کد خبر:
405960
| تاریخ مخابره:
1404 شنبه 27 ارديبهشت -
07:23
تأمین مالی ساخت نیروگاههای تجدیدپذیر در هالهای از ابهام!
اینروزها درشرایطیکه خاموشیهای مکرر گریبانگیر مردم شده و تنها راه برونرفت از آن توسعه تجدیدپذیرهاست، تأمین مالی ساخت نیروگاههای تجدیدپذیر در هالهای از ابهام قرار دارد. بهگزارش فاطمه صفری دهکردی (مهر)؛ وزیر نیرو با شعار توسعه تجدیدپذیرها پا به ساختمان نیایش گذاشت و در ایام اولیه آغازبهکار برنامه وزارتخانه برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیرها و رسیدن به ۵۰هزارمگاوات در پنجسال بهکمک بخش خصوصی و مشروط به تأمین مالی دانست. همانروزها تفاهمنامهای میان مپنا و ساتبا برای ساخت 3000مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر بهامضا رسید؛ اما اینطورکه بهنظر میرسد گامی برای تأمین مالی ازسوی صندوق توسعه ملی صورت نگرفته؛ زیرا چندیپیش امیر دودابینژاد (معاون سرمایهگذاری و تنظیم مقررات سازمان انرژیهای تجدیدپذیر) دررابطهباآن گفته بود: «مهمترین گلوگاه بخش خصوصی در حوزه تجدیدپذیر، تأمین مالیست و طبق مصوبه هیئتوزیران؛ مجموعههای مرتبط با انجام و فرایند توسعه تجدیدپذیرها در کشور چارهاندیشی کنند».
صندوق توسعه ملی در فروردینماه وعده سهمیلیارددلار تأمین مالی انرژیهای تجدیدپذیر را داد درحالیکه محسن طرز طلب معاون وزیر نیرو و رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر دررابطهبا تأمین مالی برای ساخت نیروگاههای تجدیدپذیر گفته بود؛ تاکنون ۱۰درصد از ۲.۵میلیارددلاری که دولت قول تأمین آنرا داده، تأمین شده است. محمد اولیا مدیرعامل گروه مپنا دررابطهبا وضعیت همکاری وزارت نیرو و این شرکت گفت: بین وزارت نیرو و مپنا قراردادی منعقد نشده و سال گذشته تفاهمنامهای بهامضا رسید که تأمین مالی آن به روشهای متفاوت ازجمله صندوق توسعه ملی و مشارکت با بانکها دنبال کردیم تأمین مالی اینپروژهها هنوز محقق نشده که بتوان به آنها را اجرا کرد. وی افزود: پروژههای دردستاجرا EPC از کارفرمایان دیگری گرفتیم و درحالاجرا هستند یا بخش سرمایهگذاری گروه مپنا مربوط به قبل از تفاهمنامه سال گذشته و مربوط به مناقصاتی است که در سال ۱۴۰۲ از ساتبا برنده شده بودیم و اکنون بهتدریج درحالاجرا است. اولیا دررابطهبا میزان سرمایه موردنیاز برای آغاز پروژههای بزرگ در حوزه تجدیدپذیرها گفت: عددهای قابلتوجه دراینحوزه وجود دارد مثلاً برای یک نیروگاه ۱۰۰مگاواتی تقریباً معادل ۳۰میلیوندلار تأمین مالی نیاز است که بخشیازآن بهصورت ارزی و بخشی بهصورت ریالیست. اگرچه صندوق توسعه ملی وعده سهمیلیارددلار تأمین مالی تجدیدپذیرها را داده است اما بهنظر میرسد بهصورت قطرهچکانی در حال تزریق مالی است چراکه اولیا دراینزمینه میگوید: باتوجهبه مطالباتی که داریم برای انجام اینپروژهها با منابع خودمان بهشدت محدودیت داریم اما سعی خودمان را میکنیم و مقداری از پروژههای درحالانجام با منابع مالی مپنا درحالانجام است. این مقام مسئول خاطرنشان کرد: اقداماتی که باید بهصورت دولتی یا ازطرف ساتبا برای تأمین مالی از صندوق توسعه ملی صورت بگیرد بسیاری از توافقات و مصوبات را گذرانده اما هنوز به پولی که امکان آغاز عملیات اجرایی را داشته باشد نرسیده است. وی ادامه داد: بخشی از سه مگاواتیهای که در پستهای توزیع ساتبا از چندماهپیش شروع کرد و بخشیازآن مربوط به ما است اینپروژه بهصورت epc برای ساتبا است و آنطورکه سازمان انرژیهای تجدیدپذیر اعلام کرده تأمین مالی آن انجام میشود. اولیا ادامه داد: اینپروژه تقریباً آغاز شده و اقدامات مقدماتی آن انجام است اما متأسفانه هنوز پول قطعی مربوط به عملیات اجرا به پروژه نرسیده که امکان سرعتبخشی به اینپروژه وجود داشته باشد. برای ۵۴۰مگاواتی اجرای آن برعهده ما بوده به سرمایهای ۱۵۰میلیوندلار معادلهای نیاز دارد. وی درپاسخبهاینسؤالکه سال گذشته تفاهمنامهای با وزارت نیرو برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر