نگاهی به چهار اثر «ناصر پلنگی» در محرم

مجموعه‌آثار «ایران امروز» ناصر پلنگی، یکی از نمونه آثاری‌ست که باورها و فضای فکری، فرهنگی و اجتماعی ایران کنونی را به‌خوبی نشان می‌دهد. این‌مجموعه‌آثار روش‌ها، منش‌ها و بینش‌های جاری در دوران معاصر ایران‌زمین را با زبان بصری و در قالب تصاویر مستند به‌صورت دکوپاژهای دیجیتالی ارائه کرده تا بیانی بینامتنی، بین آیین‌ها محرم در گذشته و امروز را در آثارش خوانش کند. مردانی به‌عزانشسته برابر شمایل امام معصوم، زنانی خیمه‌بردوش، یک روحانی که به‌سوی کلام خدا گام برمی‌دارد و زنانی به‌نظاره‌نشسته، نقش‌مایه‌هایی هنری که هرآنچه از آن‌ها دورتر می‌شوند، رنگ می‌بازند؛ جملگی به وضعیت باورهای دینی در دنیای معاصر می‌پردازند. این آثار، تداوم جریان فرهنگی در ایران شیعی را به‌زبانی ساده؛ اما عمیق به‌تماشا می‌گذارند. اینکه هنر چگونه در گذشته بیانی تصویری آفریده که امروز نیز در برابر این تصاویر، مردانی به عزای امام معصوم می‌نشیند؛ موضوع پیوند جریان‌های فرهنگی و باورها اجتماعی را به‌خوبی نشان می‌دهد. اینکه باورها چگونه می‌توانند با هنر زنده بمانند و در جریان زمان سفر کنند. کنشگری زنان امروز با بردوش‌کشیدن خیمه‌ها، وضعیت امروز جایگاه اجتماعی زن را به‌خوبی نشان می‌دهد. اینکه زنان چگونه روی شانه‌های خود باورهای دینی را حمل؛ و گمنام در تاریخ، ندای «هل من ناصر ینصرنی» امام‌حسین‌(ع) و خاندان ایشان را به نسل‌های مختلف منتقل می‌کنند. یا سفر به‌سوی کلام خدا که احیای باورهای دینی درست، با خوانش از کلام حق که درطول‌تاریخ کمی گسسته شده است را در مجموعه «ایران امروز» شاهد هستیم. هنر از دیرباز، باورهای دینی عصر خود را بازتاب داده. هنرمند کنشگر به‌دوراز جامعه خود نیست و آنچه در اعتقادات جوامع درجریان است را بازنمایی می‌کند. این کنشگری، یکی از دلایل اصلی تداوم باورهای دینی‌ست؛ زیرا اثر هنری هم می‌تواند باورهای دینی را برای عموم جامعه ملموس کند. تاریخ به‌خوبی نشان داده است چگونه رسانه‌های هنری در تداوم باورهای دینی به‌ویژه در ایران نقش داده‌اند. تعزیه، نقاشی، نقالی، نوحه‌سرایی، خطاطی و مقتل‌نویسی‌ها همه‌وهمه، در آیین‌های مذهبی امروزه نقش داشته‌اند و در تداوم این اعتقادات و باورها سهیم بوده‌اند. این کنشگری در دنیای امروز نیز جریان دارد و هنرمندان بانگاهی‌به جریان فکری جامعه، بازخوانی معاصر از این باورها را ترسیم کرده و به تداوم آن‌ها برای نسل‌های آینده می‌پردازند. جمله آثار این‌مجموعه از ناصر پلنگی، نشان از توجه به باورهای اجتماعی در دنیای معاصر دارند و بازتاب خوبی از وضعیت امروز در تداوم این‌جریان فکری را نشان می‌دهند. تماشای این آثار در ایام محرم؛ ماه عزای خاندان پیامبر(ص)، می‌تواند جدا از تداوم‌بخشی برای نمایش مظلومیت امام‌حسین‌(ع) و یاران باوفایشان؛ کنشگری هنرمند امروز را به تداوم باورهای اجتماعی به‌خوبی نشان دهد. چهار اثر از مجموعه «ایران امروز» که با تکنیک فتومدیا روی بوم در سال ۲۰۱۰ خلق شده‌اند، در گنجینه «موزه بانک پاسارگاد» در «باغ نگارستان» نگهداری می‌شود. موزه هنرهای تجسمی معاصر بانک پاسارگاد هم‌زمان با اخذ مجوز رسمی از وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، دوره جدید فعالیت خود را با اجاره دو سالن مجهز در «مجموعه تاریخی و فرهنگی باغ‌موزه نگارستان» از تیرماه ۱۳۹۹ آغاز و پس از آماده‌سازی سالن‌های نمایش به‌نحوی‌که شایسته ارائه استاندارد آثار و در شأن هنرمندان و هنر دوستان باشد، فعالیت خود را از اواخر پارسال آغاز کرده. درهای این موزه، پس از رهایی از شرایط بغرنج کرونایی باردیگر به‌روی مردم عزیز گشوده خواهد شد. ناصر پلنگی؛ زاده سال ۱۳۳۶ در شهر همدان؛ نقاش، مجسمه‌ساز و مدرس دانشگاه است و از معروف‌ترین چهره‌های نقاشان انقلاب محسوب می‌شود که همچنان به دیوارنگاره مسجد جامع خرمشهر در زمان جنگ ایران و عراق، شهرت ملی دارد. او فارغ‌التحصیل رشته کارشناسی نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و دوره کارشناسی ارشد خود را در دانشگاه تربیت مدرس به‌پایان رساند. نمایشگاه «زنان در جنگ ایران و عراق» شامل عکس و طراحی در نگارخانه «فویر» دانشکده هنر استرالیا در سال ۱۳۸۶ و «مکاشفات، عکس، رسانه و نقاشی» در موزه تاریخ سنگاپور در سال ۱۳۸۶ از دیگر فعالیت‌های شاخص او به‌شمار می‌رود. او برنده دو جایزه مهم نیز هست: اثر «میراث‌های فراموش‌شده» در چهارمین‌دوره جایزه جهانی هنرمندان نوظهور و جایزه ویژه سومین دوسالانه نقاشی معاصر ایران.