وقتی نوبت به هالیوود میرسد، همیشه این امکان وجود دارد که جایگاه برترين بازیگران زن با هم عوض شود؛ چراکه با انتشار بسیاری از فیلمها و برنامههای تلویزیونی، همیشه موقعیت برای بازیگران زن نوظهور؛ آنهم برای تصاحب جایگاهی درخور فراهم است. بااینحال، برخی از بهترین بازیگران زن هالیوود که تابهامروز نامشان دراینجولانگاه بزرگ حک شده، توانستهاند تا سالیان طولانی در کانون توجهات باقی بمانند. استعداد بالا و تواناییشان در بازیگری به آنها این امکان را داد که نزد مخاطبان، جایگاه خاصی داشته باشند و همواره در مقام یک ستاره به دیگران معرفی شوند. بازیگرانی که مخاطب فیلم را سر ذوق میآورند و او را به تحسین وامیدارند. هدف از این مقاله نیز معرفی اسامی برترین بازیگران زن هالیوود است؛ معیارهای انتخاب، توانایی اجرا، تعداد نقشهای بهیادماندنی و سایر ویژگیهای خاص بازیگریست که یک ستاره هالیوود را دراینزمینه متمایز و نام او را در میان بهترینها ثبت میکند.
مری پیکفورد
سال تولد: ۱۸۹۲ | سال مرگ: ۱۹۷۹
پیکفورد یکی از ۳۶ بنیانگذار اصلی آکادمی هنرها و علوم سینمایی بود. او فعالیت هنری خود را با تئاتر آغاز کرد؛ اما از سال ۱۹۱۳ تصمیم گرفت تنها در سینما فعالیت کند. درامهای «در کالسکه بیشاپ»، «هوس» و بهویژه «قلبهای سرگردان» محبوبیت او را افزایش دادند. در اثر آخر، نام پیکفورد برای اولینبار، بالاتر از عنوان فیلم درج؛ و او رسماً تبدیل به یک ستاره شد. فیلم بعدیاش؛ «تِس در سرزمین طوفانی»، او را به محبوبترین بازیگر زن آمریکا تبدیل کرد و بهفاصله کمی، او در دهههای ۱۹۱۰ و ۱۹۲۰ مشهورترین بازیگر زن دنیا بود. مسئلهای که به پیکفورد آسیبی جدی زد، ظهور صدا در سینما بود. اضافهشدن صدا به فیلمها، مساوی بود با نابودی پیکفورد؛ چراکه او ارزش صدا را دستکم گرفته بود. در «عشوهگر» نقش دختر بیپروای اعیانی را بازی کرد که فیلم موفقی شد و برای او اسکار بهترین بازیگر زن را درپی داشت. وقتی پیکفورد به آخرین سالهای 30سالگیاش رسیده بود و دیگر نمیتوانست نقش کودکان، نوجوانان آتشینمزاج و زنان جوان چابک را که موردعلاقه هوادارانش بود، بازی کند و برای نقش زنهای اغواگر فیلمهای ناطق هم مناسب نبود، تصمیم گرفت در انتخاب نقشهای خود تجدیدنظر کند. او در سال ۱۹۳۳، برای بازی در نسخه لایواکشن «آلیس در سرزمین عجایب» برای «والتدیزنی» آزمون دوربین تکنیکالر داد؛ اما با انتشار نسخه پارامونت از این کتاب، ساخت این فیلم لغو شد. وی در ۸۷ سالگی براثر خونریزی مغزی درگذشت.