بهامضا رسید، دراینراستا چه اقداماتی شده است، گفت: از سال گذشته چند پروژهها آغاز شده و درحالاحداث است که بهزودی شاهد نتایج آن خواهیم بود. وی ادامه داد: کمکم نتایج اینپروژه مشخص میشود یکی از مهمترینهای آن میتوان فاز اول به پروژه ۱۲۰مگاواتی آفتاب شرق مربوط به مجتمع فولادمبارکه اصفهان اشاره کرد که ابتدای هفته قبل وارد مدار تولید شد که یکی از بزرگترین بخشهای انرژی خورشیدی کشور را تشکیل میدهد. اولیا تأکید کرد: مابقی پروژهها که ادامهدهنده پروژه آفتاب شرق و سایر پروژههای دردستاجرا بهمرورزمان وارد مدار تولید میشود. وی بااشارهبهاینکه تاکنون ۱۵۰مگاوات وارد مدار تولید شده است، خاطرنشان کرد: تا پایان تابستان ۱۵۰ تا ۲۰۰مگاوات انرژی خورشیدی دیگر وارد مدار تولید میشود. برخی از پنلهای خورشیدی ساخت داخل هستند اما آنطورکه کارشناسان میگویند ساخت پنلهای خورشیدی در کشوری جز «چین» صرفه اقتصادی ندارد؛ پس پنلهای داخلی تنها بخش کوچکی از نیاز موردنیاز ما را تأمین میکند، مدیرعامل مپنا صحه براینموضوع گذاشته و میگوید: پنلهای مورداستفاده معمولاً وارداتی هستند اما بخشی هم سازنده داخلی دارد اما بخشی که داخلی درحالتولید است عمده تولید مربوط به یکی از شرکتهای فعالترین زمینه است که برای پروژههای خودشان مورداستفاده قرار میگیرد و آنچیزیکه ما در پروژههایمان استفاده میکنیم بخش کوچکی تولید استفاده میکنیم که نزدیک به ۲۰درصد نیاز ما را تشکیل میدهد و بیش از ۸۰درصدش پنلهای وارداتی است. ابتدای سالجاری هاشمی مدیر نظارت و وصول مطالبات صندوق توسعه ملی دراینزمینه گفت: او بابیاناینکه اولویتهای سرمایهگذاری صندوق در ۱۴۰۴ بر طرحهای زودبازده و صادراتمحور متمرکز است و در کنار پروژههای حوزه نفت، گاز، پتروشیمی و فولاد، باتوجهبه ناترازیهای موجود در بخش انرژی بهویژه برق و دستور ریاستجمهوری، بخش انرژیهای تجدیدپذیر نیز در اولویت سرمایهگذاری قرار گرفته است. بهگفته وی با هماهنگیهای صورتگرفته و تقسیمکار بین دستگاههای اجرایی، طی روزهای آینده تأمین مالی یکی از بزرگترین طرحهای نیروگاهی کشور در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر توسط صندوق آغاز خواهد شد. اینطرح بخشی از برنامه تولید ۳۰ هزارمگاوات برق از منابع تجدیدپذیر در کشور است که مجوزهای لازم آن صادر شده و ازسوی کارگروههای مربوطه طبقهبندی و اولویتبندی شده است. دراینچارچوب، هر طرحی که مجوز لازم را از ساتبا (سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری برق) اخذ کرده و ازسوی بانک عامل به صندوق معرفی شود، میتواند وارد فرآیند تأمین مالی شود. آنطورکه بنیهاشمی دررابطهبا میزان سرمایه درنظرگرفتهشده برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر گفته است برای توسعه انرژیهای سهمیلیارددلار برای انرژیهای درنظر گرفته است. درصورتیکه برای ۱۰۰مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر به ۳۰میلیوندلار نیاز باشد برای احداث ۳۰هزارمگاوات نیروگاه تجدیدپذیر نهمیلیارددلار تأمین مالی باید صورت بگیرد درحالیکه صندوق توسعه ملی وعده سهمیلیارددلار برای ایجاد ۳۰هزارمگاوات نیروگاه تجدیدپذیر را داده است یعنی تنها یکسوم از منابع موردنیاز را تأمین میکند و مابقی آن باید ازطریق بخش خصوصی که کمتر رغبتی برای سرمایهگذاری دراینبخش دارد تأمین شود؛ اما آنطورکه محسن طرز طلب گفته است تنها ۱۰درصد آن ازطریق صندوق توسعه ملی وصول شده است. ضمناً وعده وزیر نیرو برای ۵۰هزارمگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در پنجسال به سرمایهای ۱۵میلیارددلاری نیاز دارد و مشخص نیست که آیا طی سالهای آتی بخش خصوصی برای تأمین مالی آن ورود کند یا خیر! نیز باید توج کرد؛ کارشناسان تنها راه برونرفت از خاموشیهای برنامهریزیشده و برنامهریزینشده توسعه تجدیدپذیرهاست؛ پس بهتر است وزارت نیرو و صندوق توسعه ملی شفافسازی دراینراستا انجام دهند.