کد خبر:
291627
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۱ چهارشنبه ۷ ارديبهشت -
08:31
بازگشت سرخک به ایران؛ و ضرورت توجه بیشتر به بیماری‌های واگیردار در پساکرونا
شناسایی موارد ابتلا به بیماری سرخک در ایران موجب شد تا مسئولان بهداشت‌ودرمان کشور نسبت به شیوع این بیماری به خانواده‌ها هشدار دهند تا واکسیناسیون کودکان خود را فراموش نکنند؛ و این‌درحالی‌ست‌که ایران در سال‌های گذشته تائیدیه سازمان جهانی بهداشت را برای حذف ویروس بومی سرخک دریافت کرده است.
بیماری ویروسی سرخک در کودکان که با علائم تب و بثورات جلدی قرمزرنگ ظاهر می‌شود و با علائم تنفسی، سرفه و آبریزش بینی و همچنین قرمزشدن مخاط چشم همراه است، بسیارمسری بوده و ازطریق تنفس منتقل می‌شود که درصورت تشدید می‌تواند عوارض خطرناکی برای آن‌ها داشته باشد. در ابتدای دوره ابتلا به این بیماری در داخل دهان کودک یک سری ضایعات ایجاد می‌شود و از روز سوم تا چهارم بیماری، علائم پوستی بیماری آغاز می‌شود؛ این علائم در روزهای اول به‌صورت دانه‌های قرمز مجزا از هم درصورت دیده می‌شود و در روزهای بعدی، در بدن و سپس روی دست‌وپا ظاهر می‌شود. در ایران به کودکان در ۱۲ و ۱۸ماهگی، واکسن ام‌ام‌آر (MMR) برای ایمنی‌زایی برابر سرخک تزریق می‌شود. طبق آمار اخیر اعلامی توسط محسن زهرایی (رئیس اداره بیماری‌های قابل‌پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت) از ابتدای سال جاری میلادی یعنی از اوایل دی‌ماه ۱۴۰۰ تاکنون ۹۸ بیمار مبتلابهسرخک در کشور شناسایی شده که ۲۸نفر ایرانی، ۶۶نفر افغانستانی و چهارنفر پاکستانی بودند. این‌تعداد بیمار با بررسی بیش از ۳۰۰۰مورد مشکوک به بیماری در سراسر کشور شناسایی شده‌اند. به‌گفته وی در اتباع خارجی مواردی از ابتلا حتی در گروه سنی بالاتر از ۲۰سال هم مشاهده شده که این‌افراد بیشتر سابقه واکسیناسیون علیه سرخک را نداشته‌اند. مسئولان وزارت بهداشت ضمن هشدار نسبت به افزایش ابتلا این بیماری در کشور تأکید کردند؛ اگر خانواده‌ها به واکسیناسیون کودکان خود دقت کافی کنند و دونوبت واکسن را در زمان مقرر ۱۲ و ۱۸ماهگی به آن‌ها تزریق کنند، جای نگرانی نخواهد داشت. همچنین ساکنان در ایران فارغ از ملیت اگر کودک زیرپنج‌سال دارند و تاکنون تزریق این واکسن را انجام نداده‌اند، حتماً برای واکسیناسیون کودک خود علیه سرخک اقدام کنند. براساس اعلام مسئولان بهداشت‌ودرمان کشور یکی از عوامل احساس خطر درباره شیوع مجدد سرخک در کشور، مرزهای شرقی و غربی هستند. دکتر احسان مصطفوی؛ رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران و استاد اپیدمیولوژی این مرکز تحقیقاتی دراین‌زمینه علت اصلی گزارش موارد سرخک در ایران را شیوع بسیاربالای این بیماری در کشورهای همسایه شرقی و به‌طورخاص افغانستان و تردد اتباع واکسن‌نزده این کشور به ایران دانست. وی درعین‌حال تأکید کرد؛ شیوع بیماری کرونا و تمرکز بیشتر مردم و نظام مراقبت و بهداشتی کشور به این بیماری، می‌تواند یک عامل مستعد کننده برای توجه کمتر به سایر بیماری‌ها باشد. رئیس بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران اظهار داشت؛ سرخک نوعی عفونت سیستم تنفسی‌ست که به‌شدت واگیردار است و حدود ۹۰درصد افرادی‌که علیه این بیماری واکسینه نشده‌اند، اگر با بیمار مبتلابهسرخک در تماس نزدیک باشند، می‌توانند این بیماری را از فرد مبتلا بگیرند. مصطفوی همچنین گفت؛ واقعیت این‌است‌که در دوران همه‌گیری ویروس کووید-19 باتوجه‌به اهمیت زیاد این بیماری برای جامعه جهانی تاحدودزیادی توجه معمول به نظام مراقبت و گزارش‌دهی سایر بیماری‌ها در دنیا کم‌رنگ شد و این‌موضوع زمینه‌ای را برای بروز مجدد بیماری‌های واگیرداری که سالیان‌سال این تصور درمورد آن وجود داشت که به کنترل نسبی درمورد آن‌ها رسیده‌ایم، فراهم کند. وی یادآور شد؛ گزارش بیماری‌هایی نظیر سرخک در کشورهای مختلف و فلج اطفال در مناطقی از دنیا که سال‌ها و دهه‌ها به مرحله حذف این بیماری‌ها رسیده بودند، گویای لزوم توجه دوباره و فراگیر به مراقبت تمام بیماری‌های واگیردار قابل‌پیشگیری‌ست. رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران ادامه داد؛ این‌موضوع