گران‌ترین باشگاه‌های معامله‌شده در تاریخ ورزش

پس از ثبت رکورد در سال ۲۰۲۲، فروش تیم‌های ورزشی حرفه‌ای باردیگر درحال‌افزایش است. فروش آزمایشی ۶٫۱‌میلیارددلاری Washington Commanders (از تیم‌های فوتبال آمریکاییِ حاضر در NLF) که قبلاً توسط سایر مالکانِ لیگ، تأیید شده است، بالاترین مبلغ پرداختی برای یک تیم ورزشی خواهد بود. گزارش مشترک داده‌های Wall Street Journal و CBS Sports که ۲۲ ‌آوریل ۲۰۲۳ منتشر شده؛ ۱۰ مورد از بزرگ‌ترین فروش‌های تیم‌های ورزشی در تاریخ را مرور می‌کند. معامله صورت‌گرفته برای Washington Commanders رتبه اول را به‌خود اختصاص داده است (پیشنهاد هفت‌میلیارددلاری برای این تیم نیز همچنان درجریان است). «دنیل مارک اسنایدر»؛ یکی از ثروتمندترین افراد جهان در ورزش است. او که متولد ۱۹۶۴ در امریکاست؛ این تیم را در سال ۱۹۹۹ به‌مبلغ ۸۰۰‌میلیون‌دلار خریداری کرد و اگر فروش ۶٫۱‌میلیارددلاری کامل شود، بازدهی انباشته‌ای بیش از ۶۵۰‌درصد خواهد داشت! باشگاه فوتبال «چلسی» تنها فروش غیرآمریکاییِ ‌لیست است. این تیم، قبلاً متعلق به «رومن آبراموویچ»؛ یک الیگارشیِ روسی بود که پس از جنگ روسیه به اوکراین، تحریم و متعاقباً مجبور شد آن‌را بفروشد. «تاد بولی»؛ مدیر اجرایی هلدینگ «صنایع الدریج»، صندوق سرمایه‌گذاری که بخشی از کنسرسیومی بود که «چلسی» را خرید، مالک باشگاه شماره ۱۰ این‌فهرست نیز به‌شمار می‌رود: LA Dodgers (یک تیم بیسبال در ایالات‌متحده). گفته شده که او با خرید «لس‌آنجلس داجرز» در سال ۲۰۱۲ و به‌مبلغ دومیلیارددلار، به یکی از «دراماتیک‌ترین تحولات در ورزش آمریکای شمالی» کمک کرد و این تیم، سال ۲۰۲۰ در مسابقات جهانی MLB (لیگ برتر بیسبال آمریکا) برنده شد. اگر بپرسید که آیا فروشی بالاتر از آنچه برای Washington Commanders ثبت شده نیز رخ خواهد داد؟ باید گفت؛ تیم‌های NFL برخی از باارزش‌ترین تیم‌های ورزشیِ جهان‌ هستند؛ ازاین‌رو، فروش Dallas Cowboys یا Los Angeles Rams نیز می‌تواند به معاملات شیرین‌تری تبدیل شود. رقابت‌های مالیِ دیگر دراین‌زمینه می‌تواند در فوتبال رخ دهد؛ و از جمله رقبای «چلسی» باید به پتانسیلِ دو باشگاه «منچستریونایتد» یا «لیورپول» اشاره کرد. مالکان «منچستریونایتد»، این باشگاه را در سال ۲۰۲۲ به‌فروش رساندند و امیدوار بودند ارزشی بین ۶٫۲‌میلیارددلار تا ۷٫۵‌میلیارددلار داشته باشد. چرا قیمت فروش تیم‌های ورزشی این‌قدر بالاست؟ اولاً باید گفت؛ تیم‌های ورزشی، همیشه چنین ارقام نجومی مانند موردِ Washington Commanders را تجربه نکرده‌اند. درواقع، تیم‌های ورزشی در گذشته سرمایه‌گذاری منتخب کارآفرینان غیرعادی بودند و به‌عنوان پیشنهاد‌های پول‌ساز درنظر گرفته می‌شدند. پس چه‌چیزی تغییر کرده؟ تعدادی از عوامل باعث ارزش‌گذاری بالا و علاقه شدید میلیاردرها می‌شود:

- معاملات رسانه‌ای: دیجیتالی‌شدن به‌این‌معناست‌که ورزش، هم‌اکنون مخاطب جهانی دارد و حقوق پخش، به محرک اصلی رشد درآمد لیگ‌ها تبدیل شده است؛ مثلاً NFL دارای ۱۱۵‌میلیارددلار معاملات حقوق رسانه‌ای بلندمدت با شبکه‌های تلویزیونی بزرگ نظیرِ Amazon و YouTube TV گوگل است.

- انحصار صنعت: زمانی تعداد انگشت‌شماری لیگ بیسبال حرفه‌ای وجود داشت؛ اما لیگ اصلی در سال ۱۹۲۲ از قوانین «آنتی‌تراست» (طرفدار بازار رقابتی و مخالف انحصاری‌سازی) معاف شد. رقابت برای تازه‌واردان دراین‌عرصه «غیرممکن» است.

