طاق روی آب
پل خواجو
پل خواجو از اواخر تيمورى شالودههايى داشته و به امر شاه عباس دوم در سال 1060 به صورت امروزى آن ساخته شده است. در وسط اين پل براى اقامت موقتى شاه صفوى و خانوادهی او ساختمان مخصوصى (كه به نام بيگربيكى شهرت دارد) بنا شد كه هماكنون نيز وجود دارد و طاقهاى آن داراى تزئينات نقاشى است. نام پل خواجو، تحريف كلمهی «خواجه» است كه به مناسبت لقب بزرگان و خواجههاي عصر صفوي نامگذاري شده است. اين پل در انتهاى شرق خيابان كمال اسماعيل اصفهانى و انتهاى جنوبى خيابان خواجو واقع شده است. به طورىكه باستانشناسان تحقيق كردهاند پل مزبور بر روى پلى كه در پيش وجود داشته و خرابى به آن راه يافته بوده بنا شده است. تارونيه، سياح اروپايى نوشته است كه در دو طرف خيابان اين پل دو خانه وجود دارد كه متعلق به شاه است و رودخانه در هيچ كجا بسترى به اين زيبايي ندارد و چون اين محل از همه جا گودتر است همين امر تا اندازهاى شاه عباس را وادار به ساختن اين پل کرد و چون محل گبرها آن طرف رودخانه بوده براى اينكه آنان از خيابان چهارباغ نگذرند، براي كوتاهتر کردن راه، اين پل ساخته شد و تاريخ آن 1057 تا 1077 هجرى است. همچنين وقتى كه پل به اتمام رسيد به همان نام حسن بيك ناميده شد. اين پل كه طولش 150متر و عرضش 14 و معبر آن 5/7 متر است از سنگ و آجر ساخته شده و 21جوى و 26 چشمه دارد. اين پل به منزلهی سد و از حيث معمارى و استحكام بىاندازه زيبا و بىنظير آن، شامل چهار طبقه و در دو طرف داخلى معبر فوقانى هر طرف 51 غرفه بزرگ و كوچك دارد. طول سنگهاى اين پل متجاوز از دو متر و امتداد ستونهاى فاصله هر چشمه به سقف 20متر است جلو هر سقف و ديوار پيش آمدگى و فرورفتگى وجود دارد، اگر تختهاى با اندازهی دهانهی پلها بگذارند آب رودخانه بالا آمده و مدتى ذخيره مىشود. اين پل علاوهبر اينكه براى عبور و مرور قوافل و عابران ساخته شده بود براى تفرج و گردش مردم و پادشاه نيز مستعد بوده است. از مزاياى اختصاصى اين پل سدى بوده كه براى آن در موقع ساختن در نظر گرفتهاند كه هر زمان اقتضاء داشته با بستن چشمههاى پايين آب بالا مىآمده و حكم درياچه و سدى پيدا مىكرده و از اينرو گفتهاند:
داراى جهان پناه عباس درياچه و سد و پل بنا كرد
بناى اين سد و درياچه براى اين بوده كه منظرهی عمارات و باغهاى واقع در آن محل باشد و در هنگام جلوس در آن عمارات و باغات از منظره درياچهاى كه با بستن سد ايجاد مىشد لذت برند. اين پل را با اسامى: بابا ركنالدين، خواجو، گبرها، شيراز، حسنآباد، پل شاهى تيمورى خواندهاند. اما ناميدن آن به پل خواجو به مناسبت اين است كه در مجاورت محلهی خواجو ساخته شده است.