کییف؛ بازنده در سایه طوفان الاقصی
ضربه سنگین حماس به اسرائیل و ماجراهای خونین غزه تیتر یک رسانههای جهان را در مشت خود گرفته است. جامعه جهانی به دنبال کنترل جنون «بنیامین نتانیاهو» و جلوگیری از کشتار در غزه و یک فاجعه بزرگ در خاورمیانه است. در میان زدوخوردهای فلسطینیها و رژیم صهیونیستی، شرکای غربی ازجمله آمریکا و اعضای ناتو، تأمین تسلیحات و ایجاد چتر حمایتی برای اسرائیل را در دستورکار قرار دادهاند. حضور ناوگروه هواپیمابر آیزنهاور و ناوگروه هواپیمابر یو اس اس جرالد فورد در شرق دریای مدیترانه نشاندهنده اوج استرس واشنگتن درباره تحولات غزه است. واشنگتن بهعنوان متحد سنتی و راهبردی اسرائیل خود را موظف میداند که به هر قیمتی و در هراندازهای که لازم باشد به رژیم صهیونیستی کمک کند. در تبادل آتش میان اسرائیل و حماس، بخش بزرگی از زرادخانه صهیونیستی مصرف شده است. شاید تا اینجای کار مسئله خاصی بهنظر نرسد اما نکته اینجاست که در بحبوحه جنگ اوکراین، آمریکا ناچار به انتقال بخشی از ذخایر استراتژیک برای جنگ با روسیه شد. یک حسابوکتاب ساده مبتنی بر مجموعه دادههای فاش شده، نشان میدهد که زرادخانه اسرائیل احتمالاً در مرز هشدار قرار گرفته است. «لوید آستین» رئیس پنتاگون به اسرائیل وعده داده که در مدت چند روز تلآویو هر آنچه نیاز دارد، در اختیارش قرار دهد؛ اما سال بنیادین اینجاست که واشنگتن از کجا و چگونه میتواند موشک و تسلیحات موردنیاز اسرائیل را سریع تأمین کند؟ پاسخ محمولههای تسلیحاتی غرب برای جنگ اوکراین است. درشرایطیکه زرادخانه صهیونیستی در وضعیت هشدار قرار داد، نیاز حیاتی اسرائیل با گذشت زمان بهشکل تصاعدی افزایش پیدا خواهد کرد و این یک دغدغه بزرگ برای آنهاست. آغاز جنگ زمینی در غزه یا احتمال گسترش میدان جنگ با ورود حزبالله باتوجهبه بحران تسلیحاتی به شکلگیری یک مخمصه بزرگ برای تلآویو منجر میشود. مسئله داخلی بایدن در میان مؤلفههایی که پیرامون طوفان الاقصی را نباید نادیده گرفت. درگیری این روزها بین فلسطینیها و رژیم اشغالگر قدس یک اره در گلوی رئیسجمهوری آمریکاست. کاخ سفید به هر قیمتی تلاش میکند سطح تنشها را فریز کند تا یکراه چاره از کانال برخی شرکای عربی پیدا کند اما تلآویو با زرادخانه خالی یک مصیبت بزرگ برای پنتاگون است. اگر بگوییم که در میز ناتو و ژنرالهای آمریکایی مخمصه طوفان الاقصی به کناره رفتن مسئله اوکراین منجر شده است؛ اشتباه نکردیم. رفتارشناسی «ولودیمیر زلنسکی» رئیسجمهوری اوکراین در حمله علیه حماس برای دل اسرائیل نشاندهنده عمق نگرانیهای کی یف درباره وضع پیش آمده است. زلنسکی کاسه داغتر از آش طوفان الاقصی برخلاف موضع کاخ سفید، بر مشارکت مستقیم ایران در عملیات حماس سماجت میورزد. پرخاشگری اوکراین آنچنان تند است که «دیمیترو کولبا» وزیر امور خارجه اوکراین با ادبیات تندی میگوید که «آلمان هرگز در قبال اوکراین احساس گناه نکرده است. آلمان باید بداند که به ما بدهکار است. من سعی میکنم حس مسئولیت را در آلمانها بیدار کنم. آلمان در قبال ما احساس مسئولیت نمیکند و ظاهراً چنین چیزی را فقط در برابر مردم یهودی و روسیه رعایت میکند.» «بوریس پیستوریس» وزیر دفاع آلمان، اظهارات کولبا را «خارج از عرف» توصیف و خاطرنشان کرد که آلمان پس از آمریکا دومین اهداکننده سلاح به اوکراین است. این بگومگو بین کی یف و سران ناتو اتفاق تازهای نیست. در جریان نشست تابستانه پیمان آتلانتیک شمالی ناتو در ویلنیوس لیتوانی هم با تحقیر علنی زلنسکی در عکس یادگاری همراه شد. زلنسکی با بازی انتحاری در ضدحملات بهاره تلاش میکرد سران ناتو را برای پذیرش اوکراین مجاب کند که جواب منفی شنید. از همان زمان، بحث درباره ریختوپاش هزینههای جنگ با روسیه و لزوم کنترل سطح تنش با کرملین مبتنی بر نظرات «هنری کیسینجر» مطرح شد. معادلات اخیر جنگ اوکراین تا پیش از طوفان الاقصی بیشتر پیرامون مباحث مالی و نوع تسلیحات برای کی یف بود اما حالا کل ماجرا بهدلیل فوریت اسرائیل زیر سؤال رفته است. امروز اوکراین احساس میکند که یک بازنده بزرگ در سایه طوفان الاقصی است که در جنگ با روسیه تنها رهاشده است. نکته جالب اینجاست که ظرف روزهای اخیر نوع تحرکات ارتش روسیه تغییر کرده است. ازیکطرف، مسکو مبتنی بر استراتژی جنگ زمستانه در حال ذخیرهسازی موشک در زرادخانههای ارتش سرخ است. از طرف دیگر، روسیه از بلبشوی اطاق فرماندهی ناتو دنبال بهرهبرداری درجهت تغییر استراتژی است. به حاشیه رانده شدن اوکراین از سرخط رسانههای جهان توسط طوفان الاقصی اتفاقی است که تنها ارزش خبری کی یف را کاهش نمیدهد؛ بلکه تب غرب درباره جنگ با روسیه را سرد میکند. این وضعیت، حجم تنهایی اوکراین را بزرگ و بزرگتر خواهد کرد تا عمر مصرف زلنسکی هم رو به پایان باشد.
علی ودایع/ دیپلماسی ایرانی