• شماره 2596 -
  • ۱۴۰۱ دوشنبه ۲۸ شهريور

مروری بر یک‌دهه فعالیت گروه «شباهنگ» درگفت‌وگوبا «محمود درویشی» و «فاطمه قیصرپناه»؛

امین کردبچه چنگی «سرود»؛ کلیدواژه‌ای که احتمالاً پس‌ازسال‌ها ذهن ما را به دوران مدرسه بازگرداند و خاطرات تلخ و شیرین آن‌را برایمان زنده کند. شاید هرگز به این‌موضوع فکر نمی‌کردیم که در روزهایی‌که ما دانش‌آموز کوچک و خردسالی در یک مدرسه بودیم و «سرود» را تنها به‌عنوان یک فعالیت سرگرم‌کننده و آموزنده در مدرسه می‌آموختیم، این هنر بتواند بعدها و پس از پایان فراغت از تحصیل، به‌عنوان یک دغدغه مستمر هنری برایمان به‌حساب آید و این‌روند، به‌مرور برای ما و دیگر اعضای گروه هم‌خوانی‌مان ادامه پیدا کند. «محمود درویشی» یک مربی پرورشی باسابقه است که سال‌هاست به رؤیایی این‌چنینی جامه حقیقت پوشانده؛ رؤیایی که ما را پس‌ازسال‌ها، به هیجان تولید یک سرود دانش‌آموزی در کنار یک مربی پرورشی فعال و پرانرژی می‌برند؛ دانش‌آموزانی که مسیر پرتلاطم علم را آموختند و هر‌یک، امروز به معلمی فرهیخته مبدل شدند تا مسیر «شباهنگی» آیندگان خویش را به نور واژه و موسیقی، روشنایی ببخشند. کنسرت «نغمه‌های عاشورایی» روزهای 11 و 12 شهریورماه جاری، به‌سرپرستی «محمود درویشی» و همسرش «فاطمه قیصرپناه» و با اجرایی از گروه کُرال فرهنگیان «شباهنگ» در سالن «سوره» در حوزه هنری تهران به‌روی صحنه رفت. این‌امر، موجب شد تا سراغ این زوج فرهنگی هنرمند برویم و از دغدغه‌های «شباهنگی‌شان» بپرسیم.

محمود درویشی؛ متولد 11 آبان‌ماه 1349 است که تحصیلاتش را در مقطع کارشناسی رهبری ارکستر و در مقطع کارشناسی مدیریت امور فرهنگی به‌پایان رسانده. وی پدر و مؤسس گروه «شباهنگ» است. درویشی در کنار فعالیت حرفه‌ای‌اش در حوزه موسیقی، مربی پرورشی مدارس نیز هست و دراین‌راه، خاطرات خوشی را کنار دانش‌آموزانش در حوزه سرود و نغمه‌خوانی رقم زده است.

آغازبه‌کار «شباهنگ» با تشکیل یک گروه سرود کوچک پسرانه
آهنگساز، نوازنده و معلم رسمی آموزش‌وپرورش، درباره تشکیل «شباهنگ»، بااشاره‌به‌اینکه این‌گروه، از یک گروه سرود دانش‌آموزی پسرانه آغازبه‌کار کرده، گفت: «این‌گروه در یک منطقه محروم شکل گرفت و به‌واسطه اینکه روزها دانش‌آموزان سر کار می‌رفتند و تمرین‌های گروه به شب ختم می‌شد، شباهنگ نام گرفت و یکی از اعضای همین گروه، یک بیت شعر دراین‌باره به این مضمون سرود: زِ نِی بشنو نوای دل، نوای قلب دل‌تنگم/ همه گویند دیوانه؛ ولی نه من شباهنگم ... و این‌گروه باهمین‌عنوان به فعالیت هنری‌اش در حوزه سرود ادامه داد». وی که مدت 30‌سال در حوزه هنر و 25‌سال به‌عنوان معلم رسمی آموزش‌وپرورش به فعالیت پرداخته، بااشاره‌به‌اینکه درپی تشکیل گروه کر دانش‌آموزی «شباهنگ»، این‌گروه به یک گروه «کُر» خانوادگی مبدل شد، افزود: «از همان روزهای اول، اولیای دانش‌آموزان در جلسات تمرین حضور داشتند و خود آنان در بخش آموزش‌های حرفه‌ای دانش‌آموزان گام برداشته و به گروه کمک می‌کردند».

