ورزش، نقشی حیاتی در کنترل علائم MS دارد. مبتلایان به این بیماری، به‌دلیل نداشتن تعادل حین راه رفتن، لرزش، ناپایداری در راه رفتن، سرگیجه، حرکت‌های ناگهانی اندام ها، ناهماهنگی بدن ،ضعف و ترس از فعالیت دارند؛ ولی مطالعات نشان داده است بیمارانی که در برنامه‌های ورزشی منظم شرکت می‌کنند، نسبت به بیماران دیگر، سطح آمادگی جسمانی، قلبی و عروقی بیشتری دارند و کمتر احساس خستگی می‌کنند و نگرش مثبت و مشارکت بیشتری در فعالیت‌های اجتماعی دارند؛ بنابراین می‌توان گفت که ورزش نقش مهمی در درمان و بهبود و حفظ ظرفیت، عملکرد و توانایی بیماران ام‌اسی دارد؛ همچنین ورزش می‌تواند به تخفیف علائم بیماری ام‌اس کمک کند. افزایش انقباض عضله بسته به درجه آسیب سیستم عصبی مرکزی بر روی اختلالات حرکتی تأثیر می‌گذارد. به‌طور کلی ورزش‌های ایروبیک آبی، شنا، تای چی و یوگا ورزش‌هایی هستند که برای بیماران مبتلا به MS مناسب هستند. در زیر به بررسی بیشتر فعالیت‌های ورزشی مناسب برای بیماران ام‌اس می‌پردازیم: انواع ورزش‌های کششی، ورزش‌های تعادلی، ورزش‌های هوازی، ورزش‌های قدرتی، ورزش‌های ترکیبی، ورزش‌های آبی و ورزش‌های کششی برای بیماران مبتلا به ام‌اس مناسب و قابل‌توصیه است. به‌گزارش ایسنا؛ در تاریخچه بیماری ام‌اس ورزش توصیه نمی‌شد به این دلیل که اعتقاد داشتند ورزش علائم را تشدید می‌کند؛ ولی از سال ۱۹۹۶ مطالعات در‌این‌زمینه انجام و فواید انواع مختلف ورزش روی پیامد بیماری ام‌اس مشخص شد. مطالعات اخیر بهبودی روی سایز فیبر عضلانی، حجم ماده خاکستری مغز، تراکم ماده سفید، فاکتورهای رشد نورال، فاکتورهای ایمنی و هورمون‌های رشد را نشان داده‌اند. درواقع انواع ورزش‌های کششی، ورزش‌های تعادلی، ورزش‌های هوازی، ورزش‌های قدرتی، ورزش‌های ترکیبی، ورزش‌های آبی و ورزش‌های کششی برای بیماران مبتلا به ام‌اس مناسب و قابل‌توصیه است.
فواید ورزش‌های کششی
فواید این نوع ورزش شامل کاهش کوفتگی‌های عضلانی، پیشگیری از آسیب، کاهش خشکی بدن، درمان اسپاسم، پیشگیری از جمع شدگی مفاصل بوده و انواع مناسب این ورزش‌ها برای مبتلایان به ام اس شامل یوگا و تایی چی یا مدیتیشن است.
فواید ورزش‌های تعادلی
بهبود توانایی عملکردی، بهبود راه رفتن، کاهش خطر به‌زمین افتادن و آسیب از جمله فواید ورزش‌های تعادلی بوده و یک مثال خوب برای ورزش‌های تعادلی ورزش تایی چی یا مدیتیشن است و باید بدانیم که ورزش‌های تعادلی باید برای هر فرد به طور جداگانه طراحی شود.
فواید ورزش‌های ایروبیک یا هوازی
از جمله فواید ورزش‌های ایروبیک یا هوازی نیز می‌توان به بهبود استقامت، بهبود انرژی، بهبود عملکرد قلب و عروق، کاهش احتمال عفونت‌های تنفسی اشاره کرد و انواع ورزش ایروبیک شامل پیاده‌روی٬ تردمیل، دوچرخه و شنا‌ست. اگر فرد در راه رفتن یا تعادل مشکل دارد از دوچرخه ثابت استفاده کنید. شنا برای افزایش کشش و آمادگی قلبی عروقی مناسب است. پیاده‌روی یک ورزش ایده‌ال در ام اس به شمار می‌رود و می‌توان از یک عصای پیاده‌روی استفاده کرد و بهترین سایز چوب اندازه قد ضربدر عدد ۰.۶۸ است.
فواید ورزش‌های قدرتی
فواید ورزش‌های قدرتی شامل افزایش توان، محافظت مفاصل، بهبود عملکرد و راه رفتن و انواع این نوع ورزش شامل وزنه، استفاده از ماشین‌های قدرتی و کش های قدرتی است. در فاز ابتدایی شروع این نوع تمرینات تمرین با ماشین به تمرین با وزنه آزاد ارجحیت دارد و برای افرادی که نمی‌توانند در بیرون از خانه ورزش کنند استفاده از کش‌های ورزشی پیشنهاد می‌شود.
ورزش آبی
دمای مناسب آب ۲۷ تا ۲۹درجه‌سانتیگراد است و مزیت آن این‌است‌که مزایای انتقال حرارت در آب نسبت به خشکی (۲۵ برابر) سریع‌تر صورت می‌گیرد. به‌دلیل کاهش وزن و شناوری٬ دامنه حرکتی خوب برای بیماران با ضعف اندام ایجاد می‌کند و اگر میزان آب تا سطح سینه باشد٬ حمایت بهتری ایجاد کرده و اشخاص قادر به ایستادن و حفظ تعادل با تلاش کمتر نسبت به خشکی هستند. پوشیدن وسایل خاص روی اندام‌ها سبب افزایش مقاومت آب برای حرکت شده و باعث تقویت عضلات می‌شود. آب درمانی همراه با تکنیک‌های خاص در آب می‌تواند برای کاهش علائم و عملکرد بهتر نقص‌های حرکتی انجام شود و کاهش دما در آب از ایجاد علائم ام‌اس و حملات جلوگیری کرده و برای خنک‌سازی بدن قبل از ورزش هم مناسب است.
مریم ابوالحسنی/ ایسنا