کد خبر:
292181
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۱ سه شنبه ۲۲ شهريور -
01:11
در گزارش جدید «مؤسسه بینالمللی تحقیقات صلح استکهلم» اعلام شد؛
عبور هزینه نظامی جهان از 2.1تریلیوندلار
با ادامه تهاجم روسیه به اوکراین، باردیگر هزینههای نظامی و فناوری، در کانون توجه قرار گرفته است؛ زیرا جهان محمولههای تسلیحات غربی را ردیابی و تماشا میکند که راکتاندازهای HIMAR و سایر تسلیحات چگونه بر درگیری تأثیر میگذارند؛ اما باید توجه کرد که توسعه، صادرات و استقرار نیروهای نظامی و تسلیحات، سالانه صدهامیلیارد هزینه برای کشورها دارد. در سال 2021، هزینههای نظامی جهانی به 2.1تریلیوندلار رسید که برای هفتمینسالِ متوالی افزایش نشان میدهد. بااستفادهاز آمار «مؤسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم» (SIPRI)، این گزارش نشان میدهد که کدام کشورها بیشترین هزینه را برای ارتش خود در سال قبل میلادی بههمراه سهم کلی آنها از هزینههای نظامی جهانی داشتهاند. اگر سؤال اول دراینزمینه ایناستکه «کدام کشورها بیشترین هزینههای نظامی را دارند؟» باید پاسخ داد: «ایالاتمتحده» در صدر کشورها ازنظر هزینههای نظامی بوده و 801میلیارددلار هزینه کرده تا بهتنهایی تقریباً 38درصدِ هزینههای نظامی جهان در سال 2021 را بهنام خود ثبت کند؛ درواقع، آمریکا از زمان آغاز پژوهشها و ردیابیِ مرکز آمار SIPRI در سال 1949، همیشه در صدر بوده و طبق آمارها؛ طی دودههاخیر نیز با اختلافی بیش از 30درصد، در صدر فهرست قرار گرفته. هزینههای نظامی «ایالاتمتحده» سالانه بهمیزان 22.3میلیارددلار افزایش یافته و کل اینارقام بهاندازهای رسید که در سال 2021 از مجموع بودجه نظامی نُه کشور دیگرِ صدر اینردهبندی نیز فراتر رفت! جایگاه دوم هم طبق انتظار به «چین» میرسد که 293.4میلیارددلار هزینه کرد و تقریباً 14درصد از کل هزینههای نظامی جهان را درآنسال بهخود اختصاص داد؛ بااینحال، هزینههای دولت «چین» دراینزمینه همچنان کمتر از 50درصدِ (نصف) هزینههای آمریکاست؛ ضمناً اینکشور بودجه نظامی خود را برای 27اُمینسالِ متوالی افزایش داده. ازنظر آماری؛ «چین» بیشترین تعداد پیادهنظام فعال را دارد و هزینههای نظامی آن طی یکدههگذشته بیش از دوبرابر شده است. اگرچه «روسیه» با صرف هزینه 65.9میلیارددلاری در 2021 پنجمین کشور دراینفهرست است؛ اما اگر مبنا را میزان هزینهها بهنسبتِ «تولید ناخالص داخلی» (GDP) قرار دهیم؛ به رتبه بالاتری نیز ارتقاء خواهد یافت. بهعبارتی، هزینهکردِ نظامی روسیه 4.1درصدِ «تولید ناخالص داخلی» اینکشور را شامل میشود؛ و بهاینترتیب، در میان 10 کشور اول گزارش، تنها «عربستان سعودی» بوده که با رقم 6.6درصد، از «روسیه» پیشی گرفته است. وقوع جنگ میان «روسیه» و «اوکراین» در ماه فوریه، منجر به بروز تغییرات ژئوپلیتیکی و باعث آغاز موجی از ارسال محمولههای نظامی بینالمللی و همکاری بین کشورها شد. کمکهای امنیتی که ازسوی «ایالاتمتحده» به «اوکراین» ارسال شده، از زمان آغاز این جنگ تاکنون بالغبر 8.2میلیارددلار بوده و نشان داد چگونه اتحادها میتوانند به جبران برخی کمبودهای نظامی داخلی در زمان درگیری، کمک کنند. ازآنسو در اقدامی مشابه، «روسیه» و «چین» روابط خود را تعمیق بخشیدند و اطلاعات نظامی و فناوریشان را بهاشتراک گذاشته و مانورهای نظامی مشترکی را در پایان ماه اوت در کنار «هند»، «بلاروس»، «مغولستان» و «تاجیکستان» آغاز کردند. یکسال از زمانیکه «چین» موفقیت خود را در پرواز موشکهای مافوق صوت جشن گرفت، میگذرد؛ اینک «روسیه» نمونههای خود از این فناوری را آزمایش میکند و «ولادیمیر پوتین» (رئیسجمهوری) از آمادگی برای صادرات تسلیحات ساخت کشورِ خود به جوامع دیگر میگوید؛ آنهم بااینادعاکه «تجهیزات روسی، سالها یا شاید حتی دههها جلوتر از همتایان خارجیشان هستند!» امروزه در کنار تسلیحات پیشرفته؛ تحریمها و کالاهای انرژی نیز به ابزار جدید «جنگ سرد مدرن» تبدیل شدهاند. ازآنجاکه هدف تحریمهای اقتصادی غرب درمورد روسیه، فلجکردن اقتصاد اینکشور بوده است؛ آنها نیز در اقدامی متقابل، عرضه گاز و نفت را محدود؛ و انجام مبادلات خود با سایر کشورها را منوط به حذف «دلار» و پرداخت «روبل» کردهاند. درحالحاضر، تجارت جهانی به «یک میدان نبرد جدید» تبدیل شده که در آن، درآمدها و داراییهای خارجی و سود حاصل از واردات و صادرات بهمثابه ابزار فشار درآمدهاند. درکناراینها، «حملات و امنیت سایبری» نیز بهمیزانی فزاینده نقش مؤثر خود را ایفا میکنند و به بخشی پیچیده و مهم؛ اما «مبهم»، از ارتش و امنیت ملی کشورها تبدیل شدهاند. چه نبرد میان روسیه و اوکراین در سال 2022 پایان یابد یا نه؛ افزایش تنشها و درگیریهای ژئوپلیتیکی در سال جاری قطعاً منجر به افزایش هزینههای نظامی جهانی خواهد شد.
مصطفی رفعت