زندگینامه «لویی بریل»
«لوئی بریل» مخترع سیستم نوشتن و خواندن ویژه نابینایان بود؛ او در سال ۱۸۰۹ در پاریس بهدنیا آمد. پدر بریل چرمدوز بود، بریل نیز بسیار علاقهمند بود که در کارگاه پدر خود مشغول کار باشد؛ اما متأسفانه زمانیکه سهساله بود، یک میله آهنی نوکتیز بهنام «درفش» وارد چشم او شد و درنتیجه یکی از چشمانش آسیب جدی دید؛ طولی نکشید که التهاب و عفونت بهچشم دیگر نیز سرایت کرد و قرنیههای هر دو چشم از بین رفت. درنتیجه بریل، بینایی خود را بهطورکامل از دست داد. بعدازآن پدر و مادر لویی او را به مدرسه فرستادند، استعداد لویی بریل برای یادگیری، معلمهای مدرسه را تحتتأثیر قرار داده بود؛ بههمینخاطر آنها لویی را به مرکز یادگیری نابینایان فرستادند. در مدرسه خطی توسط والنتن هائوی برای نابینایان ابداع شده بود؛ خطی سخت که با حروف چوبی خوانده میشد و یادگیریاش آسان نبود خواندن و نوشتن با این حروف برجسته برای نابینایان بسیار مشکل و وقتگیر بود و از همان ابتدا لوئی بهصورت شبانهروزی تلاش میکرد که سیستم خواندن و نوشتنی درست کند که قابلدسترسی برای تمام نابینایان باشد و سرانجام در سن ۱۵سالگی با الهام از تأسی که یادگار پدرش بود و با اصلاح و مناسبسازی خط ابداعی سربازی فرانسوی بهنام کارلوس (باربیر) که در دوران جنگ بااستفادهاز ۱۲ حرف برجسته، یکزبان رمزی برای سربازها ساخته بود، توانست خط جدیدی را ابداع کند. تمام این مشاهدات لویی را مشتاق به ابداع این خط کرد او لامسه را جایگزین بینایی کرد و الفبای شش نقطهای خود را اختراع کرد که موسوم به خط بریل گشت. این خط هماکنون پایه سواد صدهاهزار نابینا در سراسر جهان است. ابداع لوئی نخست با مخالفت مسئولین مدرسه نابینایان پاریس روبرو شد و بهخاطر سختگیریهای مقامات دولتی اختراع بریل تأیید نشد و بودجهای به آن تعلق نگرفت. بااینحال لوئی تسلیم نشد و به راه خود برای آموزش خواندن و نوشتن به نابینایان و همچنین تبدیل کتابها به خط ابداعی خودش ادامه داد؛ اما بعدها با یاری معاون مدرسه خط بریل بهطور رسمی به جهان معرفی شد. لوئی در سن بیستسالگی بهعنوان معلم در مؤسسه نابینایان پاریس شروعبهکار کرد و شاگردان مؤسسه همگی به فراگیری خواندن و نوشتن بااستفادهاز خط ابداعی لوئیس بریل پرداختند. خطی که امروزه در سرتاسر دنیا بهعنوان خط بریل شناختهشده است. لوئی بریل خط خودش را بهنگارش نت موسیقی و ریاضیات هم گسترش داد و درکنار فعالیتهایش برای نابینایان، موسیقیدان قابلی هم شد که در کلیساهای پاریس در روزهای یکشنبه ارگ مینواخت. او در ضمن نوازنده ویولنسل هم بود. بریل در سن ۴۳سالگی و در سال ۱۸۵۲ بهدلیل بیماری سل، جان خود را از دست داد. در مراسم تشییعجنازه بـریل، یک صف طولانی از افرادی نابینا، بهکمک عصاهای سفیدرنگ خود شرکت کرده بودند؛ این نابینایان بهخوبی آگاه بودند تا چه اندازه، بهخاطر خطی که بریل اختراع کرده بود، مدیون زحمات او هستند. خط بریل که از نقطههای برجسته تشکیل میشود، امکان یادگیری دانـشهای بشری مختلف را برای نابینایان فراهم کرد. چندسال پس از مرگ لوئی بریل، اختراع او در سراسر جهان به رسمیت شناخته شد.
محمدامین دروپور/ پایه ششم/ دبستان شهید آیتالله طالقانی شهرستان فریمان
سال تحصیلی 1401-1400