جایگاه صنایع تبدیلی در توسعه اقتصاد

امروزه خام‌فروشی محصولات کشاورزی به یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد کشاورزی در کشور بدل شده؛ تاجایی‌که برخی محصولات بااصالت و باکیفیت ما بعد از صادرات فله‌ای، فرآوری و با بسته‌بندی شیک به‌نام کشورهای دیگر در دنیا عرضه می‌شوند. به‌دیگرسخن: اگرچه کشاورزی به‌عنوان کانون و محور اصلی توسعه کشور، از نقش و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است ولی باید پذیرفت صنایع وابسته به کشاورزی، شرط لازم و محرک توسعه این‌بخش، محسوب می‌شوند. ازسوی‌دیگر جایگاه صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش محصولات کشاورزی به‌دلیل مقتضیات جهانی، ضرورت حضور در بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی و پیوستن به سازمان تجارت جهانی، یک جایگاه استراتژیک و حیاتی محسوب می‌شود؛ اما با وجود برنامه‌ریزی‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و تلاش‌های صورت‌گرفته در سال‌های اخیر درجهت کاهش خام‌فروشی به‌ویژه در محصولات کشاورزی، جایگاه کشور در بحث فرآوری جایگاه مطلوبی نیست و ایران جزو کشورهای پیشرفته دراین‌امر محسوب نمی‌شود. همین، خسارات فراوانی را از پنجره ایجاد اشتغال، ایجاد ضایعات کشاورزی و کم‌رنگ‌شدن حضور در اقتصاد بین‌المللی، متوجه کشورمان ساخته است. اکنون عمده محصولات کشاورزی به‌صورت خام و فرآوری‌نشده به جوامع مختلف صادر می‌شود که با رونق و توسعه صنایع تبدیلی کشاورزی و مطابقت تولید با استانداردهای جهانی می‌توان بازارهای صادراتی بهتر و ارزش‌افزوده بیشتری را کسب کرد؛ لذا توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی به عنوان یک گام اساسی و قابل‌اعتنا در توسعه اقتصاد و ایجاد اشتغال پایدار همواره در محافل اقتصادی موردتوجه جدی قرار گرفته و سرمایه‌گذاری دراین‌بخش، بیش‌ازگذشته موردنیاز است. گسترش صنایع تبدیلی علاوه‌بر چرخاندن چرخ اقتصاد کشور در چرخاندن چرخ اقتصاد روستایی نیز حائزاهمیت است. درحقیقت توسعه صنایع تبدیلی به‌ویژه در مجاورت روستاها با محوریت تلفیق صنعت و کشاورزی، فرصت استفاده از پتانسیل‌های مناطق روستایی را به‌نحو مطلوبی فراهم می‌سازد. استفاده بهینه از اوقات فراغت روستاییان و نیروی انسانی حاضر‌‌یراق، کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، بهره‌گیری از تولیدات مختلف روستایی، نگاه علمی کشاورزان به تولیدات محصولات و توجه به آمایش کشت، کاهش ریسک کشاورزی، کاهش ضایعات محصولات کشاورزی با امکان زودتر انتقال به کارخانه، افزایش درآمدهای غیرکشاورزی در مناطق روستایی، اشتغال‌زایی در فصول غیرکشاورزی و کاهش بیکاری‌های فصلی، تنوع‌بخشی به اقتصاد روستایی، تأمین موادغذایی و عرضه آن در خارج ‌از فصل تولید، توسعه درون‌زای مناطق روستایی، کاهش مهاجرت روستائیان و ایجاد فرصت مهاجرت معکوس و درنهایت جلوگیری از تبدیل زمین‌های حاصلخیز به ویلا و خانه باغ از مزایای اصلی و جانبی پیامدهای استقرار صنایع تبدیلی محسوب می‌شوند. درمجموع باید اذعان داشت؛ درراستای تحقق این‌مهم باید متخصصین حوزه صنایع تبدیلی با کمک سرمایه‌گذاران، کارآفرینان، دانشمندان جوان دانش‌بنیان، کشاورزان و تولیدکنندگان در کنار همراهی جدی و غیر‌کلیشه‌ای مسئولین، دست به اقدامات اثربخش زده و با ایجاد جبهه اقتصادی دراین‌حوزه سعی در فتح قله‌های توسعه پایدار در حوزه صنایع تبدیلی نمایند. بااستفاده‌از تکنولوژی‌های نوین و مدرن در بخش کشاورزی، استفاده از علوم دانش‌بنیان و هوش مصنوعی، افزایش تولیدات کشاورزی باکیفیت، دعوت از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی می‌تواند علاوه‌بر ایجاد همبستگی در صنعت و کشاورزی، می‌توان به دردست‌گرفتن بازارهای خارجی، کاهش واردات محصولات موردنیاز و ... به ایجاد اشتغال پایدار و توسعه اقتصادی در شهرها و روستاها امیدوار بود.
* مدیرعامل کارخانه کشت و صنعت خاور‌ دشت