کلودت کولبرت
سال تولد: ۱۹۰۳ | سال مرگ: ۱۹۹۶
کولبرت کار خود را از سالهای پایانی دهه ۱۹۲۰، در تولیدات برادوی آغاز کرد و با آغاز سینمای ناطق، کارش در فیلمهای سینمایی را ادامه داد. او که ابتدا با «پارامونت پیکچرز» همکاری میکرد، رفتهرفته بهسمت بازیگری مستقل تغییر مسیر داد. کلودت زمانی در زندگی حرفهای خود پیشرفت اساسی کرد که سسیل بی. دمیل، او را در نقش زن اغواگر فیلم تاریخی و حماسی «علامت صلیب» محصول ۱۹۳۲ در مقابل فردریک مارچ و چارلز لوتن انتخاب کرد. این فیلم، یکی از پرفروشترین فیلمهای او بود. در سال ۱۹۳۳، درباره قراردادش با «پارامونت» دوباره مذاکره کرد تا بتواند در آثار استودیوهای دیگر نیز حضور یابد. در فیلم «خواننده غمگین» با بازی ریکاردو کورتس و دیوید منرز، از صدای آوازی او استفاده شد. در سال ۱۹۳۳، وی سیزدهمین بازیگر موفق گیشه بود. تاآنسال، در ۲۰ فیلم بازی کرده بود؛ یعنی بهطورمیانگین سالی چهار فیلم. بسیاری از اولین آثارش موفق بودند و بازی او نیز تحسینشده بود. نقشهای اصلی او جدی و متنوع بودند و این، همهفنحریفبودن او را ثابت میکرد. وی برای بازی در فیلم «یکشب اتفاق افتاد» اسکار بهترین بازیگر زن را دریافت کرد و برای دو فیلم دیگر نیز نامزد دریافت این جایزه شد. «کلئوپاترا» (۱۹۳۴) و «داستان پالم بیچ» (۱۹۴۲) از دیگر آثار مهم او هستند. با آغاز دهه ۱۹۵۰، کولبرت از سینما کناره گرفت و به کار در تلویزیون و تئاتر پرداخت. وی در سال ۱۹۵۹، برای بازی در تئاتر «دورِ ازدواج» نامزد دریافت جایزه تونی شد. در دهه ۱۹۶۰ کمکار شد؛ اما در سالهای ۱۹۷۰، فعالیت خود را در تئاتر از سر گرفت و برای کارهایش در تئاتر شیکاگو در سال ۱۹۸۰ جایزه «سارا سیدنز» را دریافت کرد. برای بازی در سریال «دو خانم گرینویلز» یک جایزه گلدنگلوب بهدست آورد و نامزد دریافت جایزه امی شد.
کاترین هپبورن (Cathrine Hepburn)
سال تولد: ۱۹۰۷ | سال مرگ: ۲۰۰۳
پدرومادرش همیشه او را ترغیب میکردند کاری را که فکر میکند درست است، انجام دهد و همواره حرفهایش را بزند؛ ازاینرو، از کودکی رفتاری پسرانه؛ و با برادرش رابطهای صمیمانه داشت؛ اما وقتی تنها ۱۴سال داشت، مرگ برادر، آسیبی جدی را برای روح او رقم زد. اینمسئله موجب شد تا هپبورن منزوی شده؛ تاجاییکه بهجای مدرسهرفتن، به درسخواندن در خانه مشغول شود. سرانجام او در دانشگاه «برین ماور» ثبتنام کرد و از آنجا بود که تصمیم گرفت بازیگر شود. پس از فارغالتحصیلی، او شروع به پذیرفتن نقشهای کوچک در نمایشهای برادوی کرد. او پس از موفقیتهای متوالی در تئاتر، در سال ۱۹۳۲ توانست نظر جرج کیوکر را جلب کند و برای بازی به فیلم «طلاقنامه» دعوت شود. این فیلم موردتوجه گسترده مخاطبان و منتقدان قرار گرفت و آغازی شد بر همکاری و قرارداد کمپانی RKO با هپبورن. او بین سالهای ۱۹۳۲ و ۱۹۳۴ در پنج فیلم حضور یافت که دراینبین برای بازی در فیلم «جلال صبح» (۱۹۳۳) اولین جایزه اسکار دوران حرفهای خود را دریافت کرد. او در ادامه دوران حرفهای بازیگری خود خود برای بازی در فیلم «حدس بزن چهکسی برای شام میآید»، «شیر در زمستان» و «روی گلدن پاند» موفق به تصاحب جایزه اسکار شد.
