کد خبر:
353918
| تاریخ مخابره:
1402 چهارشنبه 10 آبان -
06:49
الکسی اِکیموف؛ برنده نوبل شیمی ۲۰۲۳
نام: الکسی ایوانوویچ اِکیموف
زادروز: 1945
زادگاه: سنپترزبورگ؛ روسیه
حرفه: محقق فیزیک و شیمی
شهرت: کشف نانوبلورهای نیمهرسانا معروف به «نقاط کوانتومی»
کمیته نوبل دقایقی پس از اعلام نام «الکسی اکیموف» متولد شوروی سابق بهعنوان یکی از سه برنده جایزه نوبل شیمی در سال ۲۰۲۳ با وی تماس گرفت تا شنونده نخستین واکنشهای او به این اتفاق باشد. «اینجا نصف شب است!» این اولین واکنش «اکیموف» به شنیدن خبر بردن جایزه نوبل شیمی بود. او دراینمصاحبه به واگویی آزمایشهایی میپردازد که بیش از 40سالپیش در تولید اثرات کوانتومی در شیشههای رنگی انجام داد. او توضیح میدهد که چگونه آزمایشهایش نظریههایی را که در کتب درسی خود خوانده بود، تأیید کرد. او میگوید: «هنوز آن تصویر را بهخاطر میآورم؛ جاییکه یک چاه کوانتومی وجود دارد و سطوح الکترونها درآنچاه محصور شدهاند».
اکیموف: الو؟
اسمیت: سلام، لطفاً میتوانم با الکسی اکیموف صحبت کنم؟
اکیموف: خودم هستم.
اسمیت: سلام، نام من آدام اسمیت است. از سایت جایزه نوبل تماس میگیرم. اعطای جایزه را به شما تبریک میگویم.
اکیموف: خیلی ممنون.
اسمیت: آیا تمایل دارید یک مکالمه خیلیخیلی کوتاه داشته باشیم؟
اکیموف: بسیارخوب اما اینجا نیمهشب است.
اسمیت: میدانم. خبر برندهشدن را چگونه شنیدید؟
اکیموف: بسیار مثبت!
اسمیت: خوب است؛ و وقتی از آکادمی تماس گرفتیم، خواب بودید؟
اکیموف: بله من خواب بودم.
اسمیت: اولین کاریکه پس از شنیدن این خبر انجام دادید، چه بود؟
اکیموف: من فقط بیدار شدم! چهکار میتوانستم بکنم؟ مدتی طول کشید به خودم بیایم چون اینجا ساعت حدود ۵ و قبل از سحر بود.
اسمیت: برای شما چه معنایی دارد که جایزه کاری را بردهاید که ۴۰سالپیش در سنپترزبورگ انجام دادید؟
اکیموف: بهنوعی رضایت دارم. اینروند بسیارطولانیست و بسیارخوب گفتید حدود ۴۰سالپیش؛ فکر میکنم سال ۱۹۸۰ یا ۱۹۸۱ بود.
اسمیت: سال ۱۹۸۱ بود.
اکیموف: ۱۹۸۱ اولین مقاله من حدود ۴۰سالپیش منتشر شد بنابراین ما فقط خوشحالیم.
اسمیت: آیا آن احساس هیجان را بهیاد میآورید وقتیکه متوجه شدید با تغییر اندازه ذرات توانستهاید خواص آنها را در شیشه تغییر دهید؟
اکیموف: نه بهنوعی درابتدا حتی برای ما غافلگیرکننده بود. درواقع تقریباً یکسال طول کشید که آنرا برای خودمان تأیید کنیم. منظورم ازلحاظ تجربی و نظریست. من فکر میکنم درآنزمان تعجبآور نبود زیرا این یک پدیده حبس کوانتومی بود که بهصورت نظری موردبحث و توصیف قرار گرفت و در روسیه، درآنزمان، این در کتاب پنججلدی فیزیک کوانتوم دانشجویان بود. هنوز آن تصویر را بهیاد دارم که در آن یک چاه کوانتومی و سطوح الکترونهای محصور در چاه کوانتومی وجود دارد؛ آن نظریه را ازلحاظ تجربی برای خودمان تأیید کردیم؛ نظریه محکمی که شاید ۲۰سالقبل از آزمایش تجربی نظریهپردازی شده بود.
اسمیت: که اینطور.
اکیموف: خیلی تعجبآور نبود زیرا همانچیزی بود که ما امیدوار بودیم ببینیم و فقط به تأیید آزمایشی آن رسیدیم.
اسمیت: دقیقاً! این اتفاق فقط یک غافلگیری نیست بلکه براساس کتاب درسی شیمی کوانتومی و طبق پروتکلهای شیمیایی ثابتشده است که دانش قبلی را بهروشهای جدید گردهم میآورد. بله یک درس مهم در آن وجود دارد. فوقالعاده است. صحبتکردن با شما لذتبخش بود. واقعاً از شما بسیار متشکرم.
اکیموف: خیلی ممنون که تماس گرفتید. درواقع شما اولیننفری بودید که این خبر را به من دادید، پس از شما متشکرم.
اسمیت: بازهم تبریک میگویم.
اکیموف: خداحافظ.
اسمیت: خدانگهدار.
محمدحسین رضوانیفرد/ ایسنا