید: «حتما همینطور است. برای خود من، تکترکها باعث میشوند تا متوجه شوم مخاطب چه نوع کارهایی را بیشتر دوست دارد و از من بهعنوان خواننده اثر، قبول میکند؛ من هم متقابلا به سلیقه و خواست مخاطبین احترام میگذارم و سعی میکنم کارهایی را انجام دهم که آنها دوست داشته باشند». او درباره فضای اینروزهای موسیقی که عموم کارها بهشکل قطه در فضای مجازی منتشر و دستبهدست میشوند، معتقد است: «زمانی که آلبوم من منتشر شد و اتفاقا شرکت ترانه شرقی هم کار را پخش کرد، روشهای ارتباطی اینقدر متنوع نبود. شبکههای اجتماعی و فضاهای مجازی ایناندازه رایج نبودند. حالا بهلطف همین شبکهها بهراحتی میتوانید دیده شوید و کارها را پخش کنید. آنزمان شنیدهشدن در این وسعت و گستردگی، کار بسیار سختی بود؛ اما الان راحت است. حتی شما هم که در فضای رسانه کار میکنید، بهخاطر نداشتید که من آلبومی منتشر کردهام اما حالا در فضایی به اندازه یک گوشی موبایل، هر آهنگی را از هر شخصی بخواهید میتوانید پیدا و گوش کنید». رجبپور با تاکید بر اینکه فضاهای مجازی مشکلات خودشان را هم دارند، ادامه میدهد: «البته باید توجه داشت که اگرچه شما میتوانید کاری را بهسرعت و بسیار گسترده با کمترین هزینه پخش کنید؛ اما بهخاطر سهلترشدن روند تولید و پخش قطعات که دیگر نیاز به مراحل پیچیده، زمانبر و پرهزینه تولید آلبوم هم ندارد، با حجم زیادی از موزیسینها و خوانندهها روبهرو هستیم که دیدهشدن در میان آنها بسیار سخت است. افرادی مانند چاوشی، یگانه، جهانبخش، فرزین و... در آن شرایط مطرح شدند و مخاطبان خودشان را پیدا کردند؛ وگرنه در حال حاضر، ستارهشدن اصلا کار راحتی نیست». این خواننده در پاسخ به اینکه آیا حضور برادرش در حوزه موسیقی باعث شد که به این سمت کشیده شود، میگوید: «برای من فرقی نمیکرد که محسن ما تهیهکننده آلبوم موسیقی بود یا نه؛ من به این کار علاقه داشتم و دارم. شاید خیلیها بگویند بهواسطه برادرش به این کار وارد شده تا از کنارش استفاده ببرد؛ اما این خیلی طبیعیست که اگر من آلبومی را منتشر کنم، آن را به برادرم بدهم که پخش کند. شما یا هر کس دیگری هم، همین کار را میکنید. محسن رجبپور، فارغ از اینکه برادرم است، کارکشته این مسیر و باتجربه است. او یکی از بهترین شرکتهای پخش موسیقی را دارد و خیلیها میخواهند کارشان از طریق ترانه شرقی منتشر شود؛ چرا من باید این امکان را بهخاطر قضاوت اشتباه دیگران، از خودم دریغ کنم؟» او درعینحال ادامه میدهد: «موسیقی در خانواده ما امری همیشگی بود و همگی در فضای موسیقی زندگی کردهایم؛ اما در مقایسه با سایر اعضاء خانواده، من و محسن تمایل بیشتری به این هنر داشتیم». در طی سالهای گذشته شرکت «ترانه شرقی» چهرههای مختلفی را مورد حمایت خود قرار داده که یکسری از آنها مانند «آریان» و «بنیامین بهادری» و حالا «حامد همایون» ستاره شدند و یکسری هم نتوانستند به آن حد از محبوبیت و موفقیت برسند. این میتواند برای کسی که از نزدیک با روند اینگونه بردوباختها در فضای موسیقی آشناست، ایجاد نگرانیهایی کند تا با احتیاط بیشتری در این مسیر قدم بردارد؛ میثم رجبپور دراینباره میگوید: «بهنظرم همهچیز در موفقشدن در موسیقی بستگی به خودت و هنرت دارد؛ معجزه که نمیشود کرد. همین حالا کسی مانند