کد خبر:
292555
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۱ چهارشنبه ۹ آذر -
05:39
آمریکای لاتین؛ در مسیر تبدیل به الگوی جهانی گذار انرژی
آمریکای لاتین می‌تواند به یک معیار جهانی برای انتقال انرژی تبدیل شود، به‌طوری‌که طبق توافق ۱۵ کشور آمریکای لاتین در قالب طرح «رِلاک» ۷۰درصد برق این‌منطقه تا سال ۲۰۳۰ از محل انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین خواهد شد. به‌گزارش روزنامه آل پائیس؛ ترکیبی از عوامل فنی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در آمریکای لاتین و کارائیب از مدت‌هاقبل درحال‌شکل‌گیری‌ست و این‌منطقه را به مکانی با شرایط مناسب برای معرفی به‌عنوان معیار جهانی برای انتقال انرژی به‌سمت انرژی‌های تجدیدپذیر تبدیل کرده است. ابتکارعمل «رِلاک» با ۱۵ کشور امضاکننده مقرر کرد تا سال ۲۰۳۰ میلادی، ۷۰درصد برق مصرفی منطقه از انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین شود. هدفی که دست‌یافتنی بوده و شواهد ملموسی برای اثبات آن وجود دارد. براساس گزارش بانک جهانی (۲۰۲۰)، حدود ۲۰درصد از جمعیت جهان در ۷۰ کشور با شرایط مطلوب راه‌اندازی سیستم فتوولتائیک (تبدیل مستقیم انرژی خورشیدی به انرژی الکتریسیته) زندگی می‌کنند؛ جایی‌که میانگین روزانه بیش از ۴.۵کیلووات‌ساعت برای جوشاندن حدود ۲۵لیتر آب کافی‌ست. کشورهای آمریکای لاتین که دراین‌دسته‌بندی قرار می‌گیرند عبارت‌اند از شیلی، پرو، مکزیک و آرژانتین؛ اما سایر کشورهای این‌منطقه نیز آن‌چنان عقب نیستند و تولید برق دراین‌مناطق از محل انرژی‌های تجدیدپذیر در محدوده ۳.۵ تا ۴.۵کیلووات‌ساعت قرار دارد. ازنظر پتانسیل بادی، شیلی و کلمبیا پیشتاز هستند. این منابع غنی و ظرفیت چشمگیر آمریکای لاتین و کارائیب موجب افزایش سرعت سرمایه‌گذاری‌ها در سال‌های اخیر تبدیل شده. برزیل، شیلی و مکزیک بخشی از ۲۰ کشور جهان بودند که در ۲۰۱۹، بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها در تقویت ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر را به‌خود اختصاص دادند. ظرفیت راه‌اندازی و نصب‌شده انرژی‌های تجدیدپذیر در پایان سال ۲۰۲۱ دراین‌منطقه به ۲۹۱.۷۷۰مگاوات رسید که درمجموع، افزایش شش‌درصدی نسبت به سال ۲۰۲۰ را نشان می‌دهد. بزرگ‌ترین ظرفیت نصب‌شده در ۲۰۲۱ در آمریکای جنوبی با راه‌اندازی پارک تولیدی ۲۴۴.۹۷۵مگاوات ایجاد شد که ۸۴درصد از مجموع ظرفیت نصب‌شده در منطقه را تشکیل می‌دهد. کشورهایی که در ۱۰سال‌گذشته بیشترین رشد در ایجاد پارک تولید انرژی‌های تجدیدپذیر را داشته‌اند عبارت‌اند از شیلی با ۱۱۱درصد، اروگوئه با ۱۰۱درصد، مکزیک با ۹۹درصد و برزیل با ۶۶درصد. علاوه‌براین، پیشرفت‌ها در وضع مقررات و نقشه‌راه انواع مختلف انرژی مانند انرژی بادی فراساحلی کلمبیا نیز چشمگیر بوده است. کلمبیا به‌تازگی به «اتحاد جهانی انرژی بادی دریایی» پیوسته است و درحال‌حاضر تنها کشور منطقه عضو این بلوک است. ازطرفی، ظرفیت فعلی و آینده انرژی تجدیدپذیر، آمریکای لاتین را به منطقه‌ای با پتانسیل بالا برای تولید هیدروژن سبز تبدیل می‌کند. این منبع انرژی می‌تواند به‌عنوان تأمین‌کننده در بخش صنعتی، حمل‌ونقل و گرمایش ساختمان‌ها استفاده شود. چند کشور منطقه ازجمله شیلی، اروگوئه، پاراگوئه و کلمبیا، نقشه‌راه هیدروژن سبز خود را پیش‌تر منتشر کرده‌اند. