نوع برخورد مسئولان دانشگاه در بدو ورود دانشجو،‌ از دلایل كاهش نشاط علمی‌ست

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌ بهزیستی و توانبخشی گفت: یكی از دلایل كاهش نشاط علمی در دانشگاه‌ها نوع برخورد مسئولان دانشگاه در بدو ورود دانشجو‌ست. در پژوهشی كه به‌همین‌منظور دو سال پیش در دانشگاه صنعتی شریف صورت گرفت، مشخص شد 25 تا 30‌درصد از دانشجویان دانشگاه شریف به‌دلیل‌همین بی‌توجهی‌ها نه ترمه می‌شوند. دكتر مصطفی اقلیما افزود: به‌نظر من یكی از مهم‌ترین مشكلات عدم وجود نشاط علمی در دانشگاه‌ها نوع انتخاب رشته دانش‌آموزانی‌ست كه داوطلب ورود به دانشگاه هستند. آن‌ها رشته‌هایی را انتخاب می‌كنند كه مورد قبول جامعه و خانواده است. اگر دانش‌آموزانی كه به این روش انتخاب رشته می‌كنند، نتوانند در رشته مورد‌قبول جامعه قبول شوند، به‌ناچار در رشته‌هایی كه در اولویت‌های بعدی آن‌ها قرار داشته به تحصیل مشغول می‌شوند. وی تصریح كرد: در دانشگاه‌های كشور ما هیچ مركز مشاوره و راهنمایی برای دانشجویانی كه به‌اجبار در یكی از رشته‌هایی كه در اولویت انتخاب آن‌ها نبوده است تحصیل می‌كنند، وجود ندارد. این دانشجویان بدون علاقه و انگیزه لازم به تحصیل در این رشته‌ها می‌پردازند. این محقق و مددکار اجتماعی یادآور شد: به‌عنوان مثال؛ دانشجویی كه اقتصاد می‌خواند و این رشته مورد علاقه او نیست، در تلاش است تا رشته‌اش را تغییر دهد؛ البته متأسفانه در دانشگاه‌های كشور ما تغییر رشته نیز با مشكلات زیادی امكان‌پذیر است. اقلیما خاطرنشان كرد: والدین دانش‌آموزان به هنگام انتخاب رشته بیشتر به موقعیت كاری رشته مورد نظر فكر می‌كنند و به‌همین‌دلیل به‌اجبار آن‌ها را وادار به انتخاب رشته‌ای خاص می‌كنند. این درحالی‌ست‌كه دانش‌آموزان به علاقه خود در رشته مورد‌نظر فكر می‌كنند و می‌خواهند بر‌اساس آن تصمیم‌گیری كنند؛ اما آن‌ها به‌درستی از آینده شغلی رشته مورد‌علاقه خود آگاهی ندارند. دكتر اقلیما اظهار كرد: ما در جامعه‌ای زندگی می‌كنیم كه حدود 60 تا 70‌درصد جوان بیكار تحصیل‌كرده داریم. خانواده‌ها با علم بر این موضوع چگونه می‌توانند به فرزندانشان اجازه دهند تا هر رشته‌ای را انتخاب كنند. پس باید به والدین هم حق داد. وی در ادامه افزود: در هنگام كنكور فشار و استرس روانی بسیاری دانش‌آموزان را تهدید می‌كند. والدین با توقع بالایی كه از فرزندشان دارند آن‌ها را تحت‌فشار قرار می‌دهند. پس از اعلام نتیجه در‌صورت قبول نشدن دانش‌آموز در رشته مورد‌نظر والدین، دانش‌آموز دچار سرخوردگی می‌شود و اعتماد‌به‌نفس خود را از دست می‌دهد و اگر در رشته دیگری پذیرفته شده باشد، با همین روحیه ضعیف وارد دانشگاه می‌شود. در‌نتیجه روحیه نشاط از این‌گونه دانش‌آموزان زایل می‌شود. رئیس انجمن مددكاری ایران تصریح كرد: والدین باید انتظاراتی متناسب با توانایی فرزندانشان داشته باشند و با شناخت كافی از استعدادهای دانش آموزان آن‌ها را در انتخاب رشته راهنمایی كنند. ضمن اینكه در‌صورتی‌كه دانش‌آموز در رشته‌ای غیر از رشته مورد‌نظر خود و والدین پذیرفته شد، والدین باید دانش‌آموز را با محسنات رشته قبولی آشنا كنند تا دانشجوی تازه وارد به دانشگاه با نشاط بیشتری به تحصیل بپردازد. وی افزود‌: یكی دیگر از دلایل عمده كاهش نشاط علمی در دانشجویان و دانشگاه‌ها نوع برخورد مسئولان دانشگاه در بدو ورود دانشجو‌ست. دانشجویی كه تا ماه‌ها قبل در خانواده و دبیرستان مورد‌حمایت بوده‌اند به‌یك‌باره مورد‌بی‌توجهی قرار می‌گیرد؛ بنابراین سرخورده و بی‌حوصله می‌شود. وی در پایان یادآور شد: برچسب‌زدن افسرده به دانشجویان بی‌حوصله و خسته كه نشاط در آن‌ها وجود ندارد، درست نیست. ریشه این مسائل را باید در جامعه جستجو و مشكلات را ریشه‌یابی كرد.

 لیلاصوفی