کد خبر:
291166
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۰ چهارشنبه ۱ دي -
07:44
خاورمیانه؛ بهشت کاربران اینترنت
دسترسی به اینترنت و استفاده از آن، طی دهه گذشته بهعنوان بخشی جداییناپذیر از نحوه برقراری ارتباط، یادگیری و عملکرد کلی انسانها در انجام امور روزمره زندگی درآمده و بهویژه در دوسالاخیر، با همهگیری کرونا، بهشدت نیز رونق گرفته است. بااینحال، همین فناوری که توسط برخیازافراد، امری بدیهی تلقی میشود و بعضاً جاذبه اولیه خود را از دست داده؛ برای بسیاریدیگر، همچنان «امکانی کمیاب» بهشمار میرود: طبق گزارش «بانک جهانی»؛ در سال 2019 حدود 57درصدِ جمعیت جهان، از اینترنت استفاده میکردند؛ یعنی تنها اندکی بیش از نصف جمعیت کره زمین! جالبآنکه گاه یافتههای آماری، حقایقی را دراینزمینه عیان میسازد که بهنوعی دورازتصور بوده و ما را با وجوه دیگری از یک ابداع «بهنظر جهانگیر» آشنا میکند؛ مثلاً بررسی اخیر کارشناسان دانشگاه Northwestern در قطر، نشان داده که کشورهای جغرافیای «خاورمیانه» و «شمال آفریقا» در شاخص «استفاده از اینترنت» برجستهتر از سایر نقاط جهان بوده و خصوصاً تحولات 10سالاخیر در آنها منجر به تغییراتی قابلتوجه در «زیست با اینترنت» شده است. دراینمطالعه که بازه زمانی 2013 تا 2019 را درزمینه استفاده از اینترنت در جوامع مختلف جهان موردبررسی قرار داده است؛ مشخص شد میزان رجوع به اینترنت برای موارد گوناگون، در کشورهای عربی به حد اشباع رسیده و «امارات» با نرخ نفوذ 100درصدی وارد سال 2020 شد. قطریها نیز در جایگاه دوم ردهبندی، دامنه نفوذ 99.65درصدی را ثبت کردند. «بحرین»، «کویت» و «عربستان» نیز سه کشور عربیِ دیگر، بین 10 عنوان اول هستند؛ و خاورمیانه را به پایتخت اینترنت جهان تبدیل کردهاند. افزایش کاربران اینترنت از سال 2013 تا 2019 بهویژه در «مصر» (از 22درصد به 75درصد)، «اردن» (از 47درصد به 88درصد)، «لبنان» (از 58درصد به 94درصد)، «تونس» (از 20درصد به 72درصد) مثالزدنیست. گزارش 20 دسامبر 2021 رسانه US News بهاستناد همین پژوهش؛ عنوان کرده که جای بعضی از کشورهای توسعهیافته، در ردههای بالای استفاده از اینترنت، دراینردهبندی بهشکلی قابلتأمل خالیست؛ مثلاً «ایالات متحده» در رتبه 37 جهان؛ و بین «کوزوو»، «استونی» و «لتونی» با رشد یکدرصدی دراینبازه قرار دارد! این رسانه تصرح دارد: «رتبه پائین آمریکا میتواند به مشکلات دسترسی در بخشهای خاصی از این کشور اشاره داشته باشد. البته هزینه استفاده از اینترنت نیز دراینمیان کماثر نیست؛ مطالعه سال 2021 در Pew (یک اندیشکده غیرحزبی)، نشان داده که میزان درآمد، سطح دسترسی به اینترنت را تحتتأثیر قرار میدهد؛ بهطوریکه 97درصد از بزرگسالان آمریکایی با درآمد سالانه 100هزاردلار و بیشتر، از اینترنت خانگی پهنباند استفاده میکنند؛ اما تنها 57درصدِ بزرگسالانی با درآمد زیر 30هزاردلار، چنین امکانی دارند. این نابرابریها، در امتداد خطوط نژادی نیز تشدید میشود؛ مثلاً دادههای بهدستآمده از سرشماری 2015 ایالات متحده نشان داد که خانوارهای بومی آمریکایی، اسپانیایی و سیاهپوست، کمتر از خانوادههای سفیدپوست و آسیایی، به اینترنت خانگی دسترسی دارند». طبق بررسیهای دانشگاه قطری؛ جاییکه کمترین کاربر اینترنت را دارد (از سال 2015 تاکنون) «اریتره» است؛ کشوری در شمال آفریقا با جمعیتی حدود سهمیلیون و 619هزارنفر که تنها حدودِ یکدرصدِ آنها به اینترنت دسترسی دارند. اگرچه آفریقا، کانون فعلیِ بسیاری از سریعترین اقتصادهای درحالرشدِ جهان است؛ اما بهجز «افغانستان» (هشتدرصد) سایر عناوین 10 نام انتهایی فهرست یاشده، از این قارهاند. درواقع، شمال آفریقا ازاینحیث، قابلقیاس با سایر نواحیِ آن نیست.
مصطفی رفعت