- مزایای لیگ: قراردادهای مذاکره‌شده در سطح لیگ، مساوی بین تیم‌های ورزشی هر لیگ تقسیم می‌شود؛ مثلاً Packers (تنها تیم NFL با صورت‌های مالی عمومی)، ۶۰‌درصدِ درآمدش را از منابع ملی در سال ۲۰۲۲ به‌دست آورد. بیشتر لیگ‌ها همچنین «سقف حقوقی» دارند که هزینه‌های بازیکنان را محدود می‌کند.

- مالیات‌های مطلوب: در سال ۲۰۰۴، دولت فدرال «ایالات‌متحده» قانونی را معرفی کرد که به مالکان تیم‌های ورزشی اجازه می‌داد بیشترِ قیمت خرید خود را مقابل سود تیم‌ها طی ۱۵‌سال حذف کنند.

البته فراتر از این‌عوامل؛ شاید بزرگ‌ترین محرک ارزشِ تیم ورزشی، اعتبار مرتبط با «مالکیتِ آن» باشد. «استفن دادسون» (مدیر صندوق سهامیِ BRETTON) می‌گوید: «مالکیتِ تیم‌های ورزشی، به‌مثابهِ خریدِ آثار پیکاسو در یک حراجی‌ست؛ کسی‌که می‌خواهد مالک تیمی شود، بالاترین قیمت پیشنهادی خود را می‌دهد!» فهرست گران‌ترین خرید باشگاه‌های ورزشی به‌ترتیب عبارت‌اند از:

تیم Washington Commanders (فوتبال آمریکایی) سال ۲۰۲۳ به‌قیمتِ ۶٫۱میلیارددلار
تیم Chelsea Football Club (فوتبال) سال ۲۰۲۲ به‌قیمتِ ۵٫۲میلیارددلار
تیم Denver Broncos (فوتبال آمریکایی) سال ۲۰۲۲ به‌قیمتِ ۴٫۷میلیارددلار
تیم Phoenix Suns (بسکتبال) سال ۲۰۲۳ به‌قیمتِ ۴میلیارددلار
تیم Milwaukee Bucks (بسکتبال) سال ۲۰۲۳ به‌قیمتِ ۳٫۵میلیارددلار
تیم New York Mets (بیسبال) سال ۲۰۲۰ به‌قیمتِ ۲٫۴میلیارددلار
تیم Brooklyn Nets (بسکتبال) سال ۲۰۱۹ به‌قیمتِ ۲٫۴میلیارددلار
تیم Carolina Panthers (فوتبال آمریکایی) سال ۲۰۱۸ به‌قیمتِ ۲٫۲میلیارددلار
تیم Houston Rockets (بسکتبال) سال ۲۰۱۷ به‌قیمتِ ۲٫۲میلیارددلار
تیم Los Angeles Dodgers (بیسبال) سال ۲۰۱۲ به‌قیمتِ ۲میلیارددلار
درپایان بد نیست بدانید: Washington Commanders یک تیم حرفه‌ای فوتبال آمریکایی (از شاخه‌های راگبی) مستقر در «واشنگتن» است. این تیم که قبلاً به‌عنوان «واشنگتن رداسکینز» نام داشت؛ در لیگ ملی فوتبال (NFL) به‌عنوان عضوِ بخش شرقی «کنفرانس ملی فوتبال» (NFC) رقابت می‌کند و بازی‌های خانگی‌اش را در FedExField در «مریلند» انجام می‌دهد. دفتر مرکزی و مرکز آموزشیِ آن، در «اشبرن» (ویرجینیا) است. این تیم، بیش از ۱۰۰۰ بازی انجام داده و جایگاهِ یکی از تنها «پنج بازی در NFL با بیش از ۶۰۰ بُرد» به ‌آن‌ها تعلق دارد. آهنگ ویژه آن‌ها Hail to the Commanders نام دارد که بعد از هر پیروزی پخش می‌شود. «فوربز» در سال ۲۰۲۲ آن‌ها را با رقمِ ۵٫۶‌میلیارد‌دلار، ششمین تیم ارزشمند لیگ نامیده بود. این تیم، در ۱۹۳۲ با نام Boston Braves تأسیس شد و سال بعدش نام خود را به Redskins تغییر داد. در ۱۹۳۷ به «واشنگتن» نقل‌مکان کرد؛ و سال ۲۰۲۲ به Commanders تغییر نام داد. آن‌ها در سال‌های ۱۹۳۷ و ۱۹۴۲ بازی‌های قهرمانی NFL و Super Bowls XVII، XXII و XXVI را بردند و در بازی‌های قهرمانی ۱۹۳۶، ۱۹۴۰، ۱۹۴۳ و ۱۹۴۵ و رقابت‌های Super Bowls VII و XVIII شکست خورده‌اند. تمام قهرمانی‌هایِ این تیم، در دو دوره ۱۰‌ساله به‌دست آمده است.

مصطفی رفعت