ضرورت ساماندهی یارانه نان

رئیس اتاق اصناف تهران درباره چگونگی اصلاح یارانه نان و جایگزینی روش‌های سنتی با راهکارهای هدفمند، بر لزوم استفاده از کارت ملی به‌عنوان ابزاری برای توزیع عادلانه یارانه تأکید کرد و گفت: تکرار الگوی کارت‌های مجزا و تجربه‌های مشابه، چالش‌های جدیدی برای مردم و دولت ایجاد خواهد کرد. به‌گزارش زهرا آویژگان (ایسنا)؛ یارانه آرد و نان به‌دلیل جایگاه ویژه نان در سبد مصرفی خانوارهای ایرانی، از موضوعات کلیدی در سیاست‌گذاری اقتصادی کشور است. دولت سالانه مبلغ قابل‌توجهی، حدود ۲۵۰‌هزارمیلیاردتومان، به این‌بخش اختصاص می‌دهد تا نان به‌عنوان قوت غالب مردم با قیمت مناسب دردسترس باشد. بااین‌حال، طرح‌هایی مانند هوشمندسازی یارانه آرد و نان که از ۱۴۰۱ آغاز شده، با انتقادات و چالش‌هایی همراه بوده است. هدف این‌طرح، شفاف‌سازی فرآیند تولید و توزیع نان، کاهش هدررفت منابع و تخصیص عادلانه یارانه بود، اما به‌نظر می‌رسد نتایج آن رضایت‌بخش نبوده است. محمدجواد کرمی؛ رئیس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف ایران انتقادات صریحی نسبت به طرح هوشمندسازی یارانه نان مطرح کرده است. به‌گفته وی؛ این‌طرح به‌دلیل نبود نظارت کافی موفق نبوده و نه‌تنها به عدالت در توزیع یارانه منجر نشده، بلکه مردم، دولت و نانوایان را به‌طور هم‌زمان ناراضی کرده است. او معتقد است که مدل فعلی تخصیص یارانه به آرد و نان، با نصب کارت‌خوان‌های هوشمند و پرداخت مابه‌التفاوت قیمت نان به نانوایان، مشکلات متعددی ازجمله کم‌فروشی، گران‌فروشی و کاهش کیفیت نان را به‌دنبال داشته است. کرمی پیشنهاد داده که دولت به‌جای تخصیص یارانه به آرد، یارانه را مستقیماً به‌حساب خانوارها واریز کند. به‌گفته او، این‌مدل که در سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ اجرا شده بود، تجربه‌ای موفق بود و می‌تواند با واقعی‌سازی قیمت نان، مصرف بهینه گندم را ترویج دهد، ضایعات را کاهش دهد و فضایی رقابتی برای بهبود کیفیت نان ایجاد کند. او تأکید کرده که با پرداخت مستقیم یارانه به مردم، نگرانی از افزایش قیمت نان برای مصرف‌کننده از بین می‌رود، زیرا مابه‌التفاوت قیمت نان یارانه‌ای و آزادپز به خانوارها پرداخت می‌شود. مثلاً اگر قیمت نان‌سنگک آزادپز ۱۷‌هزارتومان باشد، این مابه‌التفاوت به‌صورت یارانه به مردم اختصاص می‌یابد.