غذاهای فاسدشدنی و فاسدنشدنی
زمانیکه یک ماده غذایی دچار تغییراتی شود و واکنشهای شیمیایی در آن اتفاق افتد، بهگونهایکه ارزش مصرفی آن کاملاً پایین آمده یا از بین برود، دراینصورت این ماده غذایی را فاسد مینامند. سه گروه باکتریها، کپکها و قارچها باعث فساد مواد غذایی میشوند که در شکل ظاهری، طعم و مزه غذاها تأثیر گذاشته و باعث فساد آنها میشوند. میکروبهای فاسدکننده غذا در همهجا وجود دارد. آب، خاک، هوا، پوست حیوانات و پَر پرندگان و همچنین روده حیوانات پر از میکروب است؛ همچنین وسایلی که بیشتر استفاده میکنیم و دست آلوده شخصی که با ماده غذایی تماس دارد، دارای میکروب است که باعث فاسدشدن مواد غذایی میشود. برخی مواد غذایی بهسرعت فاسد میشوند و بهراحتی میکروبهای مختلف به درون آنها نفوذ میکند. ازجمله این مواد خوراکی، توت، موز، گوجهفرنگی، سیبزمینی، هلو، لوبیا، کلم پیچ و قارچ هستند که زود فاسد میشوند. توت یک میوه بسیار فاسدشدنی است که در عرض چندروز تغییر رنگ داده و خراب میشود. هلو بهدلیل انتشار گاز اتیلن بهسرعت پوسیده میشود و حالت طبیعیاش را از دست میدهد. ماهی حساسترین ماده غذایی است که خیلی زود فاسد میشود. ماهی حاوی چربیهای سالم است که درمواجههبا آنزیمهای تجزیهکننده پروتئین، بهسرعت تحتتأثیر قرار میگیرند. باکتریهایی که از ماهی تغذیه میکنند، در دماهای پایین نیز از بین نمیروند؛ اما غذاهای فاسد نشدنی مثل کنسروها و میوههای خشک، سریع فاسد نمیشوند و برای جلوگیری از خراب شدن آنها نیازی به یخچال نیست. لوبیای کنسرو شده را میتوان بهمدت ۲-۵سال در دمای اتاق نگه داشت درحالیکه لوبیای خشک بستهبندیشده را میتوان ۱۰سال یا بیشتر نگهداری کرد. کره بادامزمینی یکی از غذاهای فاسد نشدنی است که میتوان، کره بادامزمینی طبیعی که حاوی مواد نگهدارنده نیست را تا نهماه در دمای اتاق نگهداری کرد. بیشتر میوهها و سبزیهای تازه ماندگاری کوتاهی دارند؛ اما خشکشده آنها جزء غذاهای فاسد نشدنی محسوب میشود. با نگهداری صحیح، بیشتر میوههای خشکشده را میتوان تا یکسال در دمای اتاق نگه داشت و سبزیهای خشک را نیز میتوان تا حدود ششماه نگه داشت. عسل نیز تنها ماده غذایی فاسدنشدنیست؛ بهطورکلی بهتر است که مواد غذایی بهصورت تازه مورداستفاده قرار گیرند ولی چون نگهداری طولانیمدت آنها میتواند، ارزش غذایی آنها را کم کند، لازم است در شرایط اضطراری مواد غذایی فاسد نشدنی را ذخیره و استفاده کرد.
حدیث حسینی/ پایه ششم/ مدرسه زینب قهرمانی شهرستان مهولات
سال تحصیلی: 1401-1400