«کتابهای جیکوب» اثر اولگا توکارچوک؛ نویسنده لهستانی برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۸ با ترجمه جنیفر کرافت، «بهشت» اثر میِکو کاواکامی؛ نویسنده ژاپنی با ترجمه ساموئل بت، «النا میداند» اثر کلودیا پینیرو؛ جنایینویس اهل آرژانتین با ترجمه فرانسس ریدل، «نام جدید» اثر جان فاس؛ نویسنده نروژی با ترجمه دیموین سریلز، «خرگوش نفرینشده» اثر بورا چانگ با ترجمه آنتون هور؛ و «مقبره شن» اثر گیتانجالی شری؛ نویسنده هندی با ترجمه دیزی راکول؛ شش اثری هستند که برای کسب مهمترین جایزه ادبی جهان در عرصه آثار داستانی ترجمهشده بهزبان انگلیسی رقابت میکنند. نکته قابلتوجه اینکه در میان شش نامزد نهایی جایزه بوکر بینالمللی امسال، پنج اثر متعلق به نویسندگان زن است. جایزه بوکر بینالمللی که به ادبیات داستانی ترجمهشده بهزبان انگلیسی اختصاص دارد، سال ۲۰۰۵ بهمنظور تکمیل جایزه اصلی «بوکر» آغازبهکار کرد. پارسال «در شب خون همه سیاه است» اثر «دیوید دیوپ» (نویسنده فرانسوی) با ترجمه آنا موسکوواکیس؛ برنده جایزه بوکر بینالمللی شد. برنده نهایی بوکر بینالمللی ۲۰۲۲ در ۲۶ می (۵ خردادماه) طی مراسمی در شهر لندن معرفی میشود. در ادامه این مطلب، پنج زن منتخب برای رقابت دراینرویداد را معرفی میکنیم.
«اولگا توکارچوک» نویسنده لهستانی متولد ۱۹۶۲ است. این نویسنده ۵۷ساله و فعال اجتماعی و البته روشنفکر، بهعنوان یکی از موفقترین نویسندگان نسل خود شناخته میشود. وی سال ۲۰۱۸ برنده جایزه منبوکر بینالمللی برای رمانی باعنوان «پروازها» شد و بهعنوان اولین نویسنده لهستانی این جایزه را ازآنخود کرد. او بعدها بهعنوان ۱۴ زن برنده نوبل ادبی ۲۰۱۸ که سال ۲۰۱۹ معرفی شد، نیز انتخاب شد. «توکارچوک» برای لحن اسطورهای نوشتههایش شناخته شده است. او که بهعنوان روانشناس از دانشگاه ورشو فارغالتحصیل شده؛ مجموعهای از اشعار، چندین رمان و نیز شماری کتاب متشکل از داستانهای کوتاه و کتابهای غیرداستانی در کارنامه دارد. آثار او به تقریباً 40 زبان ترجمه شده و او را به یکی از ترجمهشدهترین نویسندگان معاصر لهستانی تبدیل کرده است.
«میِکو کاواکامی» خواننده، بلاگر و نویسنده ژاپنی متولد 1976 است. کارهای او برنده جوایز معتبر ادبی ژاپن در سبکهای مختلف؛ ازجمله جایزه Akutagawa برای رمان «سینه و تخممرغ» (بهانتخابِ نیویورکتایمز یکی از 10 کتاب برتر سال 2020 بود) یا جایزه Tanizaki در سال 2013 برای داستانهای کوتاه «رؤیاهای عشق» شدهاند. اولینبار ذوق ادبی خود را بهعنوان شاعر در سال 2006 نمایش داد و بعدازآن اولین رمانش (من، دندانهای من و جهان) را در سال 2007 منتشر کرد. نوشتههای او بهخاطر ویژگیهای شاعرانه، نگرش متفاوت به زنان، پرسشهای اخلاقی و پرداختن به معضلات جامعه مدرن شناخته میشوند.
«بورا چانگ» نویسنده کرهای آثار علمی-تخیلی و عموماً غیرواقعی متولد 1976 است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد در مطالعات منطقه روسیه و اروپای شرقی از دانشگاه ییل و دکترای ادبیات اسلاو از دانشگاه ایندیاناست. مجموعهداستان «خرگوش نفرینشده» به چندین زبان برگردانده شده است. او تاکنون سه رمان و سه مجموعهداستان نوشته است. درکنارآن، به ترجمه آثاری از زبانهای روسی و لهستانی به کرهای را نیز پرداخته داده است.
«گیتانجالی شری» رماننویس هندی متولد 1957 است. او که نام کوچک مادرش (شری) را بهعنوان نام خانوادگی خود انتخاب کرده است؛ تابهاینجا چندین داستان کوتاه و پنج رمان نوشته و با اثری بهنامِ Mai در سال 2001 در فهرست نهایی جایزه کتاب متقاطع قرار گرفت که بانیان آن، کتابفروشهای خُرد هندوستان بودهاند. رمان «مقبره شن» او که در فهرست نهایی جایزه بینالمللی بوکر 2022 قرار دارد؛ در سال 2018 باعنوان Ret Samadhi منتشر شده بود. او اثری انتقادی درمورد «پریمچند»؛ نویسنده هندیِ پیشگام ژانر اجتماعی که درمورد سلسلهمراتب طبقاتی و مصائب زنان و کارگران جامعه اواخر دهه 1880 مینوشت نیز منتشر کرده است.
«کلودیا پینیرو» رماننویس و فیلمنامهنویس آرژانتینی متولد 1960 است و بیشتر بهخاطر آثار جنایی و معماییاش شناخته میشود که بیشتر آنها در زادگاهش پرفروش شدند. او برنده جوایز ادبی متعدد؛ ازجمله Premio Sor Juana Inés de la Cruz شده است که هرساله به کتابی که توسط یک نویسنده زن بهزبان اسپانیایی نوشته شود، اهدا میکنند. تاکنون پنج اثر او بهزبان انگلیسی ترجمه و بعضاً به فیلم سینمایی تبدیل شدهاند؛ مانند «شکافی در دیوار» و «تویا».
سروناز بهبهانی