عدم توجه به کشتار مسلمانان در میانمار
کسی صدای مردم روهینگیا را نمیشنود
لیلا رحیمی خوشبخت/
چنانچه بخواهیم در واکنش به اقدامات دولت میانمار بر اساس مذهب واکنش نشان دهیم، وظیفه حمایت از مسلمانان بهعهده جامعه مسلمین و از جمله کشورهای عربی است.کشورهایی که درحال حاضر بهسرکردگی عربستان در یمن مشغول کشتار همکیشان خود هستند. اوضاع آشفته خاورمیانه و حضور داعش در این منطقه، توجه کشورهای اسلامی به میانمار را تحت الشعاع قرارداده و سبب شده است مسلمانان میانمار در سکوت و بیخبری رسانهای قتل عام شوند.
کشتار مسلمانان بیدفاع میانمار که حتی شهروند سرزمین خود محسوب نمیشوند بار دیگر آغاز شده است. در روزهای اخیر اذیت و آزار و کشتار مسلمانان توسط بوداییان متعصب میانماری آنچنان که باید حمایت جامعه جهانی را بههمراه نداشته است. محیط بسته میانمار و سانسور عامدانه حکومت مانع از اطلاعرسانی گسترده فجایع میانمار بوده است. بهگزارش شبکه تلویزیونی الجزیره انگلیسی، از زمانیکه اجساد هفت بودائی به قتل رسیده با ضربات چاقو پیدا شد، نیروهای امنیتی و ارتش میانمار در شمال استان راخین مستقر شدهاند و تدابیر امنیتی شدیدی در این منطقه برقرار شده است. دولت میانمار، روهینگیای مسلمان را مسئول قتل این بودائیان اعلام کرد. روهینگیاییها هرگونه ارتباط با این قتلها را تکذیب کردهاند. مطالعه تاریخ میانمار نشان می دهد دولت نظامی میانمار در سال 1974 ميلادي، قانون اساسي جديدي را وضع كرد که براساس آن، ميانمار به جمهوري سوسياليستي اتحاديه ميانمار تغيير نام داد. بهموجب این قانون مردم مسلمان میانمار ساكنين غيرقانوني نامیده شدند و تمام داراييهايشان توقيف و از مشاغل دولتي بركنار شدند. براین اساس حق شهروندي مسلمانان توسط دولت نظامی ميانمار سلب شد. هشتسال بعد قانون حقوق شهروندی در این کشور بهتصویب رسید که براساس آن از میان ۱۴۴ قومیت میانماری ۱۳۵ قومیت حق شهروندی دریافت کردند و نهدسته از اقلیتها از حق شهروندی محروم شدند که بزرگترینشان قوم روهینگیا است. این اولینبار نیست که مسلمانان میانمار توسط حکومت این کشور قلع و قمع میشوند. جرقه شروع بحران در سال 2012 در ایالت راخین زده شد. با درگیری میان یک بودایی و یک مسلمان، فرد بودایی کشته شد و این واقعه خشم مردم و مأموران دولتی را برانگیخت. این اتفاق بهانهای شد تا نیروهای افراطی جهت حمله به روستاهای مسلماننشین و آتشزدن منازل آنها رفتارهای نژادپرستانهای را از خود نشان دهند. همزمان رئیسجمهور وقت میانمار تین سین نیز اعلام نمود مسلمانان شهروند میانمار محسوب نمیشوند. نهادهای رسمی بینالمللی از جمله سازمان ملل بارها اعلام کردهاند که مسلمانان میانماری از بسیاری از حقوق ابتدایی خود محروم هستند. رژیم میانمار از صدور کارت هویت برای مسلمانان امتناع میکند و از همینرو، مردم نمیتوانند در داخل کشور تردد کنند. علاوه بر آن، دولت برای مسلمانان گذرنامه صادر نمیکند و لذا آنها از مسافرتهای خارجی محروم هستند و اگر آنها بخواهند از یک روستا به روستای دیگر بروند باید مبلغی را بهعنوان مالیات به دولت بپردازند. تحصیل در دانشگاهها برای مسلمانان ممنوع است و مسلمانان نمیتوانند در ادارات دولتی استخدام شوند. همچنین مسلمانان بدون کسب مجوز نمیتوانند ازدواج کنند و برای گرفتن مجوز باید مالیات بدهند و پس از ازدواج نیز نمیتوانند بیش از دو فرزند داشته باشند. بسیاری از کودکان روهینگیا در غرب میانمار بههمین دلیل از هرگونه تحصیل و سفر و… محروم هستند چراکه والدین مسلمان آنها بدون اجازه دولت ازدواج کردهاند و خودشان جزو فرزندان سوم و یا چهارم هستند. این کودکان شناسنامه نیز ندارند. خانوادههای مسلمانان میانمار مجبور هستند درهرسال یک عکس خانوادگی را که شامل تمامی اعضای خانواده آنها است به دولت تحویل بدهند و درصورتیکه نوزاد جدیدی در خانواده آنها متولد شده و یا یکی از اعضای خانواده آنها درگذشته باشد باید مبلغی را بهعنوان مالیات به دولت بپردازند. از آنها اغلب برای بیگاری استفاده میشود و خدمات عمومی مثل خدمات بهداشتی و آموزش و پرورش از مسلمانان روهینگیا دریغ میشود و 80% آنها بیسواد هستند. اگر مسلمانی در میانمار قصد به راه انداختن فروشگاهی را داشته باشد باید با یک بودائی شریک شود. فرد بودائی در این شراکت هیچ سهمی نمیپردازد اما از سود حاصل از این کار بهرهمند میشود. مسلمانان حق مالکیت بر زمین را ندارند و بسیاری از موارد دیگر که کاملا در تضاد