«حقوق بشر» از نگاه آنگ سان سوچی

آنگ سان سوچی؛ رهبر دوفاکتوی میانمار همچنان هیچ اقدام مثبتی برای حل بحران انسانی که در این کشور ادامه دارد، انجام نداده است. در میان زنان دنیای سیاست در سال 2017 همچون موگرینی، هیلی و... که هریک با توجه به عملکردشان در جامعه جهانی مطرح بودند، سوچی ازسوی بسیاری از مردم، نهادهایی همچون آیسسکو و برخی از کسانی که به دریافت جایزه نوبل مفتخر شده بودند به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفت. در‌حالی‌که از او به‌عنوان یک مبارز و آزادی‌خواه نام برده می‌شود و بدین مناسبت جایزه صلح نوبل را نیز دریافت کرده است در رفتاری کاملا غیر انسانی نسبت به جنایاتی که برعلیه مسلمانان روهینجا صورت گرفت، با تاخیری معنادار خشونت‌ها در این منطقه را محکوم نمود. گویا فجایع رخ داده در روهینجا تا پیش از آن در باور سوچی شامل قوانین مربوط به نقض حقوق بشر نمی‌شد. سوچی درحالی نسبت به این قضیه بی‌تفاوت بود که بسیاری از نهادها و سران کشورهای مختلف جنایات برعلیه مسلمانان در میانمار را محکوم نموده بودند. مروری بر فعالیت‌های سوچی حاکی از آن است که وی بیشتر به‌عنوان یک فعال سیاسی دموکرات شناخته می‌شود تا یک مدافع حقوق بشر. درسال 1989 شورای نظامی حاکم بر میانمار سوچی و دیگر رهبران آزادی‌خواه این کشور را به حبس خانگی محکوم کرد. در ادامه و درسال 1990 حزب اتحادیه ملی دموکراسی به‌رهبری سوچی موفق به تشکیل دولت می‌گردد اما دولت نظامی میانمار مانع از این اقدام شده و سوچی تا سال 2010 در بازداشت خانگی به‌سر می‌برد. درواقع سوچی یک فعال سیاسی در میانمار محسوب می‌شود که عمده خواسته وی دموکراسی‌خواهی بوده است. برهمین اساس سوچی در سال ۱۹۹۱ جایزه صلح نوبل خود را درحالی‌که در حبس خانگی به‌سر می‌برد دریافت کرد. این جایزه به‌جهت تلاش‌های وی برای برقراری دموکراسی در کشورش اهداء شد. با پایان‌یافتن دوران حصر خانگی، سوچی مجددا به عرصه سیاست کشورش بازگشته و در سال 2012 با شرکت در انتخابات پارلمانی، پیروز انتخابات شده و حزب اتحادیه ملی دموکراسی به بزرگ‌ترین حزب حاکم در این کشور تبدیل شد. به‌قدرت رسیدن این زندانی سیاسی سابق، در وضعیت اقلیت مسلمان این کشور بهبودی ایجاد نکرده است. سوچی اکنون به‌جایگاهی دست یافته است که برای به‌دست آوردن آن سال‌ها در حبس خانگی به‌سر برده است. او برای تبدیل میلیتاریسم حاکم بر کشورش به یک حکومت دموکرات، تاوان سنگینی پرداخته است. تاوانی که باعث شد نام او درجهان به‌عنوان یک مبارز آزادی‌خواه که حقوق اولیه‌اش توسط حکومت نادیده گرفته شده است شناخته شود. درحال حاضر او رهبر کشوری است که نهادهای رسمی بین‌المللی ازجمله سازمان ملل بارها اعلام کرده‌اند که مسلمانان ساکن در آن از بسیاری از حقوق ابتدایی خود محروم هستند. رژیم میانمار آنها را شهروند سرزمین‌شان نمی‌داند و از صدور کارت هویت برای آنان امتناع می‌کند و ازهمین‌رو، مردم نمی‌توانند در داخل کشور تردد کنند. دولت برای مسلمانان گذرنامه صادر نمی‌کند و لذا آنها از مسافرت‌های خارجی محروم هستند و اگر آنها بخواهند از یک روستا به روستای دیگر بروند باید مبلغی را به‌عنوان مالیات به دولت بپردازند. علاوه بر آن تحصیل در دانشگاه‌ها برای مسلمانان ممنوع است و مسلمانان نمی‌توانند در ادارات دولتی استخدام شوند. همچنین مسلمانان بدون کسب مجوز نمی‌توانند ازدواج کنند و برای گرفتن مجوز باید مالیات بدهند و پس از ازدواج نیز نمی‌توانند بیش از دو فرزند داشته باشند. از آنها اغلب برای بیگاری استفاده می‌شود و خدمات عمومی مثل خدمات بهداشتی و آموزش و پرورش از مسلمانان روهینجا دریغ می‌شود و 80% آنها بیسواد هستند. مسلمانان حق مالکیت بر زمین را ندارند و... . آزار‌ مداوم و شرایط ضدانسانی، بسیاری از بومیان روهینجا را وادار ساخته است از سرزمین خود به‌ کشورهای بیگانه مانند بنگلادش، تایلند و مالزی متواری شوند، اما یا جان خود را از دست می‌دهند یا مجددا به کشورشان بازگردانده می‌شوند. کاملا بدیهی است همه فجایع ذکر شده از موارد نقض حقوق بشر به‌شمار می‌روند حال آنکه سوچی از کوه عظیم اطلاعات نادرست درباره نزاعی که به نفع تروریست‌ها است انتقاد کرد. سفر دیرهنگام او به راخین درعمل تاثیری بر اوضاع اسف‌بار مسلمانان منطقه نداشت. درحال حاضر اوضاع همچنان بحرانی است و دولت میانمار مانع از اطلاع‌رسانی در مورد فجایعی است که در روهینجا رخ می‌دهد. سازمان ملل در گزارشی اعلام نمود، رفتارهای خشونت‌آمیز نظامیان و بودائیان افراطی میانمار علیه مسلمانان روهینجا پاک‌سازی نژادی و نسل‌کشی محسوب می‌شود. واقعیت آن است که هرچند سوچی در به‌وجود آمدن این شرایط دخیل نبوده است اما با توجه به وجهه‌ای که همگان از او در عرصه بین‌الملل سراغ دارند کمک به مسلمانان هموطنش حداقل کاری است که وی می‌تواند انجام دهد. سوچی یکی از رهبران اصلی کشورش محسوب می‌شود که با استفاده از اختیارات خود توانایی مقابله با این بحران را دارد اما به‌نظر می‌رسد ملاحظات سیاسی مانع از اتخاذ مواضع انسانی و اخلاقی ازسوی سوچی است. او دیگر زندانی نظامیان میانمار نیست بلکه شریک آنان درقدرت محسوب می‌شود. او یک بودایی است و طرفداران بسیاری در این کشور دارد اما واکنش او تنها ترکیبی از سکوت مرگ‌بار، انکار مدارک مستند و مسدود‌کردن راه کمک‌های بشردوستانه بود. کوتاهی او در رسیدگی به اوضاع مسلمانان باعث شد بسیاری خواهان بازپس‌گرفتن جایزه وی باشند. همچنین انتقادها در مورد سکوت او نسبت به اوضاع اسفبار مردم روهینجا تاجایی پیش رفت که وی ازسوی کمیسیون حقوق بشر اسلامی مستقر در لندن به‌عنوان برنده جایزه اسلام‌هراسی در سال 2017 میلادی انتخاب و معرفی شد. سوچی سیاستمداری است که به اشتباه مدافع حقوق بشر نام گرفته است.