حفظ محیط زیست؛ مهم‌ترین معیار توسعه پایدار برای فولاد مبارکه
یک‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در حوزه محیط زیست؛ گواه اهتمام فولاد مبارکه به توسعه پایدار
رزیتا توکلی
حسین مدرسی‌فر (مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط زیست شرکت فولاد مبارکه) اظهار کرد: «از ابتدای راه‌اندازی فولاد مبارکه تاکنون، سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای به‌کارگیری فناوری‌های سازگار با محیط زیست، نظیر استفاده از روش احیای مستقیم برای تولید آهن اسفنجی، در این شرکت در نظر گرفته‌شده است. استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی برای تولید فولاد، کمترین میزان آلودگی برای محیط زیست را در پی دارد». وی بابیان‌اینکه فولاد مبارکه درصدد کاهش تولید کربن است، افزود: «این شرکت از هر فناوری لازم، برای کاهش مصرف انرژی استفاده می‌کند. اخیراً با همکاری کنسرسیوم محیط زیست استان اصفهان، درصدد اندازه‌گیری آلودگی محیط زیست منطقه مبارکه و اصفهان هستیم تا نقش صنایع، به‌ویژه فولاد مبارکه در آلودگی منطقه مشخص شود. درهمین‌راستا با اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی همین میزان آلایندگی نیز حذف خواهد شد».
سنجش آنلاین کیفیت هوای فولاد مبارکه توسط سازمان محیط زیست کشور
مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط زیست شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: «فولاد مبارکه، بافاصله 75 کیلومتری از شهر اصفهان، کمترین آلودگی را برای این کلان‌شهر دارد. نکته قابل‌توجه این‌است‌که شهرستان مبارکه درطول سال، کمترین تعداد روزهای آلوده و نسبت به دیگر شهرستان‌های استان اصفهان، روزهای پاک بیشتری داشته است». وی بابیان‌اینکه کلیه خروجی‌های فولاد مبارکه، با دستگاه‌های سنجش کیفیت هوا توسط سازمان محیط زیست کشور به‌صورت آنلاین رصد می‌شوند، گفت: «اگر روزی فولاد مبارکه خارج از چارچوب استاندارد، دارای آلایندگی باشد، قطعاً از ادامه فعالیت آن جلوگیری خواهد شد».
خنثی‌سازی آلودگی‌ها ازطریق به‌کارگیری فناوری‌های جدید
مدرسی‌فر بابیان‌اینکه حفاظت از محیط زیست اقدامی پایان‌ناپذیر است، تصریح کرد: «فولاد مبارکه به‌صورت مداوم در حال رصد فناوری‌های جدید و مؤثر برای کاهش آلودگی آب، هوا و خاک است و از آن‌ها بهره می‌گیرد. در همین زمینه، برای به حداقل رساندن گردوغبار ناشی از فعالیت‌های فولادسازی، طرح جدیدی را به کمک مشاوران خبره و استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی، برای به‌روزرسانی وضعیت موجود، در دستورکار قرار داده است؛ بنابراین، هر آنچه منجر به آلودگی محیط زیست شود، ازطریق روش‌های مختلف در فولاد مبارکه خنثی می‌شود و به موادی بی‌خطر و قابل رهاسازی در محیط زیست تبدیل می‌شود». وی بااشاره‌به اجرای پروژه‌های متعدد زیست‌محیطی فولاد مبارکه برای کاهش میزان مصرف آب در فرآیند تولید ادامه داد: «با اجرای این پروژه‌ها، قطعاً طی سال‌های آینده، میزان برداشت آب این شرکت از زاینده‌رود به صفر خواهد رسید».
