نقاط تاریک اجلاس «جی 20»

در هفته‌ای که گذشت، نشست وزیران خارجه کشورهای عضو گروه 20 در بالی اندونزی با ژست‌های تقابل‌جویانه روسیه و کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا پایان گرفت. جلسه این دوره گروه 20، در محیطی نامهربانانه برگزار شد که دو سوی آن‌را بلینکن؛ وزیر خارجه آمریکا و سرگئی لاوروف؛ وزیر امور خارجه روسیه تشکیل می‌دادند و کشورهای اروپایی هم به پشتیبانی از آمریکا، طی نشست، رفتاری خصمانه با وزیر امور خارجه روسیه داشتند. ابتدایی و معمول‌ترین امری که در گذشت زمان در نشست‌های رسمی و غیررسمی صورت می‌گیرد، گرفتن عکس دسته‌جمعی پس از پایان مراسم است که در‌این‌دوره بنا به خواست آنتونی بلینکن؛ وزیر خارجه آمریکا، عکس‌گرفتن بایکوت شد. این‌گروه حتی در مراسم پذیرایی پنجشنبه به‌بهانه حضور سرگئی لاوروف در نشست، حضور پیدا نکردند. در مقابل، به هنگام سخنرانی وزیر امور خارجه آلمان، لاوروف به‌عنوان اعتراض حاضر نشد به سخنان همتای آلمانی‌اش گوش فرا دهد. این‌مسائل در‌حالی روی داد که 20 کشور بزرگ و اقتصادی جهان که 85‌درصد اقتصاد جهان و دو‌سوم جمعیت زمین را دراختیار دارند، کنار هم جمع شده بودند. به‌نظرمی‌رسد اینان می‌توانستند به‌جای دهن‌کجی به همدیگر و ژست‌های دشمنانه، در فضایی مملو از صمیمیت، بر بسیاری از مشکلات اقتصادی جهان که از کرونا و جنگ روسیه و اوکراین به جهان تحمیل شده است، فائق بیایند. این‌نشست به‌خاطر جنگ چهارماهه دو کشور روسیه و اوکراین که چشم‌‌انداز پایان آن به‌این‌زودی‌ها نیست، اعضای شرکت‌کننده را کاملاً مبهوت کرده بود. اوج نفاق و متأثر‌کردن نشست، سخنرانی نماینده اوکراین از‌طریق ویدئوکنفرانس بود که به‌شدت روسیه را مورد شماتت قرار داده و او را به تهاجم و تخریب متهم کرد؛ اما آیا به‌راستی وزرای امور خارجه 20 کشور بزرگ و صنعتی و اقتصادی جهان، نمی‌توانستند با رایزنی با نماینده کهنه‌کار روسیه که سال‌هاست در سیاست روسیه حضور فعال دارد، ترتیبی اتخاذ کنند که این جنگ خانمان‌سوز که حداقل شش‌میلیون اوکراینی را وادار به خروج از کشور و پناهنده‌شدن به کشورهای اروپایی و آمریکا کرده است، در بستری از صلح قرار می‌دادند و به‌جای قهر و غضب و عدم‌حضور صمیمانه باهم، دست در دست موجبات آتش‌بس را فراهم می‌کردند؟ اگر حسن نیت حاکم بر این‌نشست بود، این 20 کشور به‌طور دسته‌جمعی از پوتین می‌خواستند که به یک آتش‌بس تن دهد و از قتل و کشتار و خرابی بیشتر جلوگیری کنند. اینک باید به این فکر کرد که وقتی کشورهایی که به‌نوعی ابرقدرت اقتصادی به‌شمار می‌آیند در‌این‌روزها که جنگ تأثیر جدی بر اقتصاد همه کشورها گذاشته است و میلیون‌ها‌نفر در کشورهای آفریقایی، در اثر سوءتغذیه روزانه ده‌ها‌نفر از آنان جان می‌دهند، بهتر نبود که این بزرگان جهانی، به امنیت غذایی کره زمین می‌اندیشیدند و به‌جای کینه‌توزی و سیاه‌کاری و سیاسی‌بازی، به رفع این مشکل جهانی که به‌شدت مردمان کره زمین را در خطر قحطی و گرسنگی قرار داده است، فکر می‌کردند تا مردم دنیا بپذیرند که کشورهای بزرگ، در فکر کشورهای کوچک و ندار هستند؟ اما به‌خصوص جهان‌سومی‌ها دریافتند که در این جهان، هیچ‌کس به فکر دیگری نیست و شعر شاعر بزرگ کشور ما سعدی که در قرن هفتم سروده است، در این روزگار مفهوم کلی خود را از دست داده است؛ اما من همچنان آرزو می‌کنم که تمام مردم جهان این شعر را آویزه گوش کرده و به آن عمل کنند: «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند/ چو عضوی به درد آورد روزگار/ دگر عضوها را نماند قرار»