یادداشت
لزوم توجه به اقتصاد هنر
حضور موثر هنر در صحنه اقتصاد كلان یك كشور ملزوماتی دارد كه متاسفانه در كشور ما تاكنون كمتر به آن توجه شده و برای آن برنامهریزی و قانون گذاریهای لازم صورت نگرفته است. وجود یك بازار اقتصاد سنتی و صنفی، گاه و بیگاه سیاستزده و پرفراز و نشیب و عدم نگاه صنعتی و كلان به موضوعات هنر صنعتی از جمله آثار تجسمی، گرافیك، عكاسی یا سینما و... تاكنون فرصت حضور موثر این بخش مهم از فرهنگ در اقتصاد كشور و البته كمك به رشد و توسعه آن را گرفته است. باید هنر و هنرمند به عنوان سرمایه ملی مورد توجه و حمایت قرار بگیرد و یا اینكه هنر به عنوان عنصری همراه و موثر با صنعت، معدن و تجارت همراه شده و در جهت رشد و توسعه آن به تولید ملی و حمایت از كار و سرمایه كمك كند. در این خصوص شاید جا دارد مفاهیم و اصطلاحات كاربردی در این عرصه نیز بازتعریف شده و با استفاده از تكنیك، مفاهیم كلی و كیفی ارزیابی شده و به شكل مفاهیم كمی درآید. اگر هنرمند را سرمایه ایرانی بنامیم، برای حفظ، نگهداری و افزایش این سرمایه اولا باید آن را ارزشگذاری كنیم و سپس در جهت استفاده مفید از آن تلاش كنیم. با این تعریف بخشی از جامعه هنری با داشتن شرایط آن بخش میتوانند مورد حمایت در جنبهها و درجههای مختلف قرار گیرند.
پس اثر هنری نتیجه عملكرد هنرمند برای انتقال افكار و اندیشههای او و تولید فرهنگ است و این اثر در اقتصاد به عنوان كالا مورد ارزیابی قرار میگیرد. اگر چه به نظر میرسد در سالهای اخیرحضور كالای هنری در سطح جامعه رشد بیشتری داشته است، اما با در نظر گرفتن میزان عرضه انواع كالاهای هنری، آنچنانكه باید، نسبت تقاضای مردم برای خرید كالا افزایش مناسبی نیافته است كه این مسئله خود در جای دیگری محل بحث است. شاید یكی از روشهای افزایش تقاضای جامعه برای خرید محصولات هنری، ایجاد نیاز به خرید این آثار از طریق فرهنگسازی و رسانهها باشد. همچنین حمایت مالی ارگانهای مسئول از كالاهای مورد تایید و تعریف سوبسید برای آنها میتواند آن را بیش از پیش در دسترس عموم مردم قرار دهد. شناسایی حس زیباییشناسانه غالب بر عموم مردم كه در برخی از دورهها با تبلیغات موفق عوامل خارجی در جهت خرید آثار هنری كشورهای خارجی تربیت میشد، میتواند مورد توجه مسئولین و هنرمندان و موثران این عرصه قرار گیرد تا با طراحی راهكارهای لازم در جهت سوق دادن ذائقه عمومی مردم به سوی هنرهای سنتی و اصیل ایرانی ضمن حمایت از كار و سرمایه ایرانی در عرصههای مختلف هنری خاصه آثار تجسمی و نیز تولیدات آثار نمایشی؛ فیلمها و سریالهای ایرانی از واردات بیرویه و بدون كنترل آثار هنری كشورهای دیگر كه آثار مخرب فرهنگی و نیز اقتصادی بر صنعت هنر كشور دارد، جلوگیری شود. به نظر میرسد در درجه اول افزایش خرید آثار مختلف هنری اعم از فیلمها و تابلوهای نقاشی و یا صنایع دستی توسط عموم جامعه و در ادامه آن حمایت بخشهای دولتی و خصوصی به عنوان حامی و سرمایهگذار، بتواند به عنوان معیارها و نشانههایی صادق و امید بخش برای رشد اقتصاد هنر باشد.
همچنین مواردی از جمله بسترسازی زمینه خرید و فروش حرفهای و مدون آثار در كشور، حمایت بیش از گذشته، رشد اقتصاد هنر در موسسات آموزش هنری، گالریها، موزهها، طراحی و ایجاد سیستم سفارش، سیستم تأمین اجتماعی و بیمه آثار هنری و هنرمندان نیز میتواند از دیگر عوامل رشد و توسعه هنر و اقتصاد هنر و البته خلق آثار هنری ماندگار در كشورمان باشد. /مهدی احمدی-هنرآنلاین