باربارا استنویک
سال تولد: ۱۹۰۷ | سال مرگ: ۱۹۹۰
او بازیگر، مدل و رقصنده آمریکایی بود که بهتدریج به ستاره سینما و تلویزیون تبدیل شد و درطول فعالیت ۶۰سالهاش به بازیگری حرفهای، کامل و همهکاره با بازی قوی و واقعگرایانه شهرت داشت که محبوب کارگردانهایی همچون سیسیل بی. دمیل، فریتز لانگ و فرانک کاپرا بود. بعد از فعالیتی کوتاه؛ اما چشمگیر در تئاتر در اواخر سالهای ۱۹۲۰، درطول ۳۸سال در ۸۵ فیلم هالیوودی بازی کرد و بعد به بازی در تلویزیون پرداخت. استنویک در سال ۱۹۴۴ به گرانترین بازیگر زن ایالات متحده تبدیل شده بود. وی چهار باز نامزد دریافت جایزه اسکار برای بهترین بازیگر زن شد: برای فیلمهای «استلا دالاس»، «گلوله آتش»، «غرامت مضاعف» و «متأسفم، شماره اشتباه است». در تلویزیون نیز برای «نمایش باربارا استنویک»، «دره بزرگ» و «پرندگان خارزار» برنده سه جایزه امی شد. او برای بازی در «پرندگان خارزار» یک جایزه گلدنگلوب نیز بهدست آورد. او در مراسم جوایز آکادمی سال ۱۹۸۲، یک اسکار افتخاری و در مراسم جوایز گلدنگلوب سال ۱۹۸۶ نیز جایزه سسیل بی. دمیل را دریافت کرد. همچنین جوایز افتخاری دستاورد زندگی مؤسسه فیلم آمریکا در سال ۱۹۸۷، انجمن فیلم مرکز لینکلن در سال ۱۹۸۶، انجمن منتقدان فیلم لسآنجلس در سال ۱۹۸۱ و اتحادیه بازیگران سینما در سال ۱۹۶۷ نیز به او اهدا شد. استنویک در سال ۱۹۶۰ ازسوی بنیاد فیلم آمریکا در رتبه یازدهم بزرگترین ستارههای زن سینمای کلاسیک آمریکا قرار گرفت.
بتی دیویس
سال تولد: ۱۹۰۸ | سال مرگ: ۱۹۸۹
سال ۱۹۳۲ را میتوان شروعی برای ستاره شدن دیویس دانست. او دراینسال یک قرارداد هفتساله با Warner Brothers Pictures امضا کرد و با بازی در فیلم «مردیکه خدا را بازی کرد» بر سر زبانها افتاد. او ازاینپس به بازیگری که میتواند انواع مختلفی از نقشهای بسیارسخت و پیچیده را بازی کند شناخته شد. درادامه، فیلمهای خوب دیگری بازی کرد و با بازی در نقش میلدرد راجرز در «پیرامون اسارت بشری» تحسین منتقدان زیادی را برانگیخت. بازی او در آکادمی اسکار موردتوجه قرار گرفت؛ اما رأی لازم را برای کسب جایزه بهدست نیاورد. بالاخره در سال ۱۹۳۵، دیویس برای بازی در فیلم «خطرناک» در نقش جویس هیث اولین اسکار خود را دریافت کرد. سهسالبعد آشنایی با ویلیام وایلر برای او خوشیمن بود و او برای فیلم جزبل دومینبار صاحب اسکار شد. او بااینکه همواره در آثار خوب و مهم هالیوود حاضر میشد؛ اما بزرگترین حسرت کارنامه کاریاش را بازینکردن در «بربادرفته» میداند. او این نقش را صرفاً بهخاطر عدمتعامل برادران وارنر و سلزنیک در امضای قرارداد از دست داد. اوضاع در دهه ۱۹۴۰ بر وفق مراد دیویس نبود و او با بازی در فیلمهای برادران وارنر روزبهروز افول خود را بهچشم میدید؛ تااینکه در سال ۱۹۴۹ قرارداد او با تهیهکنندگان بهپایان رسید. سال ۱۹۵۰ را میتوان بازگشتی دوباره در کارنامه کاری دیویس دانست؛ زیرا او جایگزین کلودت کولبرت در «همهچیز درباره ایو» شد که بهخاطر بیماری بازی درایننقش را از دست داده بود. سالهای آخر بازیگری بتی دیویس موردتوجه چندانی قرار نگرفت. او براثر سرطان درگذشت.
محمدجواد فراهانی/ زومجی