حامد همایون چهره شده درحالیکه خیلیها هم آمدند و نشدند. راستش این من را نمیترساند که چهره نشوم یا چون دیگرانی شکست خوردند، من هم ممکن است شکست بخورم. مسئله این است که من علاقه خاصی به موسیقی دارم و رابطه حسی ویژهای با آن برقرار میکنم. برای خودم هم مهم نیست که سوپراستار شوم. البته که همه دوست دارند دیده شوند و به موفقیت برسند؛ اما دیدهشدن و شهرت، دغدغه من نیست». این هنرمند جوان ادامه میدهد: «من فقط میخواهم علاقهام را دنبال کنم. اگر به آن شکل ستارهشدن دیده شدم که چه بهتر؛ اگر هم نشد، نگران نیستم چون اصلا ملاک من برای موفقیت، ستارهشدن نیست». از او میپرسم که آیا در زمینه انتشار کارها و چگونگی پخش آنها از برادرش مشورت میگیرد که میگوید: «اینکه آلبوم یا حتی همین تکترکها را چه زمانی و چگونه منتشر کنی، نکته بسیار مهمیست. برادر من، حداقل کمکی که میتواند به من کند، در همین موارد مشاورهایست. در اینسالها هم بسیار به من کمک کرده و پشتوانه من بوده است. البته من در بسیاری موارد از او مشورت میگیرم و فقط مختص به انتشار قطعه موسیقی نیست. خیلیهای دیگر میآیند و بهواسطه تجربهاش در این کار، از او حتی در مواردی چون انتخاب شعر و ملودی مشورت میخواهند؛ من هم مانند همه آنها از تجربههایش استفاده میکنم». رجبپور با اشاره به اینکه موسیقی را از سال 1379 و با گذراندن دورههای سلفژ و آواز شروع کرد، ادامه میدهد: «بعدازمدتی بهسمت ترانهنویسی رفتم و حتی قطعاتی هم ساختم. اما در کارهای جدیدم از آدمهای دیگری کمک گرفتهام چون بهنظرم هرکسی باید کاری را که خوب بلد است، انجام دهد». او درباره اینکه آیا موسیقیهای منتشره را میشنود و آیا از آنها ایده میگیرد، میگوید: «دنبال تاثیرگرفتن از موسیقی خاصی نیستم؛ اما برای لذتبردن از خود موسیقی، حتما در زمان آزادم کارهای مختلف را میشنوم ؛ هرچند نه خیلی!» رجبپور درباره کارهایی که در این مدت ساخته میگوید: «ترکهای زیادی را کار کردم و همین حالا چندین کار آماده دارم؛ اما تنها دوسهکار را برای انتشار، فاینال کردهام. در یکسال گذشته کلی کار آماده کردم اما راستش وقتی هربار گوششان میکنم، حس میکنم که باز جای کار و تغییر دارند تا بهتر شوند». از او میپرسم این مسئله باعث وسواسیشدنش نمیشود؟ که پاسخ میدهد: «کلا آدمی وسواسی هستم؛ چه در مورد ملودی و تنظیم و چه انتخاب ترانه. جالب آنکه نهتنها خودم حساسم بلکه برادرم از من نیز حساستر است». او ادامه میدهد: «بخشی از این وسواس بهخاطر تغییرات مداوم این هنر است. بهنظرم تغییرات زیادی در فضای موسیقی رخ داده است. حتی گوش شنیداری مردم و سلیقهها عوض شده؛ کلام و ملودی تغییر کرده. نگاه کنید که حتی چگونه شنیدن موسیقی هم عوض شده است. بنابراین، باید دانست که با افزایش سطح توقع مردم، کارها را هم باید متحول کرد. من هم دنبال تغییر هستم و این را بیشتر در ترانهها دنبال میکنم. دوست دارم رویکرد مثبتی را مانند حامد همایون در کارهایم داشته باشم؛ نه مثل موزیکهای رایج که بیشترشان منفی و تلخ هستند». رجبپور در پایان با اشاره به اینکه برای عید و بعداز تعطیلات ترکهایی را آماده انتشار کرده است، میگوید که احتمالا سال آینده دومین آلبوم رسمیاش را منتشر خواهد کرد؛ هرچند هنوز چیزی قطعی نیست...