قطعنامه شورای حکام؛ و احتمال خروج ایران از NPT
قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علاوهبر «ضربه» به همکاریهای ایران و آژانس، مسیر حلوفصل اختلافات میان ایران و غرب را وارد فاز پیچیده و سختتری کرد. بهگزارش ایرنا؛ شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در واپسین ساعات روز پنجشنبه ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴ میلادی و پس از جلسهای طولانی، با صدور قطعنامهای جدید علیه ایران، منازعه بر سر برنامه صلحآمیز هستهای ایران و مسیر همکاری کشورمان با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را وارد مرحلهای پیچیدهتر و سختتر کرد. دراینقطعنامه غیرسازنده، تروئیکای اروپایی و آمریکا علاوهبر تکرار خواستههای فراپادمانی پیشین، از مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواسته شده است تا یک ارزیابی جامع و بهروز درمورد ادعای حضور یا استفاده احتمالی از مواد هستهای اعلامنشده درارتباطبا مسائل باقیمانده و گزارش کامل درباره همکاری ایران با آژانس، برای بررسی در نشست اسفندماه ۱۴۰۳ شورای حکام یا حداکثر تا بهار ۱۴۰۴ تهیه کند. این برای پنجمینبار پس از اجرای برجام و بستهشدن پرونده ادعاهای پادمانی درباره برنامه صلحآمیز هستهای ایران است که جوامع غربی با صحنهگردانی رژیم صهیونیستی، علیه ایران قطعنامه ارائه میکنند. دول غربی شورای حکام در شرایطی خواستار دسترسیهای فراپادمانی و بازگشت ایران به تعهدات برجامی شدهاند که جمهوری اسلامی در سالهای ۹۷ و ۹۸، در ماههای متمادی پس از خروج آمریکا از برجام، با حسننیت به نقش طرفین اروپایی در احیای برجام و فشار بر آمریکا، تعهدات خود بر وفق برجام را ادامه داد و پس از انفعال و بیعملی اروپاییها، طبق قانون اقدام راهبردی مصوب آذرماه ۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی و بر طبق برجام اقدام به کاهش اجرای تعهدات خود کرد. دولت چهاردهم با رویکرد مثبت و سازنده نسبت به حلوفصل اختلافات در موضوع برنامه صلحآمیز هستهای و با نگاه مثبت به توسعه همکاریها با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در اقدامی داوطلبانه از توقف تولید و ذخیرهسازی اورانیوم با غنای ۶۰درصد خبر داد و با پذیرش چهار بازرس جدید آژانس، به استقبال رافائل گروسی مدیرکل آژانس رفت. در برابر ایناقدام سازنده، قطعنامه خصمانه و غیرسازنده شورای حکام، منجر به واکنش ایران و راهاندازی مجموعهای از سانتریفیوژهای پیشرفته و نسل جدید کشور شد. بهنظر میرسد که درخواست ارائه ارزیابی جامع از مدیرکل آژانس در ماههای پایانی ۱۴۰۳ و روزهای آغازین سال آتی که اخیراً در قطعنامه اخیر شورای حکام بهتصویب رسید، نشانهای از آغاز مسیر خطرناک و خصمانه فعالسازی مکانیسم ماشه (سازوکار اسنپبک) برای ضربه کاری به مسیر همکاریهای ایران و آژانس و مذاکره بر سر موضوع برنامه هستهای کشورمان است. درهمینزمینه کاظم غریبآبادی؛ معاون حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه که مسئولیت مذاکره با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را عهدهدار است، در گفتوگوی ویژه خبری شامگاه پنجشنبه ۱ آذرماه، از خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) درصورت فعالسازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای ذیل قطعنامههای تحریمی پیش از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ خبر داد. این دیپلمات ارشد ایرانی افزود: به اروپا گفتیم فکر نکنید این فقط یک تهدید برای ایران است بلکه تهدید برای شما هم هست و همه باید تلاش کنند به اکتبر ۲۰۲۵ نرسیم. وی درپاسخبهاینکه بهمحضاینکه مکانیسم ماشه فعال شود، از انپیتی خارج میشویم؟ افزود: تصمیمیست که نظام گرفته و چندینسالقبل کتباً توسط رئیسجمهوری ایران به آنها ابلاغ شده است. الآن نباید باقطعیت بگوییم اسنپبک روی میدهد ولی اگر اسنپبک رخ دهد پاسخ را ایران خواهد داد و مجموعه نظام براساس تصمیماتی که گرفته شده عمل خواهد کرد. اینموضع قاطعانه هشداری جدی برای غرب بهشمار آمده و اصرار طرفین غربی برجام و بهویژه تروئیکای اروپایی بر ادامه روند خصمانه علیه ملت و دولت ایران، مسیر مذاکرات سر حل اختلافات در موضوع برنامه صلحآمیز هستهای ایران را در پرتگاهی قرار خواهد داد که جبران آن بهسادگی ممکن نیست. ازدیگر اروپاییها باید بهخوبی ایننکته را دریابند که فعالسازی مکانیسم ماشه، باتوجهبه وجود تحریمهای حداکثری اولیه و ثانویه آمریکا علیه ملت ایران در سالهای اخیر که برخلاف قطعنامه ۲۲۳۱ کشورمان را تحت شدیدترین رژیم تحریم حتی نسبت به دوران پیش از برجام قرار داده، درعمل نهتنها دستاوردی برای آنان در تسلیم و عقبنشینی کشورمان در موضوع هستهای نخواهد داشت که بالعکس مانعی بسیاربزرگ در رغبت جمهوری اسلامی ایران برای ادامه همکاری با آژانس و مذاکره بر سر برنامه صلحآمیز هستهای خود ایجاد خواهد کرد.