کد خبر:
343797
| تاریخ مخابره:
1402 يکشنبه 9 مهر -
07:27
صنعت و بازار خودرو؛ درگیر تأیید و تکذیبهای ساعتی
بازار خودروی کشور که از مشکلات عدیده رنج میبرد، هرچندوقتیکبار ازطرف متولیان نیز زخمهایی را برمیدارد؛ در تازهترین ابتکار، شاهد تأیید و تکذیبهای ساعتی ازسوی متولیان فروش خودرو درمورد سامانه یکپارچه هستیم. درابتدا منوچهر منطقی (معاون صنایع حملونقل وزیر صمت) در گفتوگوی تصویری که از صداوسیما پخش شد اعلام کرد که تصمیم گرفته شده با تغییرکاربری سامانه یکپارچه، فروش خودرو بهصورت مستقل به خودروسازان سپرده شود بهشکلیکه دیگر خبری از عرضههای انبوه خودرو نخواهد بود و فروش خودرو بهصورت پیدرپی و متعدد ازسوی خودروساز انجام خواهد شد. او گفته بود باتوجهبه افزایش تیراژ و واردات خودروهای کارکرده در آینده، به اشباع بازار نزدیک میشویم بنابراین درنظر داریم ازاینپس خودروسازان مستقلاً محصولات خود را عرضه و در سامانه یکپارچه ثبت کنند. دراینروش عرضههای یکپارچه به عرضههای متعدد و پیدرپی در مجموعههای مختلف تبدیل میشود بهعنوان نمونه از هفته آینده، چهار خودروساز عرضه خودرو خواهند داشت. وی درپاسخبه پرسشی مبنیبراینکه آیا بااینروش، سامانه یکپارچه حذف میشود؟ گفته بود خیر؛ سامانه یکپارچه یک بخش نظارتی دارد و بخشی هم بهمنظور ساماندهی بازار ایجاد که این ساماندهی انجام شد و دیگر عرضههای انبوه خودرو ازطریق سامانه یکپارچه صورت نمیگیرد و خودروسازان بهصورت متوالی خودرو عرضه خواهند داشت. معاون وزیر صمت در روز جمعه طی مصاحبه دیگری ضمن تکذیب حذف سامانه یکپارچه و اعلام اینکه از صحبتهایش برداشت اشتباه شده، تأکید کرده که خودروها بهصورت مستقیم و مستقل توسط خودروسازان عرضه خواهد شد اما عرضه در قالب سامانه یکپارچه خواهد بود و مشتری پس از انتخاب محصول موردنظر ازطریق سایت سامانه، برای واریز وجه به درگاه پرداخت خودروساز هدایت شده و تنها دیگر خبری از نوبتدهی و قرعهکشی نوبتدهی نیست. منطقی گفته که با افزایش تولید و عرضه خودرو توسط خودروسازان، اجرای قانون واردات خودروهای کارکرده و حذف سازوکار قیمتگذاری توسط شورای رقابت، این سامانه در آینده صرفاً برای نظارت بر انجام تعهدات خودروسازان به مشتریان فعالیت خواهد کرد و دیگر نقشی درجهت فروش یا نوبتدهی نداشته باشد. این صحبتهای منطقی درحالیستکه صداوسیما با پخش فیلم سخنان او اعلام کرده بود از 8 مهر همین شیوه جدید فروش خودرو اجرایی خواهد شد. پس از انتشار این سخنان که بوی تغییرکاربری گسترده سامانه یکپارچه را میداد بهگونهایکه بهنظر میرسید ازاینپس سامانه صرفاً نقش نظارت را عهدهدار شده، شورای رقابت دست به تکذیب این خبر زد. سپهر دادجوی توکلی (مدیر روابطعمومی مرکز ملی رقابت) دراینارتباط گفت: هرگونه تغییر در رفتار بازار خودرو منوط به مصوبه شورا یا تغییر در دستورالعمل مصوبه ۵۴۳ شوراست و سامانه یکپارچه به کار خود ادامه خواهد داد. متأسفانه برداشت غلطی از سخنان آقای منطقی صورتگرفته درحالیکه او درگفتوگوبا رسانهها آینده و وضعیت مطلوب را ارائه دادهاند که همه ما درتلاش هستیم به آن نقطه برسیم؛ اما بدون برنامه و شتابزده قطعاً مانند سنوات گذشته دچار خطای محاسباتی میشویم. توکلی ادامه داد: سامانه یکپارچه اگرچه ازقبل وظیفه قرعهکشی را برعهده داشته است اما اکنون ناظر به دستورالعمل شورا با نوبتدهی به افراد واجدشرایط زمینه حذف دلالی را فراهم کرده و اطلاعات جامع و قابل رصد را در ایجاد تعادل در بازار رقم زده است. او افزود: مصرفکنندگان نگران نباشند و هیچ حقی از ایشان تضییع نمیشود و تلاش شده با تضمین سود تولیدکننده عرضه به درجه تعادل رسد و با کمک سامانه در شناخت مصرفکننده واقعی و حذف دلالی ثبات دراینبازار ادامه یابد. او گفت: بهزودی و با عملیاتیشدن نوبت سوم طرح، چند خودروی جدید در بازار عرضه خواهد شد و تمام این فرایند همچنان در قالب سامانه یکپارچه صورت خواهد گرفت. دیروز 8 مهرماه بود و اگرچه شورای رقابت تأکید کرده وزارت صمت وضعیت آینده فروش خودرو را شرح داده اما آیا وزارت صمت نباید توضیحی درمورد وعده معاونش مبنیبراینکه «فروش مستقل خودرو از هشتم مهرماه انجام میشود» بدهد؟ بازار خودرو بازار پویاییست بهاینمعناکه هر اظهارنظر و خبر اقتصادی و حتی سیاسی بهصورت مستقیم بر این بازار اثر خود را میگذارد و حالا که قیمتها در بازار روند ریزشی بهخود گرفتهاند، چرا باید اخبار ضدونقیض درخصوص نحوه فروش خودرو منتشر شود؟ اخباری که نهتنها باهم متناقض هستند بلکه تکذیب هم میشوند. در همین مورد هم شورای رقابت دست به تکذیب زده بود؛ توکلی (مدیر روابطعمومی مرکز ملی رقابت) دراینباره گفته که «قرار بود عرضه یکشنبه هفته قبل انجام شود اما باتوجهبه جلساتی که برگزار شده. احتمالاً طی یکیدوروز آینده اطلاعیه مربوط به عرضه دور سوم در سامانه یکپارچه بارگذاری و پیشبینی میشود طی هفته جاری این عرضه در سامانه یکپارچه صورت گیرد». دراینجا باید به سخنان علیآبادی (وزیر صمت) نیز اشاره کرد که چندیپیش درمورد برگزاری دور سوم کاملاً اظهار بیاطلاعی کرده و گفته بود که «سامانه یکپارچه خودرو اصلاً متعلق به وزارت صمت نیست و این سامانه متعلق به شورای رقابت است. درمورد ثبتنام جدید در سامانه یکپارچه هم اطلاعی ندارم و شورای رقابت میداند». موضوعی که باید به آن توجه کرد آناستکه متأسفانه طی سالهای گذشته صنعت خودروسازی کشور دائم درگیر هیجان و تصمیمات شبانهروزی آنهم بدون اطلاع قبلی بوده؛ تغییرات پیدرپی در شیوه فروش خودرو مصداق بارز مسئله است. طی یکسال درمورد فروش خودرو سه تصمیم متفاوت گرفته شده؛ ابتدا که خودرو بهصورت قرعهکشی فروخته میشد درادامه اعلام شد خودرو باید در بورس کالا فروخته شود؛ نهایتاً سامانه یکپارچه فروش خودرو راهاندازی شد تا عرضهها بهصورت تجمیعی و انبوه صورت گیرد. حال هم که اگرچه تأیید و تکذیبهای زیادی درمورد تغییرکاربری سامانه یکپارچه صورتگرفته اما قطعاً عمر این سامانه هم بهاندازه همین تکذیبیهها خواهد بود و شیوه فروش خودرو بازهم دستخوش تغییر خواهد شد. البته لغو فروش دستوری خودرو قطعاً سیاست مثبتیست اما آیا متولیان اقتصاد ایران توان تصمیمگیری دقیق و مطابق با شرایط کشور را ندارند که هرچندوقتیکبار سیاستهای جدیدی را اتخاذ میکنند؟ این چرخه معیوب با تغییر هر مدیری تکرار میشود طوریکه بهنظر میرسد آنچه در تیم اقتصادی دولتها اهمیتی ندارد، توسعه صنعت خودروسازی و کمک به این صنعت برای خروج از بحران چندساله است. درواقع اینکه هرچندوقتیکبار صنایع کشور بخواهند درگیر آزمونوخطای مسئولان دولتی شوند بهگونهایکه عمر هر تصمیم هم به چندماه نکشد نهتنها مبارک نیست بلکه باید مورد واکاوی هم قرار گیرد که چرا اینشیوه مدیریتی در اقتصاد ایران بنیان گذاشته شده. متولیان باید توجه داشته باشند که اگر بهدنبال چالشزدایی از صنعت خودروسازی هستند ابتدا باید بهصورت شفاف سیاستهای خود را اعلام و در گام بعدی با حذف قیمتگذاری دستوری، زمینه را برای تولید و عرضه انبوه خودرو فراهم کنند. اگر فقط این سیاست باجدیت در دستورکار متولیان بهویژه وزارت صمت قرار گیرد، دیگر نیازی به تأیید و تکذیب شبانهروزی درمورد قیمت، فروش و تولید خودرو نخواهد بود. دراینصورت هم تولیدکننده، هم مصرفکننده و هم بازار تکلیف خود را میداند؛ مثلاً دولت میتواند اعلام کند که قصد دارد قیمتگذاری دستوری خودرو را حذف کند و برای پیادهسازی این سیاست یک برنامه میانمدت دارد که دراینفاصله زمانی زمینه را برای حذف اینشیوه قیمتگذاری فراهم خواهد کرد. اینگونه بازیگران صنعت خودروسازی کشور تکلیف خود را میدانند و دیگر شاهد تأیید و تکذیبها و تصمیمات خلقالساعه نخواهند بود.
سمیه رسولی/ مهر