یادداشت
فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی تبلور ارادهی ملی
فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی که با تلاش کارشناسان و متخصصان ایرانی توسعه یافتهاند با هدف تولید روزانهی ۵۰میلیون مترمکعب گاز شیرین آمادهی ورود رسمی به مدار تولید شدند. میدان گازی پارس جنوبی به عنوان یک میدان مشترک با وجود فرازونشیبهای گوناگون، توسعهی پرشتاب خود را همچنان با تکیه بر نیروهای متخصص ایرانی ادامه میدهد. فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی قرار است پس از ٩ سال در روزهای آتی با حضور دکتر حسن روحانی، رییسجمهور کشورمان به صورت رسمی افتتاح شوند تا عالیترین مقام اجرایی دولت تدبیر و امید پس از افتتاح فاز ١٢ اکنون ایرانیترین فازهای میدان گازی پارس جنوبی یعنی فازهای ١٥ و ١٦ را به طور رسمی افتتاح کند. هدف از طرح توسعهی فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی تولید روزانه ٥٠میلیون مترمکعب گاز شیرین به منظور تامین سوخت و خوراک مورد نیاز مشترکان خانگی، تجاری، صنعتی و همچنین تولید روزانه ٨٠هزار بشکه میعانات گازی و ٤٠٠ تن گوگرد برای صادرات به بازارهای جهانی است. همچنین از دیگر محصولات تولید شده در این فازها تولید سالانهی 1میلیون و ٥٠ تن گاز مایع برای صادرات و 1میلیون تن گاز اتان به منظور تامین خوراک مورد نیاز صنایع پتروشیمی به ویژه مجتمعهای پتروشیمی در مسیر خط لولهی اتیلن غرب است. همگان امروز بر این باورند که صنعت نفت ایران با تکیه بر نیروهای توانمند، متخصص، دلسوز و کارآمد خود آمادهی ورود به دوران پساتحریم است و در این مسیر همگام با جذب سرمایهگذاریهای جدید داخلی و خارجی افزایش تولید نفت و گاز در کنار محصولات پالایشی و پتروشیمی میتواند جانی تازه به اقتصاد ایران بخشد. تحریمهای اعمال شده علیه صنعت نفت کشورمان در چند سال گذشته مشکلاتی را برای صنعت نفت ایران پدید آورد، اما اکنون خود خارجیها هم بر این باورند که تابوی تحریم صنعت نفت ایران شکسته است و ابزار تحریم نمیتواند مانعی فراروی توسعهی صنعت نفت ایران باشد و در این میان پایتخت انرژی ایران در مسیر توسعه گام برمیدارد. هزینهی توسعهی هر فاز پارس جنوبی طبق برآوردهای انجام شده حدود ٥میلیارد دلار است و تزریق نشدن منابع مالی به فازهای پارس جنوبی میتواند روند توسعه را کند کند، هر چند که بودجهی مصوب در سالهای گذشته به طور کامل در اختیار شرکت نفت و گاز پارس قرار نگرفت، اما با حمایت صندوق توسعهی ملی و بانکهای داخلی و نیز فروش اوراق مشارکت منابع مالی پروژهها تا حد زیادی تامین شد. توسعهی دیگر فازهای پارس جنوبی نیز هرچند که در حال انجام است اما در صورت حمایت بیشتر دولت و نیز مشارکت بیشتر بانکهای کشور این فازها نیز میتوانند به بهرهبرداری رسیده و توان تولید گاز کشور را به طور قابل ملاحظهای افزایش دهند. کارشناسان اعتقاد دارند که شتاب در توسعهی میدان مشترک پارس جنوبی که امروز مورد تاکید همهی مسئولان کشور است، اکنون به یک ارادهی ملی بدل شده است، زیرا بهرهبرداری کامل از فازهای این میدان مشترک میتواند تحولی اساسی در اقتصاد ملی و معیشت مردم ایجاد کند. باید در نظر داشت که با توجه به مشترک بودن و قابلیت بالای میدان گازی پارس جنوبی برای کسب درآمد، هماکنون بهرهبرداری حتی یک روز زودتر در توسعهی فازهای پارس جنوبی، توسعهی همهجانبه و سود ملی را به همراه خواهد داشت. از سوی دیگر باید در نظر داشت که با افزایش فرآورش گاز در پارس جنوبی افزون بر تامین نیاز گاز بخشهای خانگی و تجاری شاهد کاهش محدودیت گازرسانی به بخشهای نیروگاهی و صنایع خواهیم بود که این دستاورد میتواند در رشد اقتصادی کشور تاثیرگذار باشد. گفتنی است که با پایان طرح توسعهی میدان گازی پارس جنوبی به عنوان نبض تپندهی صنعت نفت ایران خوراک صنایع مختلف مانند پتروشیمی ، فولاد، سیمان و... به طور کامل تامین خواهد شد که میتواند منجر به بهرهوری در مصرف انرژی کشور و نیز ایجاد ارزش افزودهی بیشتر در این صنایع سودآور شود. بدون تردید، امروز میدان گازی پارس جنوبی به عنوان قطب گاز منطقهی خاورمیانه از اهمیتی سزاوارانه برخوردار است و هرچند کشورمان در سالهای گذشته به دلیل وجود چالشهای گوناگون نتوانست توسعهی این میدان مشترک را با قطر طبق برنامه پیش برد، اما اکنون جان تازهای به کالبد پارس جنوبی دمیده شده است و فضای کنونی به وجود آمده و تعامل و همکاری دولتمردان با شرکتهای فعال بخش خصوصی میتواند نویدبخش شتاب در ساخت و تکمیل فازهای باقیماندهی پارس جنوبی باشد.
سید فواد نبوی/ شانا