قائم‌مقام مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان بیان کرد؛
تسهیل صادرات؛ کارآمدترین برنامه برای حمایت از فولادسازان
سید علی موسوی‌نسب
قائم‌مقام مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان در امور سلامت و بهداشت کارکنان گفت: «با شیوع ویروس کرونا در کشور چین، سپس گسترش آن در اروپا، آمریکا و هند به‌عنوان اثرگذارترین کشورها بر صنعت فولاد جهان، اکنون بحران‌های به‌وجودآمده در بازارهای جهانی فولاد روندی رو‌به‌افزایش دارد». علیرضا مخبر دزفولی افزود: «اهمیت این بحران به‌قدری‌ست‌که شاید مقایسه اثر آن با رکود مالی سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ نیز دیگر صحیح نباشد؛ زیرا میلیاردها انسان را در سراسر دنیا درگیر خود کرده که در قرنطینه به‌سر می‌برند که این امر فعالیت بازارها را مختل کرده است و مصرف فولاد را پائین‌تر خواهد آورد. چین از قطب‌های اصلی تولید فولاد جهان به‌شمار می‌رود و بیش از نیمی از تولید فولاد جهان را به‌خود اختصاص داده است. در اواخر سال 2019 که خبر توافقات اقتصادی چین و آمریکا نزدیک بود جهان را درآستانه یک تحول اقتصادی قرار دهد، به‌ناگهان خبر شیوع ویروسی از خانواده سارس اقتصاد جهان را به‌گونه‌ای دیگر تحت‌تأثیر قرار داد. قبل از شیوع این ویروس، سیاست توقف تولید کوره‌های فولادسازی با ظرفیت تولید پائین در چین بازارهای فولاد را تحت‌تأثیر قرار داده بود. مقارن با شیوع ویروس کرونا در ووهان، مرکز استان هوبی در چین، در ماه‌های ابتدایی سال میلادی جدید، در ماه‌های ژانویه و فوریه تقاضای فولاد با کاهش روبه‌رو شد و هم‌زمان، کاهش مصرف و تولید را به‌دنبال داشت. عدم ازسرگیری فعالیت‌های ساخت‌وساز پس از تعطیلات سال نو میلادی به‌دلیل شیوع ویروس کرونا افت تقاضا برای محصولات فولادی ساختمانی و نهایتاً کاهش تقاضا برای سنگ‌آهن را به‌دنبال داشت. این کاهش تقاضا عمدتاً به‌دلیل تأخیر در شروع صنایع پائین‌دستی مانند پروژه‌های عمرانی و ساخت‌وساز، ماشین‌آلات، اتومبیل‌سازی، کشتی‌سازی و لوازم خانگی بوده است. با طولانی‌ترشدن تعطیلات در کشور چین، فولادسازان این کشور به صادرات فولاد در بازارهای جهانی روی آوردند. قیمت‌ها در بازار فولاد تأثیرپذیری بالایی از تحولات جهانی در عرصه‌های مختلف دارد. شیوع ویروس کرونا و عدم اطمینان از چگونگی تأثیر آن بر تقاضا کاهش قیمت سنگ‌آهن را درپی داشت. شیوع ویروس کرونا در چین و تمدید تعطیلی کارخانه‌های بعد از تعطیلات سال نو میلادی باعث شده است که روند نزولی قیمت فولاد ادامه یابد. ازطرف‌دیگر، باتوجه‌به ایجاد محدودیت در حمل‌ونقل ریلی که ناشی از شیوع ویروس کرونا بوده است، کارخانه‌های تولید فولاد با چالش انتقال سنگ‌آهن از بنادر به کارخانه‌ها روبه‌رو شدند. این کمبود مواد اولیه در چین باعث افزایش هزینه‌های بندری برای تأمین نیاز کارخانه‌ها به سنگ‌آهن شد. علاوه‌براین، کشتی‌ها به‌دلیل اِعمال شرایط قرنطینه در بنادر، در صف تخلیه قرار گرفتند. در ترکیه قیمت قراضه با کاهش بسیار شدیدی همراه شد و این موضوع کاهش قیمت محصولات نیمه‌ساخته را تشدید کرد. صنعت خودروسازی، بعد از صنعت ساخت‌وساز، بزرگ‌ترین بخش مصرف‌کننده فولاد است و حدود 20درصد مصرف کل محصولات فولادی در بخش خودروسازی صورت می‌گیرد. درحال‌حاضر این ویروس در تمامی کشورهای جهان شیوع پیدا کرده است و پیش‌بینی می‌شود دولت‌ها محدودیت‌هایی برای مبادله و حمل‌ونقل فولاد درنظر بگیرند. هنگامی‌که دوره کنترل و توقف بیماری تمام شود، انتظار می‌رود تقاضا برای مبادلات فولاد رشد پیدا کند».