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند به منطقه کمک کند تا روند کربن‌زدایی اقتصاد خود را ارتقا دهد و در هر دو دوره گذار (انرژی و اقتصاد) به‌طور هم‌زمان پیشرفت کند. انتقال عادلانه انرژی، فرصتی برای همسویی جریان‌های مالی با توافق پاریس (مهم‌ترین معاهده آب‌وهوایی در سطح بین‌المللی) مانند توزیع یارانه‌ها، اصلاحات مالیاتی، ارتقای وضعیت پس‌انداز و سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه انرژی‌های پاک است. علاوه‌براین، طبق داده‌های سازمان بین‌المللی کار، اگر جهان بتواند تا پایان قرن، افزایش دمای کره زمین را به دو درجه‌سانتی‌گراد محدود کند تا سال ۲۰۳۰، ۱۵میلیون شغل در آمریکای لاتین و کارائیب به‌لطف تغییرات تولیدی غذا و انرژی ایجاد می‌شود. نکته حائزاهمیت اینکه فراتر از چارچوب کلی آمریکای لاتین و کارائیب، نرخ پیشرفت کشورها متفاوت خواهد بود؛ فرآیند انتقال به انرژی‌های تجدیدپذیر برای کشورهایی که ازنظر اقتصادی به سوخت‌های فسیلی وابسته نیستند، آسان‌تر خواهد بود؛ السالوادور، هندوراس، نیکاراگوئه، کاستاریکا، پاناما، پاراگوئه و اروگوئه از این‌کشورها هستند. به‌این‌ترتیب، انتقال عادلانه انرژی به‌عنوان یک فرصت درنظر گرفته می‌شود. چندین کشور منطقه مانند گواتمالا، به لیز، هندوراس، کاستاریکا، کلمبیا، سورینام و شیلی درحال‌حاضر برنامه‌های انتقال انرژی را در تعهدات آب‌وهوایی بین‌المللی خود گنجانده‌اند که پتانسیل تقویت چارچوب‌های سیاستی در سطح بخش‌های مختلف دولتی را تشریح می‌کند. کار بر روی سیاست‌ها و چارچوب‌های نظارتی قوی به‌ویژه مقررات مربوط به سیستم‌های ذخیره انرژی، استانداردهای بهره‌وری انرژی، تقاضای هدفمند هیدروژن سبز و تغییر رفتار در‌مطابقت‌با آثار بلندمدت از مواردی‌ست که جهت تسریع سرمایه‌گذاری‌ها در انتقال فناوری موردنیاز باید درنظر گرفته شود. براساس «شاخص گذار انرژی» (ETI)، آمریکای لاتین و کارائیب ازنظر عملکرد سیستم انرژی، پایداری زیست‌محیطی و سرمایه‌گذاری‌ها، بهتر از میانگین جهانی عمل کرده و از زیرساخت‌های انرژی بهتری برخوردارند. نکته مهم اینکه سرمایه‌گذاری‌ها در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر باید در سراسر منطقه و بین کشورهای مختلف توزیع شود تا نابرابری کاهش یابد. در منطقه‌ای از جهان که طبق شواهد انتظار می‌رود تقاضا برای انرژی در دهه‌های آینده ادامه یابد، هنوز ۱۷میلیون‌نفر (به‌طور عمده در کشورهای آمریکای مرکزی) به برق دسترسی ندارند. این‌مسئله فرصتی برای بازیگران حوزه انرژی پاک است تا تلاش‌ها، منابع و ایده‌های نوآورانه خود را بر دستیابی به انرژی پاک براساس ظرفیت‌های منطقه متمرکز کنند. نباید فراموش کرد که این گذار را نمی‌توان تنها به یک تحول تکنولوژیکی محدود کرد و باید بر شیوه تولید و مصرف انرژی روزانه مردم تأثیر گذاشته و به‌دنبال تعادل بین منابع‌طبیعی و جامعه باشد.
الهه طهماسبی بنفشه‌درق/ ایرنا