شاهد رشد و پرورش «نوه‌های شباهنگی» در بستر هنر هستیم
وی باابرازخرسندی‌ازاینکه همین ارتباطات نزدیک دراین‌گروه موجب شده است هشت زوج شباهنگی داشته باشند، گفت: «خوشبختانه این زوج‌های جوان امروز، بچه‌دار شدند و این خردسالان، نوه‌های شباهنگی‌اند که برخی‌ازآن‌ها با وجود سن پایین، کنار گروه هستند و در روند تمرینات حضور دارند». وی بااذعان‌به‌اینکه یکی از «نوه‌های شباهنگی» به‌نام «بهار شیرکوند»، در‌حال‌فراگیری آموزش‌های تخصصی پیانوست، گفت: «این‌ها از اتفاقات بزرگی‌ست که در خانواده شباهنگ به‌وقوع پیوسته است و وقتی عرض می‌کنم خانواده شباهنگ؛ و خود را دراین‌گروه، پدر خانواده می‌دانم، به‌این‌جهت است و باید گفت؛ این ارتباط، یک ارتباط دلی بوده و خداوند متعال را شکر می‌کنم که باوجوداینکه سالیان‌سال از این‌موضوع می‌گذرد، این ارتباط وجود دارد». درویشی باابرازخرسندی‌ازاینکه «گروه کُرال شباهنگ»، با حضور بسیاری از هنرمندان فرهنگی، به یک گروه تخصصی کُرال مبدل شده و از وقتی بخشنامه تشکیل گروه‌های هم‌خوانی و هم‌سرایی فرهنگیان ازسوی آموزش‌وپرورش ابلاغ شد، این‌گروه تشکیل شده، گفت: «بعد از این‌اقدام، زاویه نگاه به این‌گروه، حرفه‌ای‌تر شد؛ بسیارجدی‌تر و دقیق‌تر به موضوع تولید سرود نگاه کردیم و از همین گذرگاه، سعی کردیم آثار فاخرتری را اجرا کنیم و خداوند متعال را شاکریم که توانستیم نتایج خوبی را در جشنواره هم‌سُرایان امور تربیتی (مسابقات کُرال فرهنگیان) رقم بزنیم».

آموزش‌وپرورش در برگزاری جشنواره «کُرال فرهنگیان» خلف‌وعده نداشته باشد
وی بابیان‌اینکه این‌گروه دراین‌مسابقات توانسته در یک دوره مقام نخست را به خویش اختصاص دهد و یک‌دوره حائز مقام سوم شده، گفت: «امیدواریم در دوره جاری که آخرین مسابقات کُرال فرهنگیان برگزار می‌شود، آموزش‌وپرورش، جشنواره را در زمان وعده‌شده برگزار کند و خُلف‌وعده نداشته باشد و ببینیم امسال، چه اتفاقی برای گروه ما رقم می‌خورد؛ هرچند در بخش اول، به جمع برگزیدگان دعوت شده‌ایم». درویشی باابرازخرسندی‌ازاینکه بسیاری از اعضای «شباهنگ»، درحال‌فعالیت در گروه‌های هم‌خوانی و همسرایی مستقلی بوده و با استقلال تمام دراین‌عرصه درحال‌فعالیت‌اند، گفت: «افرادی مثل علی باقری، محمد آذری، مجید اصانلو و نسترن روشن‌فکر؛ و دیگر اعضای این‌گروه که فعالیت هنری‌‌شان را در شباهنگ آغاز کرده‌اند، امروز درحال‌فعالیت هستند و فعالیت هنری‌شان را در گروه‌های مستقل، در حوزه‌های هم‌خوانی و هم‌سرایی ادامه می‌دهند». مؤسس «شباهنگ»، باتأکیدبراینکه این‌گروه، همواره مقابل رؤسای جمهوری وقت به اجرای برنامه پرداخته‌اند و همواره، به‌عنوان گروه رسمی هم‌خوانی و همسرایی آموزش‌وپرورش، در آئین‌های مختلف به اجرای برنامه پرداخته است، گفت: «این‌گروه توانسته در حضور مقام معظم رهبری به اجرای برنامه بپردازد و در برنامه‌های رسمی نیز از اولین گروه‌های هم‌آوایی و هم‌سرایی بوده که به اجرای برنامه پرداخته است».

گروه «شباهنگ»؛ ایده‌پرداز تولید سرود دانش‌آموزی
درویشی بااذعان‌به‌اینکه این‌گروه، توانسته در یکی از جشنواره‌های برگزارشده، در بخش‌های پسران و دختران در حوزه هم‌سرایی و هم‌آوایی لقب «بام سرود ایران» را و همه رتبه‌های اول همه رشته‌ها را به‌خود اختصاص دهد، گفت: «این‌گروه، توانسته لقب گروه ایده‌پرداز در حوزه تولید سرود دانش‌آموزی را نیز به‌خود اختصاص دهد و این‌ها، از مواردی‌اند که به‌صورت گزیده، در حوزه فعالیت گروه هم‌سُرایان شباهنگ می‌توان به آن اشاره کرد».