استفاده از روش‌های هیبریدی برای جلوگیری از هدررفت آب
مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط زیست شرکت فولاد مبارکه تأکید کرد: «میزان برداشت فولاد مبارکه از آب زاینده‌رود، کمتر از یک درصد (حدود 7/0 درصد) میزان آب کل این رودخانه است؛ درحقیقت فولاد مبارکه، آب موردنیاز خود برای تولید را به‌وسیله تصفیه پساب شهرهای اطراف خود و بازچرخانی آن تا هشت بار تأمین می‌کند. به‌بیان‌دیگر، این شرکت قطره‌ای آب هدر نمی‌دهد». وی بابیان‌اینکه عمده مصرف آب در فولاد مبارکه جهت خنک‌کاری در روند تولید فولاد است، اذعان داشت: «در فولاد مبارکه به‌هیچ‌عنوان اجازه نمی‌دهیم حتی بخار آب در فرآیندهای خنک‌کاری اتلاف شود؛ بلکه با استفاده از روش‌های هیبریدی، خنک‌کاری در مدار خشک صورت می‌گیرد».
حفظ محیط زیست؛ یکی از مهم‌ترین معیارهای توسعه پایدار
مدرسی‌فر بااشاره‌به اقدام زیست‌محیطی فولاد مبارکه در ایجاد فضای سبز ازطریق کاشت گونه‌های کم‌آب‌بر در این شرکت بیان کرد: «وسعت این فضای سبز، بیشتر از حداقل میزان استاندارد تعریف‌شده بین‌المللی است و فولاد مبارکه برای آبیاری این فضای سبز، از پساب تصفیه‌شده شهرهای اطراف خود استفاده می‌کند». وی بااشاره‌به حرکت فولاد مبارکه به‌سمت صنعت سبز و هوشمند عنوان داشت: «فلسفه وجودی این شرکت، "شهروند- شرکتی مسئولیت‌پذیر برای خلق آینده بهتر است" که برای تحقق این امر، به توسعه پایدار نیاز است و یکی از مهم‌ترین معیارهای توسعه پایدار نیز حفظ محیط زیست به شمار می‌آید».
کاربرد سرباره‌های فولاد مبارکه درراستای بیابان‌زدایی و کاهش میزان گردوغبار
مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط زیست فولاد مبارکه در ادامه بااشاره‌به مدیریت سرباره‌های حاصل از تولید فولاد اضافه کرد: «90 درصد از پسماند فولادسازان را سرباره تشکیل می‌دهد که درحال‌حاضر سرباره‌ها در دنیا یک محصول تجاری به‌حساب می‌آیند که فولاد مبارکه نیز برنامه‌هایی جهت استفاده از این سرباره‌ها برای جاده‌سازی، تولید سیمان، بیابان‌زدایی و کاهش میزان گردوغبار با مجوز سازمان محیط زیست در آینده‌ای نزدیک دارد». وی بابیان‌اینکه براساس قوانین داخلی فولاد مبارکه، هر خودرویی که در این شرکت تردد می‌کند، باید دارای معاینه فنی معتبر باشد، متذکر شد: «فولاد مبارکه دراین‌راستا به کمک شرکت‌های دانش‌بنیان در تلاش است تا از انرژی الکتریکی در خودروها استفاده کند».
شرکت‌های دانش‌بنیان برای اجرای فاز دوم سیستم پایش لحظه‌ای سنجش کیفیت هوا
مدرسی‌فر بااشاره‌به اجرای پروژه احداث نیروگاه خورشیدی با ظرفیت 540 مگاواتی توسط فولاد مبارکه یادآور شد: «فولاد مبارکه درراستای حفظ محیط زیست، احداث نیروگاه جدیدی با ظرفیت هزار مگاوات ازطریق به‌کارگیری فناوری‌های جدید و بدون نیاز به مصرف آب، را در دستورکار خود قرار داده که فاز نخست آن در سال آینده وارد مدار خواهد شد». وی بااشاره‌به بومی‌سازی قطعات و تجهیزات درراستای اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی در فولاد مبارکه اظهار داشت: «فولاد مبارکه در تلاش است تا با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان، فاز دوم سیستم پایش لحظه‌ای سنجش کیفیت هوا را برای حفظ محیط زیست راه‌اندازی کند».
