سه سناریوی احتمالی بازار نفت

لایحه تشدید تحریم‌های نفتی ایران توسط مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شد. براساس آنچه در گزارش رویترز آمده این تحریم‌ها شامل بنادر و پالایشگاه‌های خارجی می‌شود که نفت صادراتی ایران را در نقض تحریم‌های آمریکا فرآوری می‌کنند. البته این لایحه قبل از تبدیل‌شدن به قانون باید به تصویب سنا و امضای رئیس‌جمهوری آمریکا برسد. به‌گزارش بازار؛ البته مهدی حسینی معاون سابق وزیر نفت، احتمال تصویب این لایحه را بسیار ضعیف می‌داند. او می‌گوید: که تصویب این لایحه و تبدیل آن به قانون می‌تواند منجر به رشد قیمت‌ها در بازار نفت و قیمت بنزین در بازار آمریکا شود. ازآنجایی‌که که دموکرات‌ها برای پیروزی خود در انتخابات به رأی صاحبان پمپ‌بنزین نیاز دارند، بعید است که چنین تصمیمی را بگیرند. جدای از اماواگرها درباره تصویب یا رد شدن این لایحه، اثرگذاری این لایحه حتی در صورت تصویب نهایی هم از دیگر نکات مبهم این تصمیم است. حسینی کارشناس انرژی که احتمال می‌دهد تشدید تحریم‌ها علیه ایران نمی‌تواند تأثیر زیادی روی درآمدهای صادراتی ما داشته باشد، می‌گوید: کاهش فروش نفت ازسوی ایران باعث رشد قیمت نفت می‌شود. به‌عبارت‌دیگر شاید در مقدار فروش نفت ایران تغییراتی ایجاد شود اما ازنظر درآمدی تغییری نخواهیم داشت.

ترس دموکرات‌ها از تحریم نفتی ایران
با مطرح‌شدن احتمال تشدید تحریم‌ها علیه ایران حالا سه سناریوی احتمالی پیش روی بازار نفت قرار گرفته است. سناریوی اول مربوط به اجرایی نشدن این تهدیدها برمی‌گردد. حسینی بابیان‌اینکه من تردید دارم که چنین لایحه‌ای در سنای آمریکا به تصویب برسد، ادامه داد: نباید فراموش کرد که انتخابات آمریکا نزدیک بوده و آمریکا در این انتخابات به قیمت‌های پایین نفت نیاز دارد. هرگونه افزایش قیمت نفت و به‌تبع آن رشد قیمت بنزین می‌تواند روی رأی دموکرات‌ها تأثیر بگذارد. به‌همین‌دلیل دموکرات درمورد هر تصمیمی که روی بازار نفت تأثیر می‌گذارد، بسیار بااحتیاط عمل خواهد کرد. به گفته او، هرگونه افزایش قیمت نفت و به‌تبع آن رشد قیمت بنزین می‌تواند روی رأی دموکرات‌ها تأثیر بگذارد. به‌همین‌دلیل دموکرات درمورد هر تصمیمی که روی بازار نفت تأثیر می‌گذارد، بسیار بااحتیاط عمل خواهد کرد.