فاطمه قیصرپناه؛ متولد اول اسفندماه 1395 است. تحصیلاتش را در رشته مدیریت فرهنگی در مقطع کارشناسی به‌پایان رسانده است. وی به‌عنوان مربی پرورشی در آموزش‌وپرورش به فعالیت می‌پردازد. وی 15‌سال است به آموزش آواز دسته‌جمعی برای خانم‌ها و دانش‌آموزان دختر می‌پردازد و هفت‌سال است به‌عنوان آموزگار ابتدایی در آموزش‌وپرورش مشغول‌به‌فعالیت است.

همیشه سعی کردم همراه همسرم باشم
قیصرپناه گفت: «از وقتی گروه کُر شباهنگ با ورود به حوزه دانش‌آموزی، تبدیل به گروه کُر دانش‌آموزی شد، بخش تخصصی و آموزش‌های آوایی خانم‌ها و بانوان فرهنگی برعهده من است». وی بابیان‌اینکه در ابتدای راه فعالیت این‌گروه، فعالیت‌ها تنها به حوزه پسران محدود بود و پس از ورود بانوان به گروه، آموزش‌ها تخصصی‌تر و گسترده‌تر شد، افزود: «رفته‌رفته میانگین سنی اعضا بالاتر رفت و دانشجویان خانم نیز وارد ‌گروه شدند و در ادامه فعالیت که آموزش‌های قسمت بانوان را برعهده داشتیم، نهایتاً به تشکیل گروه کُرال فرهنگیان رسیدیم و با حضور بیشتر همکاران فرهنگی دراین‌گروه، گروه شباهنگ، وارد حوزه فعالیت حرفه‌ای‌اش؛ و گروه هم‌خوانی فرهنگیان شباهنگ تشکیل شد». سرپرست گروه «شباهنگ» باابرازخرسندی‌ازاینکه در کنار همسرش دراین‌گروه به فعالیت می‌پردازد و افتخار شاگردی وی را دارد، گفت: «بالطبع همیشه سعی کردم همراه وی باشم. ورود به این حرفه، زندگی مرا تغییر داده و دراین‌حرفه بسیارجدی پا گذاشتم و می‌توانم بگویم که امروز، به‌صورت خانوادگی، دراین‌قضیه به‌شکلی حرفه‌ای مشغول‌به‌فعالیت هستیم».

آغاز فعالیت در حوزه سرود، از سوم دبستان
وی بابیان‌اینکه سرود را اولین‌بار در مدرسه در کلاس سوم ابتدایی آغاز کرد، باابرازخرسندی‌ازاینکه خود، همسر و دو فرزندش عضو گروه کُرال فرهنگیان بوده، فعالیت دارند و عاشقانه این حرفه را دنبال می‌کنند، گفت: «غالب جمعیت اعضای این‌گروه، با دلشان در کلاس‌های این‌گروه حضور دارند و به‌رغم تمام مشغله‌هایشان در زندگی‌های شخصی، وقتی در کلاس‌های مشترک حضور می‌یابند، می‌توانم بگویم فضای این کلاس، آرام‌بخش‌ترین و امن‌ترین مکانی‌ست که این بزرگواران، برای چندساعت به کار موسیقی بپردازند و به‌گفته خودشان، حال دلشان را خوب کنند».

همدلی و یکدلی شباهنگی‌ها
وی که سال 1375 و در دبیرستان، کار حرفه‌ای هنرهای آوایی را آغاز کرد؛ بابیان‌اینکه شخصاً وقتی در کلاس فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز می‌کند، به‌دوراز دغدغه‌های ذهنی، چندساعتی را در کلاس حاضر شده و با حال‌وهوای موسیقی کار را آغاز کرده و به تمرین می‌پردازد، گفت: «مهم‌ترین و برجسته‌ترین نکته مثبتی که دراین‌گروه وجود دارد، این‌است‌که تمامی اعضای گروه، بسیار همدل و یکدل هستند و باصداقت دورهم جمع می‌شوند و محبت و عاطفه جاری دراین‌گروه، آن‌را به یک خانواده مبدل ساخته است و من نیز، این حس را نسبت به تک‌تک اعضای گروه دارم». قیصرپناه که عناوین متعدد برگزیده کشوری را در رشته سرود در کارنامه هنری‌اش به‌ثبت رسانده است، بابیان‌اینکه این حس را نسبت به تمام اعضای گروه دارد و نسبت به کسانی‌که روزگاری شاگردش بودند و حالا دانشجو شده‌اند، حسی مادرانه دارد، گفت: «معتقدم اعضای این‌گروه، هیچ تفاوتی با فرزندان خودم ندارند و همکارانی هم که عضو گروه کُرال هستند، دقیقاً مانند خواهر و بردار کوچک‌تر و بزرگ‌ترم هستند؛ ازاین‌رو، می‌توان گفت که یک احترام و مهربانی خاصی نیز در گروه ما جاری‌ست و از همین نکته، می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین نکته در گروه شباهنگ یاد کرد که به یک ویژگی خاص مبدل شده است».

