«ایجاد اشتغال» وظیفه کدام دستگاه است؟
زیست‌بوم ملی اشتغال سرانجام در 6 آبان‌ماه ۱۴۰۰ در اولین نشست شورای‌عالی اشتغال کشور با حضور رئیس‌جمهوری و وزیران رونمایی شد و فعالیت خود را آغاز کرد. این پلتفرم، طرح تازه‌ای بود که وزیر کار از وقتی به‌عنوان وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی شد از آن برای رفع بیکاری نام برده بود. به‌گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ زیست‌بوم ملی اشتغال پایه اصلی برای پیگیری فرصت شغلی در ایران است که شامل تکنیک‌ها و روش‌های ایجاد اشتغال و ایجاد هماهنگی در سطح کلان بین همه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها برای عملیاتی‌شدن سند و زیست‌بوم ملی اشتغال بوده و مخاطبان آن جامعه بیکار و افرادی‌که شغل شایسته، پایدار و یا رسمی ندارند هستند. حجت‌الله عبدالملکی، از نیاز به سه بودجه در تحقق زیست‌بوم ملی اشتغال صحبت کرده بود که ۳۲هزارمیلیاردتومان آن در سال جاری در تبصره ۱۸ قانون بودجه دیده شد، همچنین اعلام کرد؛ ۱۶۰هزارمیلیاردتومان تسهیلات برای سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی و ۳۳۰هزارمیلیاردتومان برای تقویت نظام تأمین اجتماعی برای تحقق بیش از یک‌میلیون شغل نیاز است. طبق آمار؛ اکنون ۲.۵میلیون‌نفر بیکار مطلق، ۲.۲میلیون‌نفر اشتغال ناقص، ۲.۵میلیون‌نفر ناامید از کار، ۲.۷میلیون‌نفر شاغل کم‌درآمد و ۴.۵میلیون‌نفر شاغل رسمی در کشور داریم و نرخ مشارکت در ایران ۴۰درصد است و در‌کل، ۱۴میلیون‌نفر از مردم جامعه شغل شایسته ندارند و حدود هفت‌میلیون‌نفر هم بیکار و شبه‌بیکار هستند و در اولویت وزارت کار برای ایجاد شغل قرار دارند. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دوم دی‌ماه برای تشریح عملکرد خود در حوزه اشتغال اعلام کرد که در سه‌ماه‌گذشته ۲۱۵۰۰۰ فرصت شغلی از مجموع یک‌میلیون ۸۵۰هزار شغلی که قرار است که تا پایان سال ۱۴۰۱ ایجاد شود در سامانه رصد ثبت شده که این‌رقم در مدت مشابه سال قبل ۳۰هزار فرصت شغلی بوده و تا پایان سال باید به ۷۰۰ تا ۸۰۰هزار شغل برسد تا مردم فضای اشتغال خوبی را تجربه کنند. اواخر مهرماه بود که سلمان ذاکر (نماینده مردم ارومیه در مجلس) خواستار مشخص‌شدن دلیل عدم‌حل مشکل بیکاری در کشور شد؛ و عبدالملکی راهی بهارستان شد تا پاسخگو باشد. وزیر کار این‌گونه پاسخ داد: «مخاطب این سؤال و ایجاد اشتغال، فقط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیست و موضوع اشتغال به بخش‌های دیگری نظیر صنعت، کشاورزی، گردشگری، محیط‌زیست و امثال آن‌ها ربط دارد. وزارت کار مسئول ایجاد اشتغال نیست؛ بلکه مسئول هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف برای ایجاد اشتغال است». به‌گفته وزیر کار؛ طبق برنامه‌هایی که داریم بخش صنعت موظف به ایجاد ۴۵۰هزار، جهاد کشاورزی ۱۵۰هزار، معاونت علمی ریاست‌جمهوری ۲۵هزار، وزارت ورزش‌وجوانان 37هزار و 500، وزارت راه‌وشهرسازی ۹۶هزار، کمیته امداد ۲۵۰هزار، بنیاد شهید و امور ایثارگران ۱۵هزار، بسیج سازندگی ۴۱۰هزار، وزارت بهداشت‌ودرمان ۱۰۰هزار، وزارت فرهنگ و ارشاد ۲۰هزار، ستاد اجرایی فرمان امام(ره) ۳۰۰هزار و اتاق تعاون ۱۰۰هزار فرصت شغلی در سال بعد هستند. برای ایجاد شغل، نیاز است پنج حوزه تأمین مالی (شبکه بانکی، صندوق‌ها)، بازاریابی (دیپلماسی اقتصادی، نظام توزیع، شبکه‌های بازرگانی)، فناوری (پارک‌های علم و فناوری، شتاب‌دهنده‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان)، زیرساخت (برخی وزارتخانه‌ها، شهرداری) و حقوقی (وزارت اقتصاد، تأمین اجتماعی و صندوق‌ها بیمه‌گر) در تولید فعال شود که برای این‌ها تقسیم‌کار اتفاق افتاده است تا در یک منظومه منسجم چرخ تولید بچرخد و اشتغال را داشته باشیم. محمود کریمی بیرانوند (معاون اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون) درباره حواشی به‌وجودآمده مبنی‌بر‌اینکه وزارت کار مسئول ایجاد اشتغال نیست؛ گفت: «ایجاد شغل صرفاً وظیفه وزارت تعاون نیست و این‌موضوع به‌درستی منتقل نشد. اصلاً نمی‌گوییم مسئولیتی در قبال بیکاری و اشتغال نداریم؛ بلکه کارها و اقدامات زیادی در حوزه اشتغال انجام شده. دراین‌مدت با ۴۰دستگاه در حوزه اشتغال جلسه گذاشته‌ایم تا به نتیجه برسیم؛ همه این‌ها نشان از اهمیت اشتغال دارد».