تهدیدهای نمایشی آمریکا
اما سناریوی دیگر احتمالی تصویب سوری این لایحه در سنای آمریکا‌ست. آن‌گونه که معاون سابق وزارت نفت می‌گوید: تصویب این لایحه حتی اگر به‌صورت کامل هم اجرایی نشود، روی عملکرد بازار اثر روانی داشته و می‌تواند منجر به رشد قیمت‌ها شود. این شوک روانی در شرایطی وارد می‌شود که به‌دلیل نزدیک شدن به فصل زمستان با افزایش تقاضا در بازار و رشد قیمت‌ها مواجه هستیم. او ادامه داد: به‌همین‌دلیل بعید است که آمریکا به‌صورت جدی اجرای این لایحه را در دستورکار خود قرار دهد. گفتنی است تازه‌ترین اطلاعات آمریکا وابسته به وزارت انرژی این کشور تولید نفت ایران در سه‌ماهه سوم سال جاری میلادی را ۲.۹۳‌میلیون بشکه در روز برآورد کرده که ۱۹۰‌هزار بشکه در روز از سه‌ماهه دوم این سال بیشتر بوده است. ایران در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۳ برابر با فصل بهار امسال ۲.۷۴‌میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده بود که این رقم در فصل تابستان به ۲.۹۳‌میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.
دست ایران برای دادن تخفیف‌های نفتی بازتر می‌شود
اما سناریوی سوم به اجرایی شدن این لایحه مربوط می‌شود. در نگاه ابتدایی به‌نظر می‌رسد که اجرایی شدن این تصمیم می‌تواند به افت صادرات نفت ایران منجر شود. اگر آمریکا تحریم‌های خود را تشدید کند با رشد قیمت نفت در بازار جهانی مواجه شده و عرضه نفت باقیمت‌های جدید بدون شک به نفع ایران خواهد بود. ضمن اینکه در شرایط گرانی نفت دست ایران برای دادن تخفیف‌های نفتی بازتر می‌شود و این‌گونه می‌تواند بازارهای قدیمی خود را حفظ و حتی بازارهای جدیدی را هم برای خود ایجاد کند. کارشناس انرژی می‌گوید: اگر فرض را بر این بگذاریم که آمریکا تحریم‌های خود را تشدید کند، در این حالت با رشد قیمت نفت در بازار جهانی مواجه شده و عرضه نفت با قیمت‌های جدید بدون شک به نفع ایران خواهد بود. ضمن اینکه در شرایط گرانی نفت دست ایران برای دادن تخفیف‌های نفتی بازتر می‌شود و این‌گونه می‌تواند بازارهای قدیمی خود را حفظ و حتی بازارهای جدیدی را هم برای خود ایجاد کند. جدای از این رشد قیمت ناشی از کاهش عرضه می‌تواند کاهش درآمد حاصل از مقدار فروش ما را جبران کند و مانع رسیدن آسیب به درآمدهای ارزی ایران شود.

چین دست از خرید نفت ایران برمی‌دارد؟
مایک لالر و جرد مسکو یتس؛ از نمایندگان جمهوری‌خواه و دموکرات آمریکا اعلام کردند این لایحه پیامی آشکار به کشورهای ناقض تحریم‌های آمریکا مانند چین، روسیه و سایرین است که به ایران در دور زدن تحریم‌ها کمک نکنند وگرنه با عواقب آن مواجه خواهند شد. حسینی درباره این احتمال که کشورهایی همچون چین که خریدار نفت ایران هستند، براساس منافع اقتصادی خود تصمیم گرفته و از کشوری که نفت را با قیمت مناسب عرضه می‌کنند، خرید خواهند داشت. او معتقد است که آمریکا سعی دارد با مطرح کردن مسائلی ازاین‌دست این پالس‌هایی به غرب بدهد که نسبت به صادرات نفت ایران و درآمدهای ارزی آن سخت‌گیر بوده و از منافع اسراییل حمایت می‌کند.

روند کاهش قیمت نفت پایدار نیست
طی چند روی گذشته قیمت نفت در بازار جهانی روند کاهش به‌خود گرفته است. به‌گزارش رویترز؛ قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال روز گذشته با یک‌دلار و ۹۶‌سنت معادل ۲.۲۶ درصد کاهش به ۸۴‌دلار و ۸۹‌سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با یک‌دلار و ۹۵‌سنت معادل ۲.۳۶‌درصد کاهش، ۸۰‌دلار و ۵۱‌سنت معامله می‌شود. هردوی این شاخص‌های نفتی بیش از شش‌درصد یک هفته گذشته کاهش قیمت داشتند. روند کاهشی قیمت نفت نمی‌تواند پایدار باشد و بیشتر تحت‌تأثیر اثرات روانی اخبار منتشرشده در روزهای گذشته بوده است؛ چراکه مقدار عرضه در بازار به‌صورت کنترل‌شده بوده و کمتر از تقاضای فعلی‌ست؛ البته کارشناس حوزه انرژی بر این باور است که روند کاهشی قیمت نفت نمی‌تواند پایدار باشد و بیشتر تحت‌تأثیر اثرات روانی اخبار منتشرشده در روزهای گذشته بوده است. چراکه مقدار عرضه در بازار به‌صورت کنترل‌شده بوده و کمتر از تقاضای فعلی‌ست. شرکت‌های انرژی آمریکا تعداد چاه‌های نفت و گاز طبیعی خود را در هفته گذشته به پایین‌ترین رقم از فوریه ۲۰۲۲ رساندند. ضمن اینکه کاهش داوطلبانه تولیدات نفت عربستان هم همچنان ادامه دارد.