نشانگر آن‌است‌که باید بعد از دوسال از همه‌گیری کووید-19 و باتوجه‌به درس آموخته‌های این پاندمی، بازتعریف مجددی از نظام مراقبت بیماری‌ها، هشدار و گزارش‌دهی بیماری‌های واگیردار در تمام کشورهای دنیا انجام شود تا شاهد بازپدیدی بیشتر و مشکلات ناشی از شیوع گسترده‌تر برخی بیماری‌های واگیردار در آینده نباشیم. مصطفوی گفت؛ پاندمی کووید-19 لزوم توجه و اولویت‌دادن به بیماری‌های واگیردار را یک‌باردیگر برای جامعه جهانی روشن کرد و از این‌فرصت باید به‌بهترین‌شکل برای تقویت زیرساخت‌های بهداشتی جوامع استفاده کرد. وی افزود؛ اگرچه عامل اصلی گزارش موارد سرخک در ایران، ناشی از یک همه‌گیری بزرگ این بیماری در کشور افغانستان است ولی قسمتی از افزایش موارد ابتلا به این بیماری در ایران می‌تواند ناشی از عوارض پاندمی کرونا باشد که متأسفانه باعث توجه کمتر به لزوم واکسیناسیون کودکان علیه سایر بیماری هم شد. طبق برنامه کشوری، باید واکسن امام آر (MMR سرخک، سرخجه و اوریون) در دو مرحله و قبل از شش‌سالگی در کنار سایر واکسن‌ها به کودکان تزریق شود. اپیدمیولوژیست انستیتو پاستور ایران تصریح کرد؛ در روزهای اول که موج ضد واکسن کرونا در دنیا اتفاق افتاد، این دغدغه خیلی جدی مطرح شد که این موج می‌تواند در آینده برای سایر بیماری‌های واگیردار هم مشکل ایجاد کند، بنابراین اگر مجالی فراهم شد که برخی کمپین‌ها یا مجامع ضد واکسن ابراز نظر علنی و عمومی داشته باشند، نتیجه عملکرد آن‌ها این‌شدکه تاحدودی نگاه مردم در کشورهای مختلف به تمام واکسن‌ها تحت‌تأثیر قرار گیرد و این‌موضوع می‌توانست تأثیرگذار بر روند واکسیناسیون کودکان علیه سایر بیماری‌ها در ایران هم باشد. مصطفوی بر کنترل مرزها برای جلوگیری از شیوع بیماری‌های واگیردار در کشور تأکید کرد و گفت؛ باتوجه‌به همه‌گیری شدید سرخک در افغانستان که در آن با وجود نظام مراقبت بیماری‌ها و گزارش‌دهی ضعیف دراین‌کشور، حدود ۵۰۰۰۰مورد ابتلا و صدهامورد مرگ ناشی از این بیماری گزارش شده، در ماه‌های اخیر تعداد موارد واردشده به ایران روند افزایشی داشته و بیمارانی در استان‌های مختلف شناسایی شده‌اند. وی یادآور شد؛ این‌موضوع، موجب شده که به‌دلیل شدت سرایت این ویروس، تمام کودکانی که تاکنون واکسیناسیون آن‌ها تکمیل نشده است، برای تزریق واکسن ام‌ام‌آر فراخوان شوند. رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران اظهار داشت؛ سرخک که درحال‌حاضر از کشور همسایه وارد ایران شده است در استان‌هایی نظیر سیستان‌وبلوچستان، هرمزگان، کرمان، خراسان، بوشهر، فارس، اصفهان، قم و تهران گزارش شده. ازاین‌رو، ترددهای مرزی را باید به‌صورت جدی‌تر کنترل و پایش مرزی هم باید همچنان به قوت دنبال شود. مصطفوی پایش جدی‌تر ترددهای مرزی، گسترش واکسیناسیون اتباع افغانستانی در ایران علیه سرخک و تکمیل برنامه واکسیناسیون کودکان ایرانی را از مهم‌ترین عوامل کنترل شیوع این بیماری در کشور دانست و گفت؛ با گذشت دوسال از همه‌گیری کووید-19 هنوز اثرات این بیماری بر سایر بیماری‌های واگیردار مشهود است و باید براساس درس آموخته‌های این بیماری عالم‌گیر، بازتعریفی از نظام مراقبت و هشدار بیماری‌های واگیر در دنیا انجام شود. وی ادامه داد؛ جمهوری اسلامی ایران از سه‌سال‌پیش گواهینامه حذف سرخک را از سازمان جهانی بهداشت دریافت کرده است این به‌آن‌معناست‌که سازمان جهانی بهداشت تائید کرده است که انتقال سرخک در داخل کشور از یک ایرانی به ایرانی دیگر اتفاق نمی‌افتد اما هرسال تعدادی موارد ابتلا به سرخک در کشور وجود داشته است. بخش قابل‌توجهی از مبتلایان، مربوط به جمعیت غیرایرانی بودند که واکسیناسیون سرخک را در کشورشان انجام نداده‌اند. استاد اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران گفت؛ این‌افراد اگر مبتلا شده و کودکی درتماس‌با آن‌ها قرار گیرد و واکسیناسیون سرخک آن کودک هم کامل نشده باشد، می‌تواند بیماری را به‌سرعت به کودک منتقل کنند. مصطفوی گفت؛ در شرایط حاضر باید دربرخوردبا هرگونه تب و بثورات جلدی ماکولوپاپولر (دانه‌های پوستی در سرخک) بلافاصله اقدامات جداسازی برای پیشگیری از انتقال احتمالی به سایرین انجام شود.
مهرنوش خانزایی/ ایرنا