کد خبر:
406142
| تاریخ مخابره:
1404 دوشنبه 23 تير -
01:14
«بریکس» و پویایی قدرت اقتصادی جهان
تقریباً ۸۶درصد از کل صادرات دانههای روغنی کشورهای بریکس سویا است که عمدتاً از برزیل میآید. از سال ۲۰۲۱ تجارت جهانی سویا به ۸۰میلیارددلار آمریکا رسید. سویا در درجه اول بهعنوان خوراک دام در تولیدات دامی استفاده میشود و تنها مقدار کمی از آن مستقیماً برای مصرف انسان مثلاً در قالب روغن سویا استفاده میشود. چین تاکنون با حدود ۶۰درصد بزرگترین واردکننده سویا است و رقیب اصلی برزیل، ایالاتمتحده آمریکا بهشمار میرود. برزیل و ایالاتمتحده آمریکا بهتنهایی ۸۵درصد از تقاضای واردات جهانی را در ۲۰۲۳ برآوردهکردند بهطوریکه برزیل ۵۰درصد جایگزین، ایالاتمتحده آمریکا ۳۵ درصد بهعنوان تأمینکننده اصلی در دهه گذشته شد بهویژه در اواخر دهه گذشته (ژوئیه ۲۰۱۸ تا ژانویه ۲۰۲۰)، بازار جهانی سویا بهدلیل تشدید درگیری تجاری، بهدلیل تعرفه تلافیجویانه و تنبیهی قابلتوجه بین ایالاتمتحده و چین، دچار آشفتگی شد. این آشفتگی در آغاز سال ۲۰۲۰ با توافق فاز اول که طبق آن چین متعهد به واردات ۲۰۰میلیارددلار کالای آمریکایی شد، بهپایان رسید. علاوهبر تحریفات کوتاهمدت قیمت در بازار سویا، اختلاف تجاری همچنین باعث تغییرات موقت مرتبط با سیاست در جریانهای تجاری شد. بهگزارش حسین شیرزاد (مهر)؛ در سال ۲۰۱۷ صادرات سویای برزیل به چین به ۲۰میلیارددلار آمریکا رسید که کمیکمتر از دوبرابر ارزش صادرات ایالاتمتحده (۱۲ میلیارددلار) بود. پس از آغاز درگیری در ۲۰۱۸، وضعیت تجارت بهطور قابلتوجه تغییر کرد و صادرات سویای برزیل به چین تقریباً به نهبرابر ارزش صادرات ایالاتمتحده افزایش یافت (۲۶میلیارددلار آمریکا درمقایسهبا سهمیلیارددلار آمریکا). در همینزمان، ایالاتمتحده صادرات سویای خود را به سایر مناطق جهان حدود ۵۰درصد افزایش داد و از ۱۰میلیارددلار به ۱۵میلیارددلار رساند و سطح زیرکشت خود را حدود ششمیلیونهکتار کاهش داد. پس از کاهش تنشهای تجاری، واردات از ایالاتمتحده به چین در سال ۲۰۲۱ بهطور قابلتوجهی افزایش یافت و به حدود ۱۴ میلیارددلار و سهمی نزدیک به ۳۰ درصد رسید. بااینوجود، سال ۲۰۲۱ برزیل توانست ۶۰درصد از بازار چین (۲۸میلیارددلار) را بهخود اختصاص دهد و سهم بیشتری نسبتبهقبل از درگیری بهدست آورد. این بازار که ساختار یک انحصار چندجانبه دوجانبه با دو تأمینکننده اصلی، برزیل و ایالاتمتحده و یک خریدار غالب، چین، دارد آشکارا بهخوبی سازگار شده و هیچ شکاف قابلتوجه در عرضه وجود نداشته است. درمورد صادرات غلات از کشورهای بریکس، یک «تخصصگرایی» قابلمشاهده وجود دارد، بهطوریکه برنج ۳۹درصد، گندم ۳۳درصد و ذرت ۲۳ درصد از کل ارزش صادرات غلات را تشکیل میدهند. برنج