موتورسیکلتهای برقی مهمترین راه فرار از آلودگی تهران
تولید سالانه ۱۲۶ هزارتن آلاینده توسط موتورسیکلتها
موتورسیکلتهای برقی مهمترین راه فرار از آلودگی هوا در تهران هستند که جایگزینی آنها با موتورهای بنزین سوز میتواند موجب صرفه جویی سالانه ۳.۹هزار میلیارد تومان مصرف بنزین در تهران شود. اين اتفاق موجب ميشود تا از ميزان توليد 126هزار تــــــن آلاينده از سوي موتورسيكلتها كه در حال حاضر ثبت شده است، كاسته شود. لزوم جايگزيني تدريجي موتورسيكلتهاي برقي با موتورسيكلتهاي بنزيني در شهر تهران بهويژه در محدوده مركزي شهر در شرايطي است كه با توجه به قيمت نسبتاً بالاي موتورسيكلتهاي برقي، حمايت دولت و ارائه تسهيلات بانكي به خريداران اين نوع موتورسيكلتها، پيش نياز اجراي اين طرح ملي است كه آثار و نتايج اقتصادي، اجتماعي و زيستمحيطي مثبت فراواني را بهدنبال دارد. آنگونه كه سيدجعفر تشكري هاشمي معاون حملونقل و ترافيك شهردار تهران اعلام كرده، با فرض قيمت هر دستگاه موتورسيكلت برقي به مبلغ حدود 3هزار دلار، جايگزيني 150هزار دستگاه موتورسيكلت بنزيني با موتورسيكلت برقي در فاز نخست، به همراه تأمين زيرساختهاي شارژ اين نوع موتورسيكلتها، مستلزم سرمايهگذارياي بالغ بر 600ميليون دلار است. بنابر اعلام وي، هزينه سرمايهگذاري براي هر دستگاه موتورسيكلت برقي حدود 4هزار دلار و ارزش بنزين صرفهجويي شده براي اين نوع موتورسيكلت بابت 90كيلومتر پيمايش روزانه، سالانه 800دلار معادل 26ميليون و 688هزار ريال است. بدينترتيب مشخص ميشود كه بابت از رده خارج شدن 1.5ميليون موتور سيكلت فعال در تهران، 1.2ميليارد دلار يا 3.9هزار ميليارد تومان در مصرف بنزينصرفه جويي ميشود.
13 درصد ترددها در شهر
براساس آخرين آمار اعلامي از سوي معاون حملونقل و ترافيك شهرداري تهران، سهم موتورسيكلتهاي تهران در حملونقل شهري 13درصد است كه بخش قابل توجهي از آن در محدوده مركزي شهر كه تنها 4درصد از مساحت كل شهر را در برميگيرد صورت ميپذيرد. 47درصد راكبان موتورسيكلت از اين وسيله بهمنظور رفتوآمد روزانه بين محل كار و سكونت، 29درصد بهعنوان وسيلهاي براي امرار معاش و 24درصد نيز براي ساير موارد ازجمله تفريح استفاده ميكنند. سهم موتورسيكلتها در آلودگي هواي تهران 21درصد، سهم سواريها 43درصد و سهم ساير وسايل نقليه از جمله وانت بارها روي هم 36درصد است. بدينترتيب مشخص ميشود كه بيش از يك پنجم آلودگي هواي تهران ناشي از تردد موتورسيكلتهاي بنزيني است. در عين حال آلايندگي يك دستگاه موتورسيكلت كاربراتوري تا 8برابر يك دستگاه خودرو با استاندارد يورو 2است. ابعاد حضور اين وسايل نقليه وقتي خطرناكتر ميشود كه پيشبينيها نشان ميدهد تعداد 1.5ميليون دستگاه موتورسيكلت فعلي تهران تا سال 1400به بيش از 2ميليون دستگاه برسد.
همه تهديدهاي موتورسيكلتي
براساس برآورد شركت كنترل كيفيت هوا با همكاري هسته پژوهشي سوخت و احتراق دانشگاه صنعتي شريف، انتشار انواع آلايندههاي ناشي از تردد موتورسيكلت صرفاً در محدوده مركزي تهران طي سال گذشته شامل 876 تن ذرات معلق كمتر از 10ميكرون و 95هزار تن منواكسيد كربن بوده است. در عين حال با ادامه وضع موجود در اين محدوده، در سال 1400ميزان ذرات معلق كمتر از 10ميكرون به 1300تن و ميزان منواكسيدكربن نيز به 140هزار تن ميرسد. بر مبناي همين اطلاعات، ديگر آلايندههايي كه موتورسيكلتها در محدوده مركزي تهران طي سال گذشته توليد كردند، مشتمل بر 2هزار و 600تن اكسيدهاي نيتروژن و 28هزار تن تركيبات آلي فرّار بوده كه با استمرار وضع موجود در محدوده مذكور، در سال 1400ميزان اكسيدهاي نيتروژن به 3900تن و ميزان تركيبات آلي فرار نيز به 50هزار تن افزايش مييابد. در حال حاضر موتورسيكلتهاي تهران سالانه 126هزار تن و هر روز 346تن آلاينده توليد ميكنند كه اين ميزان در سال 1400به سالانه 186هزار تن ميرسد و هر روز 535تن افزايش خواهد يافت. جنبه ديگر از معضلات موتورسيكلتهاي بنزيني مربوط به آلودگي صوتي آنهاست. آلودگي صوتي هر موتورسيكلت در تهران در حال حاضر 80دسي بل است و با برقيكردن آنها و استفاده از موتورهاي بيصدا، اين معضل عملا از خيابانهاي شهر حذف ميشود. از سويي تعداد تصادفات منجر به خسارت موتورسيكلتها در سال گذشته 55هزار فقره بوده كه با استمرار وضع موجود و با 50درصد افزايش، در سال 1400به 83هزار فقره افزايش مييابد.