با ابتداییترین حقوق انسانی است . این آزارها و شرایط ضدانسانی بسیاری از بومیان روهینگیا را وادار کرده از سرزمین خود به کشورهای بیگانه مانند بنگلادش، تایلند و مالزی فرار کنند، اما یا جان خود را از دست میدهند یا مجددا به کشورشان بازگردانده میشوند. براساس نظر کارشناسان ریشههای بحران در میانمار به تبعیض نژادی در این کشور و منافع برخی کشورها مانند آمریکا و چین در میانمار مربوط میشود که سبب شده است نقض حقوق بشر در این منطقه را نادیده بگیرند. اختلاف نظامیان با نهادهای دموکراتیک، اسلامهراسی جهانی و سیاست تلافیجویانه بوداییها نیز از جمله دلایلی است که به این بحران دامن میزند. این مسائل سبب شده است روند برخورد با بوداییهای افراطی بهکندی پیش رود. براساس آمار جمعیت روهینگیا ششمیلیوننفر است اما طبق آمار غیررسمی جمعیت این قوم که صددرصد آنها مسلمان هستند به هشتمیلیوننفر میرسد. دولت میانمار برای رفع اختلافات میان مسلمانان و بوداییان، سیاست کوچ اجباری ششمیلیون مسلمان روهینگیایی را از منطقه آرکان اتخاذ کرده است. درحال حاضر بحران ادامه دارد و به خاطر سیاستهای دولت میانمار، سازمانهای حقوق بشری و کشورهای دیگر نمیتوانند به موضوع ورود پیدا کنند. دولت میانمار مانع از اطلاعرسانی در مورد فجایعی است که در روهینگیا رخ میدهد. سازمان عفو بینالملل بوداییان را عامل کشتار، تجاوز و آتشزدن خانه مسلمانان میداند. بهنوشته روزنامه حریت، آنیتا شوگ، سخنگوی شورای اروپایی روهینگیا گفت، ۲۰۰۰ الی ۳۰۰۰ مسلمان روهینگیایی در استان راخین واقع در غرب میانمار کشته شده و هزارانتن دیگر نیز در یک نسلکشی تدریجی مجروح شدهاند. بنگلادش نیز بهعلت نگرانی از سرازیر شدن گروه دیگری از آوارگان میانماری، کنترل مرزهای خود را تشدید نموده است. گفته میشود حدود هزار روهینگیایی اخیرا به بنگلادش فرار کردهاند. بیش از ۱۰۰هزار غیرنظامی در راخین بیخانمان شدهاند درحالیکه ۲۰۰۰روهینگیایی دیگر در مرز بین بنگلادش و میانمار گیر افتادهاند. در همین راستا وزیر امور خارجه بنگلادش، کاردار میانمار در شهر داکا را احضار نموده و درباره احتمال ورود موج جدیدی از پناهجویان به کشورش ابراز نگرانی کرده است. درحال حاضر حدود ۴۰۰هزار آواره روهینگیایی در کمپهایی در خاک بنگلادش در نزدیکی مرز میانمار مستقر هستند. بنگلادش از دولت میانمار خواسته است آوارگان روهینگیا را پس بگیرد و بهطور ریشهای این مشکل را از طریق یک رویکرد فراگیر و جامع حل کند. طی سالهای گذشته مسلمانان روهینگیا به جرم مسلمان بودن از جانب حکومت میانمار هر از گاهی به بهانههای تکراری و مشابه مورد اذیت و آزار قرار میگیرند و از آنجا که در سالهای اخیر بهواسطه اقدامات نفرتانگیز گروههای تکفیری همچون داعش که داعیه مسلمانی دارند، مسلمانان همیشه در مظان اتهام بودهاند، هیچ دولتی صدای آنها را نمیشنود. چنانچه بخواهیم در واکنش به اقدامات دولت میانمار بر اساس مذهب واکنش نشان دهیم، وظیفه حمایت از مسلمانان بهعهده جامعه مسلمین و از جمله کشورهای عربی است.کشورهایی که درحال حاضر بهسرکردگی عربستان در یمن مشغول کشتار همکیشان خود هستند. اوضاع آشفته خاورمیانه و حضور داعش در این منطقه، توجه کشورهای اسلامی به میانمار را تحت الشعاع قرارداده و سبب شده است مسلمانان میانمار در سکوت و بیخبری رسانهای قتل عام شوند. با اینحال انتظار میرود از طریق سازمان همکاریهای اسلامی و سایر نهادهای حقوق بشری ، راهکاری برای اوضاع نابسامان مسلمانان میانمار ارائه گردد. یکی از کسانیکه انتظار میرفت مدتها پیش از این نسبت به قتل عام مسلمانان واکنش نشان دهد آنگ سان سو چی بود که با تاخیر معناداری، طی بیانیهای خواستار حمایت جهانی از وضعیت اسفبار روهینگیا شده است. همچنین الازهر در بیانیهای ضمن درخواست از جامعه جهانی برای پایان دادن به این اقدام ددمنشانه، بر تلاش برای جلوگیری از خونریزی در کشور میانمار تاکید کرد. پاپ فرانسیس نیز آزار و اذیت علیه مسلمانان روهینگیا در میانمار را محکوم کرده و برای رسیدن آنها به «حقوق کاملشان» دعا کرد. وزیر امور خارجه کشورمان نیز خواستار اقدام بینالمللی برای جلوگیری از پاکسازی نژادی بیشتر در میانمار شد. دکتر ظریف در پیامی در صفحه توییتر خود نوشت: جامعه جهانی در قبال تداوم خشونت علیه مسلمانان روهینگیا سکوت کرده است. اقدام بینالمللی برای جلوگیری از پاکسازی قومی و نژادی بیشتر ضروری است و سازمان ملل متحد باید این را اقدامات بسیج کند.