و گندم بهویژه در کشورهای جنوب جهان، غذاهای اصلی هستند؛ بنابراین، تجارت بدون مانع این کالاها کلید کاهش خطر ناامنی غذایی است. هند در سال ۲۰۲۱ با سهم بازار جهانی ۳۵درصد بیشترین برنج را به بازارهای بینالمللی عرضه کرد و پسازآن تایلند ۱۲درصد و ویتنام ۱۰درصد قرار گرفتند. مقاصد اصلی چین، فیلیپین و بنگلادش در آسیا و نیز کشورهای مختلف غرب آفریقا و آفریقایجنوبی بودند. روسیه با حدود ۱۵درصد بیشترین صادرات گندم را ثبت کرد و پسازآن ایالاتمتحده آمریکا ۱۳درصد، استرالیا ۱۲درصد، کانادا ۱۱درصد و اوکراین ۱۰درصد قرار دارند. اینکشورهای صادرکننده بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۴ روابط عرضه نسبتاً پایداری را در بازارهای جهانی نشان دادند. کشورهای اصلی واردکننده مصر، نیجریه و الجزایر در آفریقا، اندونزی، چین و ترکیه در آسیا و برزیل در آمریکایلاتین بودند. ذرت علاوهبر استفاده در غذای انسان و خوراک دام بهعنوان ماده اولیه بیوگاز و سوختهای زیستی نیز عمل میکند. در ۲۰۲۱، برزیل نزدیک به یکدهم صادرات ذرت را بهخود اختصاص داد و پس از ایالاتمتحده با ۳۶درصد، آرژانتین ۱۷درصد و اوکراین ۱۱درصد چهارمین صادرکننده بزرگ ذرت بود. چین، مکزیک، ژاپن و کرهجنوبی از جمله مقاصد اصلی تا سال ۲۰۲۴ بودند. کشورهای عضو بریکس بهعنوان بازیگران اقتصادی قدرتمندی ظهور کردهاند که بهطور قابلتوجه بر بازارهای کشاورزی جهانی تأثیر میگذارند. رشد اقتصادی آنها منجر به افزایش تقاضا برای محصولات کشاورزی، ایجاد تغییر در الگوهای تجارت جهانی و پویایی قدرت اقتصادی شده است. بهعنوانمثال، طبقه متوسط روبهرشد چین تقاضای خود را برای محصولات غذایی متنوع و با کیفیت بالا افزایش داده و منجر به افزایش واردات غلات، سویا و سایر کالاها شده؛ این افزایش تقاضا، جریانهای تجارت جهانی را تغییر داده و صادرکنندگان عمده کشاورزی را برآنداشته تا استراتژیهای خود را برای برآوردهکردن ترجیحات کشورهای عضو بریکس تنظیم کنند. سرمایهگذاریهای کشورهای عضو بریکس در کشاورزی، تحولآفرین بوده و منجر به تغییرات اساسی در تولید و تجارت جهانی کشاورزی شده. برزیل بهعنوان تولیدکننده پیشرو سویا و گوشت گاو از سرمایهگذاریهای کشاورزی خود برای تبدیلشدن به نیروی غالب در بازار جهانی استفاده کرده. فناوریهای پیشرفته کشاورزی و قابلیتهای گسترده تولید اینکشور، قیمت کالاها و الگوهای تجاری را تغییر داده است. بهطورمشابه، سرمایهگذاریهای قابلتوجه چین در تحقیقات و فناوری کشاورزی، کارایی تولید و خودکفایی آنرا افزایش داده و بر استانداردها و شیوه جهانی کشاورزی تأثیر گذاشته. این سرمایهگذاریها به تنوع منابع تأمین کشاورزی جهانی کمک کرده و وابستگی به صادرکنندگان سنتی را کاهش داده است.