زنا‌ن به‌دنبال گرفتن سهم خود از بازار کار

کارشناسان اقتصادی تأکید دارند که بدون حضور زنان در فعالیت‌های اقتصادی تولید شکل نمی‌گیرد و رشد اقتصادی محقق نمی‌شود. زنان در ایران بیش از ۵۰‌درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و حضور و مشارکت آن‌ها در عرصه اقتصاد زمینه‌ساز توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی است. به‌گفته سید مالک حسینی؛ معاون اشتغال وزیر کار، نرخ بیکاری زنان از سال ۱۴۰۰ تاکنون کاهش یافته به‌نحوی‌که از ۲۶.۵‌درصد به ۲۴‌درصد رسیده و کاهش ۲.۵‌درصدی در نرخ بیکاری زنان اتفاق افتاده است. پیش‌ازانقلاب اسلامی تنها شش‌درصد فارغ‌التحصیلان را زنان تشکیل می‌دادند درحالی‌که امروز این‌رقم به بالای ۵۰‌درصد رسیده است. در گذشته شاید یک‌درصد کرسی استادی دانشگاه‌ها به زنان اختصاص داشت ولی امروز این‌رقم افزایش قابل‌توجهی داشته است. در گذشته یک نگرش سنتی نسبت به زنان و کار آن‌ها در بیرون از منزل وجود داشت؛‌ نگرشی که می‌گفت زنان باید در خانه بمانند و کمتر در جامعه فعالیت کنند اما در دودهه‌گذشته نمودار مشارکت و کارجویی و کارآفرینی زنان روند صعودی را طی کرده. امروز زنان به‌دلایلی همچون کسب‌درآمد، استقلال مالی و جایگاه و موقعیت اجتماعی به کار در بیرون‌ازخانه تمایل نشان می‌دهند و نگرش امروز از حضور زنان در بستر فعالیت‌های اقتصادی و مشارکت جمعی استقبال می‌کند. دراین‌راستا احمد میدری؛ وزیر تعاون، کار و رفاه به‌تازگی از افزایش ورود زنان به بازار کار خبر داده و گفته است: در بهمن‌ماه ۱۴۰۲ تا بهمن ۱۴۰۳ بیشتر بیمه‌شدگان و کسانی‌که وارد بازار کار شده‌اند زنان بودند که نشان می‌دهد سهم زنان در بازار کار کاملاً تغییر کرده است. به‌گفته وی طبق بررسی‌های صورت‌گرفته از مجموع ۵۸۰‌هزارنفری که تاکنون بیمه نداشتند و اکنون بیمه شده‌اند، سهم زنان حدود ۳۶۳‌هزارنفر است و سهم به‌نفع زنان تغییر یافته است. وزیر کار در بررسی تغییر سهم زنان به‌این‌نکته اشاره دارد که متوسط دستمزد مردان که به سازمان تأمین اجتماعی اظهار کرده‌اند، ۱۶‌میلیون و ۴۰۰‌‌هزارتومان بوده است اما زنان ۱۴‌میلیون و ۲۰۰‌هزارتومان ‌است ‌که دستمزد مردان حدود دومیلیون و ۲۰۰‌هزارتومان بالاتر است. آن‌طورکه میدری گفته این آمار بیانگر آن‌است‌که کارفرمایان بیشتر زنان را استخدام می‌کنند به‌این‌دلیل‌که ممکن است دستمزد پایین‌تری را بپذیرند اما مردان باتوجه‌به هزینه‌های زندگی ترجیح می‌دهند که از بازار کار رسمی خارج شوند و به‌سمت کارهای غیررسمی و مشاغل فاقد بیمه بروند. از نگاه کارشناسان، وضعیت اشتغال زنان در ایران همچون بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد توجیه آن‌ها این‌است‌که زنان درمقایسه‌با مردان فرصت‌های شغلی کمتری دارند و غالباً در بخش‌های غیررسمی با دستمزد اندک مشغول کار هستند که عمدتاً به‌دلیل کاهش دستمزدها و نارضایتی از شرایط کار به تغییر شغل و یافتن شغل جدید با حقوق مکفی روی می‌آورند. فتح‌الله بیات؛ رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی کشور معتقد است: زنان به‌لحاظ‌اینکه نسبت به مردان قانع‌ترند با حقوق و دستمزد پایین هم حاضر به کار در بخش‌های مختلف می‌شوند و همین‌مسئله پذیرش کار با حقوق اندک باعث شده شرایط کار برای مردان تاحدی سخت شود. او بااشاره‌به مازاد عرضه نیروی کار نسبت به تقاضا می‌گوید: در بحث اشتغال فضایی به‌وجود آمده که می‌توان به‌راحتی از نیروی کار سوءاستفاده کرد و برخی کارفرمایان به‌دنبال جذب زنان هستند چون تصور می‌کنند که با حقوق پایین می‌توانند آن‌ها را