کد خبر:
406603
| تاریخ مخابره:
1404 شنبه 24 آبان -
01:40
گزارش
تحریمشکنی نفت ایران در دورانِ پَساماشه
پس از اجراییشدن مکانیسم ماشه غربیها تصور میکردند فروش نفت ایران با چالش جدی مواجه شود اما آمار مؤسسات بینالمللی از رکوردشکنی فروش نفت ایران حکایت دارد و حتی رسانههای معاند فارسیزبان را وادار به اعتراف کرده است. بهگزارش امیرحسین طیبیفرد (فارس)؛ مکانیسم ماشه یا اسنپبک سازوکاری در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بود که به اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد اجازه میداد درصورت نقض تعهدات ازسوی ایران، بدون نیاز به رأیگیری، تحریمهای قبلی شورای امنیت را دوباره اعمال کنند. اینسازوکار با اقدام تروئیکای اروپایی درنهایت در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵ فعال شد و قطعنامههای تحریمی علیه ایران را بازگرداند. غربیها تصورشان اینبودکه پس از اسنپبک وضعیت اقتصادی ایران بهشدت تحتتأثیر قرار گرفته و فروش نفت ایران با چالش جدی مواجه میشود. درهمانایام رضا پدیدار، نایبرئیس فدراسیون صنعت نفت ایران، تأکید کرد که اجرای مکانیسم ماشه هیچ تأثیری بر روند فروش نفت ایران، بهویژه به مقصد چین، نداشته. وی بااشارهبهاینکه «بیش از ۹۰درصد صادرات نفتخام ایران به چین اختصاص دارد»، گفت: «چین همچنان خریدار اصلی نفت ایران است و حتی پس از فعالشدن مکانیسم ماشه نیز در خرید نفت از کشورمان هیچ وقفهای ایجاد نشده است». بهگفته وی؛ حدود ۱۰درصد باقیمانده از صادرات نفتی ایران نیز ازطریق مسیرها و کریدورهای واسطهای به کشورهایی چون هند، مالزی، سنگاپور، عمان و برخی کشورهای همسایه دیگر منتقل میشود. اینبخش از مبادلات نیز بهدلیلآنکه بهصورت تهاتری یا پایاپای انجام میشود، در روند خود با اختلالی مواجه نشده است. مبادله پولی مستقیمی دراینمسیرها صورت نمیگیرد؛ پس تحولات اخیر تأثیر عملی در آن ندارد». یوسف عزیزی (پژوهشگر سیاستگذاری عمومی خارجازکشور) میگوید که براساس گزارش موسسه FDD و تانکر ترکرز، تولید و صادرات نفت ایران از دوره بایدن بهاینسو افزایش بیشتری یافته و رکورد زده. این نشان میدهد که آمریکا چنین اهرمی را از دست داده و اهرم فشار دیگری بر ایران ندارد. ازاینرو، جنگ 12روزه را بهراه انداختند تا ایران را به میز مذاکره وادار کنند تا به خواستههای آمریکا تن دهد. مؤسسه بینالمللی بهنام «تانکر ترکرز» که در حوزه رهگیری نفتکشها فعالیت میکند، روایت متفاوتی از وضعیت فروش نفت ایران ارائه داده. این مؤسسه در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: صادرات نفت ایران در سپتامبر ۲۰۲۵ (شهریور و مهر ۱۴۰۴) به سطحی رسیده که از میانهسال ۲۰۱۸ (تابستان ۱۳۹۷) تاکنون سابقه نداشته است. تداوم فروش نفت ایران با وجود تحریمهای خارجی، همچنان ابهاماتی را برای جامعه بینالمللی ایجاد کرده و موجب شده است کارشناسان در تأثیرگذاری واقعی این تحریمها بر اقتصاد ایران تردید کنند. رسانههای خارجی و رسانههای فارسیزبان در گزارشهای خود بهصراحت تأکید کردهاند تداوم فروش و صادرات نفت ایران با وجود تحریمهای گسترده، باعث شگفتی و ابهام در میان صاحبنظران اینحوزه شده است.