نغمه‌سُرایی برای حضرت سیدالشهدا‌؟ع؟ از افتخارات من است
وی یکدلی و همدلی را مهم‌ترین رمز موفقیت گروه کُرال فرهنگیان «شباهنگ» خواند و باتأکیدبراینکه همواره علاقه داشته استعداد و توانایی ذاتی را که خداوند در وجود او قرار داده، در مسیر اهل‌بیت‌؟ع؟ استفاده کند، گفت: «اگر بپرسید چه‌چیزی عزیزتر و باشکوه‌تر از آن‌است‌که برای سیدالشهدا‌؟ع؟ نغمه‌سُرایی کنید؟ می‌توانم بگویم یکی از بزرگ‌ترین افتخاراتم، خواندن برای سید و سالار شهیدان‌ است». قیصرپناه، تولید آثار پیرامون سیره امام‌حسین‌؟ع؟ را از مهم‌ترین دلایل حال خوبش برشمرده و باتأکیدبراینکه ارادتی خاص به امام‌حسین‌؟ع؟ و اهل‌بیت‌؟ع؟ دارد، گفت: «همیشه با خودم می‌گویم که بهتر است این توانمندی که خدا در وجود من نهاده، دراین‌مسیر به‌کار ببرم تا نگاه ویژه اهل‌بیت‌؟ع؟ باعث پیشرفت من و کار می‌شود».

سکوت‌های جاری در موسیقی، بخشی از هنر و زیبایی‌ست
این معلم پرورشی مدارس، هنر را اوج زیبایی خواند و باتأکیدبراینکه هنرمند، کسی‌ست که این زیبایی را بشناسد، گفت: «هرآنچه در بوم نقاشی یا دوربین عکاسی نقش می‌خورد، زمانی خوشایند خواهد بود که با هنرِ فرد تلفیق شود. به‌نظرم، موسیقی نیز خود، اوج هنر است و معتقدم حتی سکوت‌های جاری در موسیقی، بخشی از هنر و زیبایی‌ست و رنگ و نقش قشنگی به فضای کار می‌دهد». وی، باتأکیدبراینکه هنرمند واقعی، کسی‌ست که دغدغه‌ها و مشکلات جامه‌اش را با زبان هنر بازگو و آن‌را مطرح کند و این اتفاق به‌گونه‌ای بیفتد که برای هرکسی قابل‌لمس باشد، گفت: «به‌نظرم، هنرمندی می‌تواند به جاودانگی برسد که اخلاق، مهم‌ترین و اساسی‌ترین محور کارش باشد؛ متانت رفتاری داشته باشد، افتاده‌حال باشد، بتواند با هر قشری ارتباط برقرار کند، غرور کاذب نداشته؛ و همیشه حرفی نو برای گفتن داشته باشد. جامعه با این‌نوع رفتار هنرمند، همواره پذیرای او خواهد بود». وی بااشاره‌به‌اینکه همواره اطرافیانش را به دیدن و شنیدن آثار فاخری هنری ترغیب می‌کند و اعتقاد دارد، دیدن و شنیدن آثار فاخر یا هرکس‌‌‌که دراین‌حرفه به فعالیت می‌پردازد، با تولید آثاری که انجام می‌دهد، می‌تواند موجبات تبلیغ اثرش را فراهم آورد، افزود: «وقتی اثری را به‌روی صحنه می‌بریم و این اثر، در دل مخاطب می‌نشیند، موجب می‌شود که مخاطب بخواهد به‌جای هریک‌از اعضای گروه روی صحنه باشد و به نغمه‌سُرایی بپردازد، موسیقی کار کند؛ و درزمینه آهنگسازی، موسیقی یا دیگر بخش‌های فعالیت‌های یک گروه کُرال مشغول‌به‌کار شود. پس باید به‌این‌نکته اذعان داشته باشم که تبلیغ یک کار خوب، موجب خواهد شد تا افراد علاقه‌مند به این‌حوزه، برای ورد به هنر ترغیب شوند».
عکس: علی‌اصغر طهماسوند

ارسال دیدگاه شما

روزنامه در یک نگاه
ویژه نامه
بالای صفحه