در هر بخشی به‌کار گیرند درحالی‌که این‌مسئله موجب محرومیت زنان از دستیابی به حقوق واقعی آن‌ها می‌شود. رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی درعین‌حال نگرش سنتی نسبت به زنان در گذشته را یادآور شده و می‌گوید: در گذشته شاید نگاه مثبتی نسبت به کار زنان در بیرون‌ازخانه وجود نداشت ولی امروز این نگاه تغییر کرده است. درواقع زنان به‌دنبال گرفتن سهم خود از بازار کار هستند و همین‌مسئله در نگاه به کار و مشارکت زن در اجتماع و فعالیت‌های اقتصادی تأثیرگذار بوده است. این مقام کارگری بر لزوم شاغل‌بودن زنان تأکید کرده و می‌گوید: زنان باید در عرصه اجتماع فعالیت کنند و اجازه ندهند که موردسوءاستفاده قرار گیرند و به یک ابزار کار ارزان تبدیل شوند به‌نحوی‌که در قبال مزد کم به کار در ساعات کار طولانی تن بدهند. دنیای امروز برای زنان همپای مردان جایگاه ویژه‌ای قائل شده است و نقش زنان به‌عنوان نیمی از سرمایه‌های انسانی موردتکریم و توجه ویژه قرار گرفته است. کارشناسان براین‌باورندکه هیچ مانعی برای مشارکت زنان همپای مردان در عرصه اجتماع و اقتصاد وجود ندارد و چه‌بسا دقت‌نظر و تعهد کاری زنان و شرایط کار آن‌ها می‌تواند در بسیاری از بخش‌ها نسبت به مردان مؤثرتر و نقش‌آفرین‌تر باشد و به تحقق اهداف رشد اقتصادی کمک کند. به‌گزارش طاهره مرادی (ایسنا)؛ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به‌تازگی باتأکیدبراینکه زنان تاریخ پرغصه و غم‌باری تابه‌امروز داشته‌اند، گفت: نگاه‌های تاریخی درخصوص زن و صلاحیت‌های آن‌ها تابه‌امروز به‌دوراز واقعیت بوده؛ بنابراین مدیران باید زمینه پیشرفت دختران را فراهم کنند. دکتر حسین سیمایی صراف در مراسم روز دختر دانشگاه الزهرا‌(س) که در سالن همایش‌های بین‌المللی این دانشگاه برگزار شد، بر ضرورت تکریم دختران و حفظ حقوق آن‌ها اشاره کرد و گفت: درطول‌تاریخ همواره درباره جنس زن و حقوق آن‌ها بحث شده است و زنان تاریخ پرغصه و غم‌باری تابه‌امروز داشته‌اند. نگاه‌های تاریخی درخصوص زن و صلاحیت‌های آن‌ها تابه‌امروز به‌دوراز واقعیت بوده است. وی درادامه تصریح کرد: البته نگاه دینی به زن مثبت بوده است؛ به‌طوری‌که خداوند خطاب به انسان‌ها می‌گوید همگی از یک جنس و نوع هستند و فرقی بین زن و مرد نیست؛ حتی در توصیف انسان تصریح می‌کند که این مدح و ستایش برای هردوگروه زن و مرد است. سیمایی صراف درادامه تصریح کرد: پیامبر‌(ص) درخصوص جایگاه زن می‌فرمودند وقتی کرامت داریم که کرامت زن را بشناسیم؛ بنابراین آورده پیامبر برای آن جامعه بسیارسنگین بود. وزیر علوم بابیان‌اینکه با وقوع انقلاب اسلامی، انقلابی در حقوق زن ایجاد شد، گفت: البته زنان نیز به‌خوبی کارکردها و صلاحیت‌های خود را نشان دادند و جایی نیست یک رشد یا دستاوردی باشد؛ اما زن نباشد. زنان همه‌جا اعم از بهداشت، هنر، استار‌ت‌آپ، کارآفرین و ... صلاحیت‌های خود را اثبات کردند.‌ سیمایی صراف گفت: مدیران موظف هستند برای دختران سرزمین امکان گفت‌وگو، دیده‌شدن، پیشرفت و غیره فراهم کنند. من از ابتدای شروع‌به‌کار معتقد بودم با نسل متفاوتی ازجهت سبک، سلیقه و فرهنگ مثل نسل z مواجه هستیم و باید خودمان را بشناسیم و به این تفاوت‌ها ترتیب اثر بدهیم. وزیر علوم تأکید کرد: نباید انتظار داشته باشیم جامعه همواره در یک خط‌وربط قرار بگیرد؛ باید تفاوت‌ها را بپذیریم؛ اما پیشنهاد می‌کنم دختران باید در ساخت فردی، اجتماعی و کار و مسیر شغلی واقع‌گرا باشند. سیمایی صراف اظهار کرد: باید تغییرات تدریجی را بپذیریم و توانمندی‌ها و مهارت‌های زنان را افزایش دهیم.