یک‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در حوزه محیط زیست؛ گواه اهتمام فولاد مبارکه به توسعه پایدار
باتوجه‌به شرایط نامناسب محیط زیستی در اقلیم ایران، دور از انتظار نیست که زیست‌بوم کشور به‌زودی دچار بحران شود و این بحران روزبه‌روز زندگی و سلامت جسمی و روانی افراد را بیشتر دچار مخاطره کند. وضعیت اضطرار محیط زیست در شرایط کنونی، نیازمند برنامه‌ریزی اصولی، اتخاذ تصمیم‌های جسورانه، اختصاص بودجه‌های لازم و عزم و اراده حاکمیت، دولت و فرد فرد جامعه است تا بتوان ضمن پرهیز از تجاوز بیشتر به زیست‌بوم، از بروز عوارض جبران‌ناپذیر در زندگی انسان‌های امروز و نسل‌های آینده جلوگیری کرد. وضعیت اقتصادی کشور به‌گونه‌ای‌ست که نهادهای متولی، امکان سرمایه‌گذاری در حوزه محیط زیست را ندارند و این مسئله، لزوم توجه، تمرکز، اختصاص بودجه و سیاست‌گذاری شرکت‌های بزرگ صنعتی و اقتصادی را که در مسئولیت‌های اجتماعی فعالیت دارند دوچندان می‌کند. توسعه و رشد اقتصادی، زمینه تکامل و پویایی جامعه است و طبیعی‌ست توسعه، بدون توجه به محیط زیست، بی‌معناست. ما تنها یک زمین‌داریم و باید تلاش کنیم که مقصود هر فعالیت اقتصادی، توسعه پایدار جامعه باشد، توسعه‌ای که زندگی انسان‌های کنونی را دچار مخاطره نکند و توانایی نسل‌های آینده در تأمین نیازهای خود را به خطر نیندازد. شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان یک شرکت صنعتی بزرگ، درطول سه دهه فعالیت خود، در کنار توسعه صنعتی و اقتصادی، توجه به محیط زیست و حراست از آب، خاک و هوا را در صدر کلیه اقدامات خود قرار داده، گام‌های مهمی را در حفاظت از طبیعت برداشته و بالغ‌بر یک‌میلیارد دلار دراین‌زمینه هزینه کرده است. دریافت اولین گواهینامه نظام مدیریت محیط زیست در میان واحدهای صنعتی کشور، دریافت گواهینامه مشارکت در برنامه کاهش گازهای گلخانه‌ای از طرف انجمن جهانی فولاد، اخذ بالاترین نشان جامعه مدیریت سبز اروپا و بنیاد جهانی انرژی، دریافت بالاترین نشان کیفیت و محیط زیست (نشان طلایی) از بنیاد بین‌المللی EFQM و دریافت تندیس زرین کیفیت و محیط زیست از سازمان بهره‌وری و تعالی سازمانی، گواهی بر این ادعاست که شرکت فولاد مبارکه از ابتدای کار، متعهد به مسائل محیط زیستی بوده و با به‌کارگیری روش‌های مناسب، بهبود مستمر و مداوم عملکردها، سنجش، ارزیابی و انطباق کلیه فعالیت‌های توسعه و بهره‌برداری مطابق با مقررات زیست‌محیطی و توجه به مسئولیت‌های اجتماعی درزمینه محیط زیست، تلاش مضاعفی را دراین‌راستا مصروف داشته است. علاوه‌بر این مسائل، پایش مستمر آلایندگی‌ها، استانداردسازی و تدوین دستورالعمل، کنترل عملیات درراستای کاهش انتشار آلاینده‌ها و پایش مستمر وضعیت آلایندگی هوا، کاهش مصرف آب، توسعه شبکه‌های آب‌وفاضلاب منطقه و تصفیه و بازچرخانی آب، از دیگر اقداماتی‌ست که این واحد صنعتی را در توجه به آلایندگی‌های خاک، آب‌وهوا در تراز جهانی و سرآمد کشور قرار داده و توانسته است رکورد کمترین حجم آب مصرفی به ازای هر تن تولید فولاد را در مقایسه با مصرف شرکت‌های بزرگ فولادساز جهان به خود اختصاص دهد. اقدامات یادشده تنها بخشی از افتخارات و فعالیت‌های صورت گرفته در حوزه محیط زیست بوده و در حوزه آموزش، فرهنگ‌سازی و مسئولیت‌های اجتماعی این حوزه نیز، کارنامه فولاد مبارکه روشن و درخشان است.