دستیابی ایران به رتبه نخست رشد تولید فولاد جهان
صندوق بین‌المللی پول هشدار داده است که رکود جهانی ناشی از شیوع کرونا ممکن است بدتر از رکود ناشی از بحران مالی سال 2008 باشد. قیمت جهانی فولاد نیز تحت‌تأثیر این رکود قرار خواهد گرفت. اتحادیه جهانی فولاد در گزارش اخیر خود تولید فولاد 64 کشور جهان را به‌صورت ماهیانه اعلام کرد. تولید فولاد جهان در ماه مارس 2020، به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و کاهش تولید کارخانه‌های، شش‌درصد از سال گذشته کمتر شده است. میزان تولید فولاد جهان با 443میلیون‌تُن در سه‌ماه اول سال جاری میلادی کاهشی 4/1درصدی نسبت به سال قبل داشته است. این‌درحالی‌ست‌که تولید فولاد ایران در ماه مارس 2020 درمقایسه‌با مدت مشابه سال گذشته 1/14درصد افزایش داشته و به دومیلیون و 250هزارتُن رسیده است. همچنین تولید فولاد ایران در سه‌ماه اول سال جاری میلادی نیز 2/13درصد نسبت به سه‌ماه اول سال گذشته افزایش داشته و به شش‌میلیون و 750هزارتُن رسیده است. ایران جزو 10 کشور عمده تولیدکننده فولاد جهان است». در میان این 10 کشور، به‌جز ایران و ترکیه، همگی کشورها شامل چین، هند، ژاپن، آمریکا، روسیه، کره جنوبی، برزیل و آلمان شاهد کاهش بوده‌اند و ترکیه نیز فقط 1/4درصد رشد داشته است. بدین‌ترتیب ایران در ماه مارس 2020 بیش‌ترین رشد تولید فولاد جهان را بین 10 کشور نخست این جدول به‌خود اختصاص داده است. ایران در میان کشورهای خاورمیانه بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد به‌شمار می‌رود و کشورهای عربستان، امارات و قطر در رتبه‌های بعدی قرار دارند. در این فهرست، چین با تولید ماهیانه 79میلیون‌تُن فولاد بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد جهان است. تولید فولاد چین در ماه مارس 7/1درصد کاهش داشته است. این‌درحالی‌ست‌که تولید فولاد آمریکا با شش‌درصد افت به حدود 2/7میلیون‌تُن رسیده است. بیش‌ترین افت در بین 10 کشور بزرگ تولیدکننده فولاد به آلمان اختصاص دارد که تولید آن با 21درصد کاهش به حدود 9/2میلیون‌تُن رسیده است.
شکست تحریم‌ها در سایه سیاست‌های حمایتی
صنعت فولاد ایران اساساً یک صنعت صادرات‌محور و بین‌المللی‌ست و از شوک‌های اقتصادی جهانی تأثیر می‌پذیرد. صادرات فولاد ایران، به‌رغم محدودیت‌های داخلی و تحریم‌های ظالمانه آمریکا، رشد یافته است و درحال‌حاضر بخش مهمی از نیازهای ارزی کشور ازطریق صادرات فولاد تأمین می‌شود. تولیدکنندگان فولاد ایران از آغاز شیوع ویروس کرونا امکانات صنعتی و منابع مالی خود را در خدمت مبارزه با این ویروس قرار داده‌اند. این شرکت تجارب ارزنده‌ای را در مقابله با تحریم‌ها کسب کرده و درهمین‌راستا در همان ابتدای شیوع ویروس کرونا، با تشکیل کمیته مقابله با این ویروس و با استفاده از تجارب کلیه همکاران، اقدام به بررسی همه‌جانبه تأثیرات این ویروس بر روند تولید و صادرات کرده و نهایتاً با تدوین دستورالعمل‌های ویژه‌ای به‌منظور پیشگیری و مقابله با این ویروس، توانسته است در مدت زمانی کوتاه تأثیرات ناشی از این ویروس را در شرکت فولاد خوزستان به حداقلِ ممکن برساند. تولید شرکت فولاد خوزستان در فروردین سال جاری با 345هزارتُن نسبت به دوره مشابه سال گذشته شش‌درصد افزایش نشان می‌دهد که امیدواریم این روند افزایشی تا پایان سال ادامه یابد.
رکوردشکنی در تولید، هم‌زمان با نبرد با کرونا
ویروس کرونا احتمالاً پیش‌بینی‌ناپذیرترین ویروسی‌ست که بشر تاکنون با آن مواجه شده است! بنابر نظر بعضی استادان و پژوهشگران عفونی، ویروس کرونا تاکنون 30 جهش داشته است! واقعیت این‌است‌که همه‌چیز به رفتار بهداشتی ما وابسته است. اکنون همه باید خود را برای سازگاری با این ویروس آماده کنند. تغییر رفتار ما سدّ مهمی در برابر انتشار این ویروس است. شرکت فولاد خوزستان شاید اولین شرکتی بود که به‌محض اعلام ورود ویروس به کشور در اواخر بهمن‌ماه 1398، کمیته مهمی را در عالی‌ترین سطح برای مقابله با کرونا تشکیل داد و بلافاصله اقلام بهداشتی و تجهیزات حفاظتی را با پیش‌بینی آینده برای هلدینگ فولاد خوزستان تهیه کرد. فضاسازی و فرهنگ‌سازی گسترده برای آموزش پیشگیری از ابتلا به این ویروس منحوس، در کنار اقدامات به‌هنگام بهداشتی و نیز ارتباط گسترده با مراکز بهداشتی استان، رصد دائم شرایط و اتخاذ تصمیمات به‌موقع، باعث شد وجود این ویروس منحوس نه‌تنها خللی در فعالیت مجموعه معظم فولاد خوزستان ایجاد نکند؛ بلکه در اوج شیوع این ویروس در خوزستان، ما شاهد رکوردشکنی روزانه و ماهیانه تولید محصولات فولادی در فروردین‌ماه باشیم. این موضوع ضمن اینکه افتخار بزرگی است، عزم جزم رزمندگان جبهه تولید برای تحقق شعار سال جدید را نشان می‌دهد که رهبر حکیم انقلاب «جهش تولید» نام‌گذاری کرده است. امیدوارم با لطف خدای متعال و مراقبت خود مردم و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، شاهد کنترل کامل شیوع گسترده این ویروس منحوس باشیم.